5 tỷ USD bán Sabeco đầu tư vào đâu?
Tiền bán vốn nhà nước được sử dụng đúng mục đích
Đó là khẳng định của Cục trưởng Cục Tài chính doanh nghiệp Đặng Quyết Tiến khi trả lời câu hỏi tiền bán vốn tại Sabeco sẽ đầu tư vào đâu. Theo đó, ông Đặng Quyết Tiến cho biết khoản tiền thu được từ đấu giá cổ phần vốn nhà nước sở hữu sẽ được chuyển kho bạc nhà nước và hàng năm có kiểm toán nhà nước về thu chi. Việc thu chi hay tái đầu tư đều phải tuân thủ theo luật pháp.
“Bán vốn thành công thì thu tiền cho dân, ngân sách để tái đầu tư phát triển rất lớn. Bán vốn tại Sabeco ngoài ra cũng có ý nghĩa rất lớn đó là thực hiện lời hứa với nhà đầu tư: Nhà nước không đầu tư những lĩnh vực tư nhân làm được, cả với nhà đầu tư trong và ngoài nước. Điều này tạo hiệu ứng quan trọng cho thị trường là “Chính phủ nói là làm”. Hai là thoái vốn thành công với giá cao thì người dân được lợi. Năm 2017, tình hình bão lũ thiên tai nhiều, hạ tầng phải đầu tư nhiều, Quốc hội đã thông qua dự án cao tốc Bắc Nam, Long Thành… Như vậy khi có thêm nguồn lực này sẽ tốt hơn, tạo thêm nguồn lực đầu tư cho xã hội”, ông Tiến cho biết.
Hiện nay, cơ quan quản lý đang thúc nhà đầu tư chuyển tiền bán vốn từ thương vụ Sabeco về. Tương tự việc thoái vốn vừa qua ở Sabeco hay Vinamilk và các doanh nghiệp khác trước đó đều là để tạo nguồn cho việc chi đầu tư các dự án theo Nghị quyết của Quốc hội. Cụ thể, Quốc hội đã phê duyệt kế hoạch đầu tư công trung hạn trong đó riêng nguồn từ cổ phần hóa, thoái vốn phải sắp xếp là 250.000 tỷ đồng để phục vụ mục tiêu đầu tư. Ông Tiến khẳng định lại, mọi địa chỉ đầu tư đều đã có trong danh mục Quốc hội thông qua.
Số liệu mới nhất Bộ Tài chính cung cấp về thoái vốn đầu tư vào các ngành không thuộc ngành sản xuất kinh doanh chính của các tập đoàn, tổng công ty, DNNN, trong năm 2017 các đơn vị đã thoái được 182 tỷ đồng, thu về 292 tỷ đồng tại 5 lĩnh vực nhạy cảm và thoái được 1.803 tỷ đồng, thu về 2.953 tỷ đồng tại các lĩnh vực khác ngoài 5 lĩnh vực nhạy cảm...
Trong thời gian tới năm 2018, hoạt động cổ phần hóa được dự kiến sẽ phải tăng tốc và đạt kết quả tốt hơn. Theo Ủy ban Chứng khoán Nhà nước, dòng vốn ngoại đổ vào thị trường Việt Nam đang tăng cao. Đây cũng chính là cơ hội cho cổ phần hóa trong năm 2018.
Bên cạnh đó, Nghị định 126/2017/NĐ-CP có hiệu lực từ 1-1-2018 sẽ tháo gỡ nhiều vấn đề về thủ tục, kỹ thuật, đảm bảo nguyên tắc thị trường minh bạch. Ví dụ như quy định rõ về đất đai, khi cổ phần hóa, nếu Nhà nước không dùng thì trả lại cho địa phương để đấu giá. Như vậy, nhà đầu tư chỉ quan tâm đến đất đai sẽ không tìm cách để tham gia, nhường sân cho các nhà đầu tư tập trung vào sản xuất, kinh doanh, tạo giá trị gia tăng. Nghị định này cũng cho phép các nhà đầu tư đưa tư vấn nước ngoài vào đánh giá DN, rất công khai, minh bạch…
| Tiền bán vốn nhà nước được sử dụng theo danh mục Quốc hội thông qua. |
Thương hiệu do người tiêu dùng quyết định
Bộ Tài chính cho biết: về phê duyệt Đề án cơ cấu lại của các DNNN, tính đến ngày 15-12-2017, đã có 8 DNNN được phê duyệt đề án cơ cấu lại giai đoạn 2017 – 2020 và một đơn vị được phê duyệt Danh mục các DN thực hiện sắp xếp, cổ phần hóa, thoái vốn giai đoạn 2017 – 2020. Còn về tiến độ cổ phần hóa, tính đến ngày 20-12, có 45 DN được cấp có thẩm quyền phê duyệt phương án cổ phần hóa. Tổng giá trị thực tế DN là 213.747 tỷ đồng, gấp 6 lần tổng giá trị thực tế các DN đã cổ phần hóa trong năm 2016.
Về thoái vốn Nhà nước tại các DN, trong năm 2017 có 10 đơn vị thực hiện thoái vốn theo Quyết định số 1232/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, trong đó có 8 đơn vị thuộc kế hoạch thoái vốn năm 2017 và 2 đơn vị thuộc kế hoạch thoái vốn năm 2018. Cụ thể, đối với chuyển nhượng vốn Nhà nước tại Tổng công ty Cổ phần Bia – Rượu – Nước giải khát Sài Gòn (Sabeco), ngày 18-12, Bộ Công Thương đã tổ chức bán đấu giá thành công 343.662.587 cổ phần (53,59% vốn điều lệ) của Sabeco qua Sở Giao dịch Chứng khoán TP Hồ Chí Minh với mức giá thành công bình quân được xác định là 320.000 đồng/cổ phần. Nhà nước dự kiến thu về khoảng 109.972 tỷ đồng, tương đương 4,8 tỷ USD.
Nhìn qua những vụ bán vốn nhà nước đã diễn ra thành công nhưng có vấn đề được đặt ra: phần lớn các thương hiệu lớn của Việt Nam khi bán vốn đều về tay các nhà đầu tư ngoại. Liệu chăng đang có sự phân biệt đối xử giữa nhà đầu tư nội và nhà đầu tư ngoại. Sau cổ phần hóa, việc giữ thương hiệu DN ra sao?
Về băn khoăn này, ông Đặng Quyết Tiến cho biết khi nền kinh tế hội nhập thì quan trọng là pháp luật được đưa ra với DN ra sao. Theo ông, pháp luật phải tạo ra sự phát triển bền vững cho Việt Nam và có sự sàng lọc. Sẵn sàng mời gọi nhà đầu tư mang lợi ích lớn đảm bảo an sinh, môi trường, cho người dân Việt Nam, nhưng cũng sẵn sàng xóa xổ thương hiệu gian dối, làm ô uế thương hiệu Việt Nam.
Nói riêng với thương vụ Sabeco, ông Tiến khẳng định, quan trọng là khi ký kết hợp đồng, điều kiện về thương hiệu phải tốt. Việc giữ được thương hiệu hay không còn do thị trường, người tiêu dùng quyết định.