CPI khó có thể tăng cao trong năm nay
Với mức giảm này, đây là tháng thứ 2 liên tiếp tính từ đầu năm 2015 chỉ số CPI liên tục giảm sau khi tháng 1 đã giảm 0,2%.Nhận định về xu thế CPI trong các tháng tới và năm 2015 nói chung, Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Tuyến, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Kinh tế Tài chính (Bộ Tài chính) cho rằng, năm nay lạm phát sẽ tăng rất thấp.
Ông Tuyến cho hay, dự báo đưa ra từ cuối tháng 12/2014 của Viện này là chỉ số lạm phát năm 2015 dự kiến sẽ chỉ tăng khoảng 2-3%, thấp hơn nhiều so với mức dự kiến 5% của Chính phủ và mức 4% của 4 bộ đưa ra tại cuộc họp Tổ điều hành 4 bộ hồi cuối tháng 12 vừa qua. Lý do đưa ra mức dự báo này, theo ông Tuyến, là do các căn cứ để đẩy giá năm 2015 là gần như chưa có.
“Riêng tháng 1 là tháng gần Tết đáng lẽ giá cao, năm nay Tết rơi vào tháng 2, nhưng tháng 1 âm, tháng 2 cũng lại âm, cả 2 tháng quan trọng trong năm thì đều giảm, còn từ tháng 3 đến tháng 9 chủ yếu chỉ số CPI sẽ đi ngang nhau, và dù nếu có thêm yếu tố tăng giá điện trong các tháng tới, thì cũng có thể có tác động song không quá nhiều nên tôi cho rằng CPI khó có thể vượt quá 2-3%”, ông Tuyến phân tích.
Bên cạnh đó, cũng theo nhận định của ông Tuyến, năm 2015, kinh tế thế giới tuy có tín hiệu hồi phục, song vẫn tiềm ẩn nhiều yếu tố rủi ro. Xu hướng giá dầu giảm được dự báo vẫn có thể kéo dài. Trong khi đó, đối với kinh tế trong nước, tín dụng vẫn chưa có dấu hiệu tăng trưởng mạnh trong khi Chính phủ dự kiến sẽ vẫn duy trì chính sách tài khóa thắt chặt để đảm bảo ổn định kinh tế vĩ mô và hạn chế rủi ro cho nền kinh tế. Đây cũng là cơ sở để nhận định CPI khó có thể tăng cao trong năm nay.
Theo chuyên gia kinh tế Ngô Trí Long, đây là hiện tượng khá bất thường bởi là lần đầu tiên CPI giảm liên tiếp trong vòng 4 tháng, trong đó toàn là những tháng cao điểm như 2 tháng cuối năm là tháng 11 và tháng 12 năm 2014 và 2 tháng đầu năm là tháng 1 và tháng 2 năm 2015 vốn đều rơi vào thời điểm lễ tết là những dịp tiêu dùng tăng mạnh, giá cả thường tăng cao.
Theo phân tích của ông Long, nguyên nhân cơ bản của xu hướng giảm CPI các tháng gần đây, cũng như của tháng 2 năm nay vẫn là do giá dầu giảm, nên tác động đến chi phí vận tải giảm mạnh, từ đó kéo theo giá dầu vào các loại hàng hóa giảm khiến giá hàng hóa giảm. Tuy nhiên, nguyên nhân thứ 2 đáng quan ngại hơn là do kinh tế vẫn khó khăn, phần lớn người lao động có thu nhập thấp vẫn phải tiết kiệm, thắt lưng buộc bụng. Bên cạnh đó còn do nguyên nhân đầu năm tăng trưởng tín dụng thấp, cũng kéo theo lạm phát không những không tăng mà lại còn giảm.
Cũng cùng quan điểm này, chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh nhận định việc chỉ số CPI trong tháng Tết giảm là điều không bình thường, làm cho nhiều nhà quan sát thấy quan ngại, tuy nhiên chưa đến mức lo lắng.
“Đây là điều cần hết sức quan tâm bởi không chỉ liên tục trong 4 tháng mà đặc biệt là CPI trong tháng Tết vẫn giảm. Chúng ta cần theo dõi hết sức chặt chẽ nhưng theo tôi chưa đến mức quá phải lo ngại về xu hướng này bởi cũng như hầu hết các tháng trước, CPI giảm chủ yếu vẫn là do đóng góp của giảm giá xăng dầu dẫn đến giảm chi phí vận tải, giảm các chi phí đầu vào khác nên giá hàng hóa giảm đi. Mặt khác, việc chỉ số CPI giảm 0,05% là một mức khá nhỏ mà theo các nhà thống kê chuyên môn thì nằm trong sai số cho phép. Thực tế nói giảm 0,05% hay tăng 0,05% thì cũng là một khoảng cách rất nhỏ nằm trong mức sai số cho phép tùy theo lượng mẫu lựa chọn và sự tính toán của cơ quan thống kê, do đó chưa cần quá lo ngại”, ông Doanh phân tích.