Cuộc chiến chống ma tuý ở Mexico ngày càng khốc liệt

• Mexico - nơi cuộc chiến với tội phạm ma tuý không có hồi kết

Cảnh sát Mexico ngày 30-11 đã phải đấu súng hơn 60 phút với các thành viên thuộc một băng đảng ma túy, khiến ít nhất 21 người chết. Cuộc chiến với các băng đảng ma tuý ở Mexico ngày càng thảm khốc khi Mỹ đã liệt một loạt băng đảng ma tuý ở Mexico vào danh sách các nhóm khủng bố, khiến chính quyền Mexico phải mạnh tay trấn áp hơn nếu không muốn để Mỹ đưa quân vào.

Vụ đấu súng xảy ra vào khoảng trưa tại thị trấn nhỏ Villa Union thuộc bang Coahuila, cách Texas, Mỹ, một giờ lái xe. Thống đốc bang Coahuila Miguel Angel Riquelme cho biết, một đoàn xe bán tải được trang bị vũ khí đã tấn công vào thị trấn Villa Union. Các tay súng đã nã đạn vào văn phòng thị trấn và các lực lượng an ninh trong hơn 1 tiếng rưỡi. Cuộc đấu súng giữa cảnh sát và nhóm người trên đã làm náo động mọi con đường tại khu vực này.

Thông tin nói rằng có hơn 60 tay súng tham gia và lực lượng an ninh của bang Coahuila. Cảnh sát nghi ngờ rằng những kẻ xả súng đều là thành viên của băng đảng buôn ma túy ở bang Tamaulias, Đông Bắc Mexico. Chính quyền bang này xác nhận 17 thành viên khác của băng đảng trên đã bị tiêu diệt. Trong số những người chết có 4 sĩ quan cảnh sát. Chính quyền bang Coahuila cho biết 17 phương tiện đã bị thu giữ sau đó.

Đoạn video đăng tải trên mạng xã hội cho thấy các phương tiện đã bị đốt cháy và mặt tiền của Văn phòng thị trấn Villa Union chi chít nhiều lỗ thủng do đạn bắn.

Bạo lực băng đảng là vấn đề nghiêm trọng tại Mexico. Kể từ năm 2007, hơn 250.000 người đã bị sát hại, trong đó có nhiều người là nạn nhân của bạo lực liên quan đến ma túy. Tổng số vụ giết người được ghi nhận trong năm nay ở Mexico nhiều khả năng cũng cao hơn năm ngoái. 

Nhiều nhiệm kỳ Chính phủ Mexico đã tổ chức trấn áp các băng đảng ma túy với các chiến dịch tìm diệt hoặc truy tố những kẻ đứng đầu. Tuy nhiên, việc các băng đảng tan rã sau khi những ông trùm quyền lực biến mất lại dẫn tới tình trạng đấu đá nội bộ và tranh giành địa bàn, khiến tình trạng bạo lực càng diễn biến phức tạp hơn.

Sự việc xảy ra tại thị trấn Villa Union càng tăng thêm lo ngại về lỗ hổng an ninh trong các chính sách của Tổng thống Mexico Lopez Obrador. Theo AP, tỉ lệ các vụ giết người tại Mexico đã tăng cao kỷ lục, khoảng 2%, trong 10 tháng đầu tiên trong nhiệm kỳ của ông Obrador. Các quan chức liên bang cho biết đã có 29.414 vụ giết người trong năm 2019, tăng từ 28.869 vụ vào năm ngoái.

 Các nhà quan sát đã chỉ trích ông Obrador vì quá nhân nhượng với các băng đảng buôn ma túy, thậm chi cho rằng Chính phủ Mexico "yếu thế" trước những băng đảng tội phạm khi ngày 17-10, cảnh sát đã phải chấp nhận thả Ovidio Guzman, con trai trùm ma túy khét tiếng "El Chapo" Guzman sau khi bắt được hắn nhưng sau đó bị tay chân ông trùm bao vây và tấn công. 

Tình hình càng trở nên nghiêm trọng khi xảy ra vụ việc 9 người trong một gia đình đã bị sát hại tại bang Sonora hồi tháng trước. Các cuộc diễu hành giữa các thành viên trong gia đình có người thiệt mạng và các chính trị gia đối lập cũng đã nổ ra vào cuối tuần qua. "Chúng tôi không chống lại tổng thống, chúng tôi chỉ chống lại các chính sách an ninh mà vẫn được sử dụng cho đến bây giờ bởi vì nó không hiệu quả nữa" - Julian LeBaron, một người thân của các nạn nhân, nói.

Sự lộng hành của các băng đảng ma tuý ở Mexico giờ đây không còn là chuyện nội bộ của nước này nữa khi ngày 26-11, Tổng thống Mỹ Donal Trump cho biết sẽ liệt các băng đảng ma túy Mexico là tổ chức khủng bố do các hoạt động phi pháp của chúng khiến nhiều công dân Mỹ thiệt mạng. 

Ông khẳng định quyết định này đã được ông cân nhắc và thúc đẩy trong ba tháng qua, theo quy trình phân loại tổ chức khủng bố của Mỹ. Bộ Ngoại giao Mỹ đã liệt hàng chục tổ chức trên thế giới vào danh sách khủng bố, hầu hết là phiến quân Hồi giáo. 

Theo luật pháp Mỹ, khi một nhóm bị xem là tổ chức khủng bố, công dân Mỹ sẽ không được phép hỗ trợ nhóm và các thành viên của nhóm cũng không được vào Mỹ hoặc bị trục xuất. Các tổ chức tài chính phải cấm mọi giao dịch liên quan đến tổ chức khủng bố và báo cho Bộ Tài chính Mỹ.

Trong khi đó, ngày 29-11, Tổng thống Mexico Obrador cho biết, sẽ không cho phép Mỹ thực hiện hoạt động vũ trang nhằm vào các băng đảng ma túy trên lãnh thổ nước này. Tiếp đó, ngày 1-12, trong bài phát biểu trước hàng chục ngàn người ủng hộ nhân kỷ niệm một năm tại vị, Tổng thống Mexico Obrador một lần nữa cho biết, Mexico sẽ tự mình xử lý các vấn đề an ninh trong nước, dù trước đó người đồng cấp Mỹ Donald Trump để ngỏ khả năng gọi các băng đảng buôn ma túy là những "kẻ khủng bố". 

Tổng thống Obrador cho biết sẽ tự xử lý thách thức an ninh quốc gia, không cần nước ngoài can thiệp, sau khi Mỹ coi băng đảng nước này là khủng bố.  Ông Obrador khẳng định chính quyền sẽ tự tìm lại công lý cho nạn nhân của các băng đảng tội phạm.