EURO 2020 và khe cửa hẹp của Frank de Boer

• EURO 2020, giải đấu không bao giờ có lần thứ hai
• Đánh bại Thổ Nhĩ Kỳ, Italia "khai nòng" thành công tại Euro 2020
• EURO 2020 đã được giải cứu như thế nào?

Từ một HLV giàu tiềm năng bậc nhất châu Âu, ông sa sút không phanh chỉ trong vài năm. EURO 2020 là cơ hội để ông lấy lại danh tiếng nhưng khả năng thành công vô cùng mong manh.

Quá khứ oai hùng

Ngớ ngẩn! Đó là cái mác gắn kèm Frank de Boer trong những ngày qua. HLV trưởng ĐT Hà Lan liên tục gặp bê bối vạ miệng trong giai đoạn chuẩn bị EURO 2020. Từ chuyện 6 tuyển thủ từ chối tiêm vaccine COVID-19 đến việc một số người còn không biết mình bị loại khỏi đội tuyển, mọi thông tin tiêu cực của Hà Lan đều gắn liền với De Boer. Ông còn mắc sai lầm tai hại với thống kê của tiền vệ Donny van de Beek. De Boer quả quyết tân binh M.U mùa giải vừa rồi chơi trên dưới 4.000 phút dù con số thực tế chưa đến 1.500.

Thật khó tin khi biết De Boer, một người trầy trật với sự nghiệp huấn luyện suốt 5 năm qua, từng được coi là HLV Hà Lan triển vọng nhất. Marco van Basten đánh giá ông là người có tố chất huấn luyện bẩm sinh, một người sinh ra để chèo lái những đội bóng lớn. Thành công của Ajax những năm gần đây bắt nguồn từ công cuộc phục hưng chính sách xây dựng CLB trên nòng cốt những cầu thủ trẻ tự đào tạo ra, mà De Boer chính là kiến trúc sư tiên phong với 4 chức VĐQG liên tiếp trong 6 năm.

11 năm trước, Ajax là một đống hỗn mang của thời kỳ vô định hướng. Marco van Basten rời ghế nóng, Martin Jol được bổ nhiệm. Jol làm khá tốt công việc của mình nhưng chưa bao giờ là một phần của Ajax, lại luôn mong ngóng cơ hội làm việc ở Premier League. Tháng 12/2010, Jol từ chức. De Boer từ HLV đội trẻ được đôn lên làm HLV tạm quyền, và người đóng thế đã thành công vượt xa kỳ vọng. 

Ở trận đấu đầu tiên trên cương vị HLV trưởng Ajax, De Boer giúp đội nhà đánh bại Milan 2-0 ở Champions League. Trở lại đấu trường quốc nội, ông cùng các học trò tiến băng băng về đích. Họ vượt qua đương kim vô địch Twente trên bảng xếp hạng, rồi đánh bại chính CLB này trong trận đấu cuối cùng đế lên ngôi vô địch. Danh hiệu VĐQG thứ 30 của Ajax được trao vào đúng sinh nhật tuổi 41 của De Boer. Một món quà không thể ý nghĩa hơn. 

3 mùa giải tiếp theo với Ajax, De Boer tiếp tục thống trị bóng đá Hà Lan với những chức vô địch liên tiếp. Hàng loạt lời mời công việc từ các đội bóng lớn được tới tấp gửi đến De Boer, biến ông trở thành một trong những HLV được săn đón nhất trên toàn châu Âu. Nhưng ở thời điểm ấy vị thuyền trưởng của Ajax lại muốn gắn bó với CLB lâu hơn một chút. Định mệnh trớ trêu như đùa giỡn với số phận của De Boer chỉ vì ông ra đi quá muộn.

Thực tại nghiệt ngã

Chu kỳ vô địch của Ajax kết thúc vào năm 2015, khi họ kết thúc mùa giải với 17 điểm ít hơn đối thủ PSV. Một năm tiếp theo, họ tiếp tục để thua kình địch theo cách vô cùng trớ trêu. Ở trận cuối cùng mùa giải 2015/16, Ajax cần giành chiến thắng trước De Graafschap để lên ngôi vô địch. Đây là nhiệm vụ tương đối dễ dàng vì De Graafschap đã xuống hạng. Nhưng trớ trêu thay, kết quả sau 90 phút bóng lăn là tỷ số hoà 1-1.

De Boer thẫn thờ trên chuyến xe bus chở toàn đội trở về. Ngay hôm sau ông tuyên bố từ chức, kết thúc nhiệm kỳ thành công của mình tại Ajax bằng một thất bại. De Boer dường như luôn thiếu tỉnh táo mỗi khi chọn điểm đến tiếp theo trong sự nghiệp cầm quân của mình. Ông từng từ chối Liverpool vào năm 2013, để rồi 3 năm sau vội vã nhận lời dẫn dắt một CLB ngoại quốc khác, mở ra một cơn ác mộng kéo dài 4 năm với 3 lần bị các ông chủ sa thải. 84 ngày ở Inter, rồi 77 ngày ở Crystal Palace của De Boer diễn ra vỏn vẹn chỉ trong vòng 1 năm. 

Ông bị Jose Mourinho bĩu môi gắn mác HLV tệ hại nhất lịch sử Premier League. Nguyên nhân không hẳn vì De Boer kém tài những HLV khác ở khía cạnh cầm quân. Vấn đề của cựu thuyền trưởng Ajax là ông không phải người hào hoa lịch thiệp, khéo ăn nói như Ronald Koeman hay những HLV Hà Lan khác. De Boer luôn nghĩ gì nói nấy, và hậu quả là ông chưa bao giờ được lòng học trò ở những đội bóng ngoại quốc ông đặt chân tới.

Khi đặt chân đến Inter, De Boer nóng lòng muốn CLB áp dụng lối chơi kiểm soát bóng như ông từng làm ở Ajax. Điều tương tự cũng được ông nung nấu ở Crystal Palace sau này. Hãy thử tưởng tượng một đội luôn ngấp nghé xuống hạng như Palace kiểm soát phần lớn thời gian cầm bóng và áp đặt lối chơi cho các CLB khác? Điều đó đương nhiên không thể xảy ra. 

Sau thất bại ở Palace, De Boer trôi dạt sang MLS, nơi các học trò vỗ tay ăn mừng khi biết Ajax thua Tottenham ở Champions League. Ví trí HLV trưởng ĐT Hà Lan của De Boer, vì thế chẳng khác nào cơ hội từ trên trời rơi xuống. Cơn lốc màu da cam không thể tìm thấy lựa chọn nào khả dĩ hơn thay thế Ronald Koeman, người đang làm rất tốt công việc của mình. De Boer một lần nữa trở thành người đóng thế, nhưng lần này là được ăn cả ngã về không. Thất bại với ông cũng đồng nghĩa cơ hội huấn luyện đỉnh cao gần như không còn nữa.