Cảnh sát trưởng bị bắt vì liên quan tới băng đảng ma tuý
Hiện chưa rõ vai trò của Villegas trong vụ tấn công, song nhà chức trách Mexico nói rằng ông này có quan hệ với tội phạm có tổ chức. Guardian dẫn lời một quan chức liên bang giấu tên xác nhận sau khi bắt giữ một vài nghi phạm khác, cảnh sát đã bắt giữ ông Villegas để điều tra.
Vụ án chấn động cả Mỹ và Mexico
Ngày 4-11, đoàn xe ba chiếc chở 17 phụ nữ và trẻ em mang hai quốc tịch Mỹ - Mexico bị các tay súng nã đạn xối xả ở bang Sonora, miền Bắc Mexico, khiến 9 người thiệt mạng tại chỗ, trong đó gồm 3 phụ nữ và 6 trẻ em trong cùng một gia đình thuộc cộng đồng Mormon ở bang Sonora.
Cảnh sát nghi ngờ thủ phạm là các tay súng Juarez, băng đảng ma túy đang tìm cách tranh giành địa bàn với băng Sinaloa ở bang Sonora. Cảnh sát Mexico mất tới 10 giờ mới có mặt ở hiện trường vụ thảm sát, Julian LeBaron, em họ của một trong những nạn nhân, cho hay.
Gia đình LeBaron tin rằng vụ bắt Villegas chứng minh cơ quan hành pháp Mexico bắt tay với băng đảng ma túy. "Họ độc quyền về an ninh, được trả lương để bảo vệ người dân. Và rồi chúng ta phát hiện họ tham gia giết hại phụ nữ và trẻ em", gia đình LeBaron nói với New York Times.
Vụ thảm sát đã khiến dấy lên làn sóng phẫn nộ ở Mexico và Mỹ. Sau vụ thảm sát, Tổng thống Mỹ Donald Trump tuyên bố các băng đảng ma túy Mexico là tổ chức khủng bố và đặt câu hỏi về chiến lược đối phó các nhóm tội phạm tàn bạo của chính quyền Tổng thống Mexico Andres Manuel Lopez Obrador.
Trước áp lực của chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump, Tổng thống Mexico Andres Manuel Lopez Obrador đã viện tới sự trợ giúp của Cục Điều tra Liên bang Mỹ (FBI) để điều tra vụ việc.
| Sau 10 giờ xảy ra vụ thảm sát, Cảnh sát Mexico mới có mặt. |
Ẩn hoạ từ việc Cảnh sát bắt tay với tội phạm
Bạo lực băng đảng là vấn đề nghiêm trọng tại Mexico. Số vụ giết người ở quốc gia này trong nửa đầu năm 2019 đã lên tới 14.603 vụ, vượt qua con số 13.985 vụ vào cùng kỳ năm ngoái.
Tổng số vụ giết người được ghi nhận trong năm nay cũng có khả năng cao hơn năm 2018. Các băng đảng ma túy ngày càng lộng hành và thách thức chính quyền. Gần đây nhất, ngày 10-12, băng đảng Jalisco New Generation thực hiện vụ tấn công nhằm vào một đồn cảnh sát tại thành phố Villagrán, bang Guanajuato - "bang chết chóc" nhất ở Mexico.
Ít nhất khoảng 15 tay súng đi trên 3 chiếc xe thể thao SUV, một trong số chúng còn có tháp súng ở thùng xe đã tới đồn cảnh sát, nã đạn điên cuồng và ném một quả lựu đạn vào đồn cảnh sát lúc 20h30. Vụ tấn công khiến 3 cảnh sát bị bắn chết, 2 người khác bị thương và 4 cảnh sát khác bị nhóm tay súng bắt cóc.
Sau đó, băng đảng Jalisco New Generation, do Nemesio Oseguera Cervantes (biệt danh El Mencho) cầm đầu, đã lên tiếng nhận trách nhiệm.Nhưng điều đáng nói là đằng sau những vụ cảnh sát bị tội phạm tấn công thì cũng có không ít cảnh sát bắt tay với các băng đảng ma túy.
Tháng 9-2018, toàn bộ lực lượng cảnh sát tại thành phố nghỉ mát Acapulco, bang Guerrero là thành phố ven biển nổi tiếng ở Mexico bị điều tra. Hai chỉ huy cảnh sát thành phố Acapulco bị cáo buộc giết người, trong khi những sỹ quan còn lại bị tước vũ khí, radio, áo chống đạn và bị thẩm tra.
Chính quyền tiểu bang cho biết họ đã thực hiện quyết định này "vì nghi ngờ rằng lực lượng cảnh sát thành phố có thể đã bị xâm nhập bởi các nhóm tội phạm" và "sự bất lực hoàn toàn của cảnh sát thành phố trong việc chống lại làn sóng tội phạm".
Thời điểm đó, Cơ quan tình báo trung ương Mỹ (CIA) đánh giá mức độ bạo lực ở Acapulco tương đương với điểm nóng chiến tranh như Syria hay Iraq bởi tỷ lệ giết người lên tới 103 trên 100.000 người dân. Đây là tỷ lệ cao nhất ở Mexico và cả trên thế giới.
Sau khi quân đội Mexico vào cuộc, Chính phủ Mỹ đã lặp lại cảnh báo người dân Mỹ không nên đến khu vực bang Guerrero và cả thành phố Acapulco vì mối đe dọa từ các băng đảng ma túy.
Tuy nhiên, đây cũng không phải lần đầu tiên Mexico giải giáp cảnh sát địa phương vì liên quan đến băng đảng ma túy. Với mức lương thấp và ít được đào tạo, cảnh sát địa phương ở Mexico dễ bị các băng đảng ma túy giàu có mua chuộc và chi phối.
Như ở bang miền Tamaulipas, một trong những bang chịu ảnh hưởng nặng nề nhất do bạo lực ma túy, hầu như tất cả các lực lượng cảnh sát địa phương đều bị giải tán kể từ năm 2011. Còn tại bang Guerrero, kể từ năm 2014, cảnh sát địa phương tại hơn chục thị trấn, thành phố đã bị giải giáp.
Không chỉ ở cấp thấp, đã có những công tố viên Mexico cũng được băng đảng Sinaloa "trả lương" hằng tháng. Thậm chí có cả quan chức chính phủ ở Mexico bị cáo buộc liên quan tới băng đảng ma túy.
Mới đây, ngày 9-12, ông Genaro Garcia Luna, cựu Bộ trưởng An ninh Công cộng Mexico giai đoạn 2006-2012, người chịu trách nhiệm về cuộc chiến chống lại các băng đảng ma túy của Mexico, đã bị bắt tại thành phố Dallas, bang Texas, Mỹ. Ông bị cáo buộc nhận số tiền lớn từ Joaquin "El Chapo" Guzman khi còn đương chức để giúp trùm ma túy khét tiếng vận chuyển hàng tấn chất cấm vào Mỹ.