Cả nước có hơn 3.400 điều kiện kinh doanh
- Điều kiện kinh doanh thiết bị, phần mềm ngụy trang để ghi âm, ghi hình
- Điều kiện kinh doanh “hành” doanh nghiệp vừa và nhỏ
Theo CIEM, từ năm 2000 – 2003, Thủ tướng Chính phủ và Chính phủ đã tích cực rà soát, đánh giá các giấy phép kinh doanh đã tập hợp được và quyết định bãi bỏ 160 giấy phép kinh doanh các loại không còn cần thiết, không hợp lý. Tuy nhiên, cải cách này đã không được duy trì, theo đó, từ năm 2003 đến trước khi ban hàng Luật Đầu tư và Luật Doanh nghiệp 2014, không có thêm cải cách nào được thực hiện thành công với điều kiện kinh doanh. Và trong năm 2015 cải cách này thành công ở nội dung hạn chế tùy tiện ban hành điều kiện kinh doanh bởi các bộ, ngành, địa phương.
Theo đó, cả nước có khoảng 3.407 điều kiện kinh doanh trực thuộc đủ mọi ngành nghề. Trong đó một số ngành có số điều kiện kinh doanh nhiều nhất như Công thương với 400, Y tế 327 điều kiện. Các điều kiện kinh doanh này giống như giấy phép con nằm trong ngành nghề kinh doanh có điều kiện
Cả nước có 234 ngành nghề kinh doanh có điều kiện, đây là ngành nghề “cha, mẹ”; mỗi ngành nghề lại có nghành nghề con với các điều kiện kinh doanh kèm theo. Ví dụ, ngành nghề mẹ là kinh doanh vận tải, ngành nghề con gồm vận tải taxi, hàng hóa, xe buýt… Tổng số ngành nghề con lên tới 600 ngành nghề.
Trong đó, ngành nông lâm nghiệp, thủy sản, vận tải kho bãi, phát thanh truyền hình, giáo dục đào tạo có nhiều điều kiện kinh doanh con nhất. Cả nước có khoảng 300 văn bản quy pháp luật liên quan đến các ngành nghề có điều kiện.
Đánh giá về ngành nghề kinh doanh có điều kiện, Viện trưởng CIEM Nguyễn Đình Cung cho rằng, bộ máy quản lý của chúng ta có quá nhiều người sản xuất giấy phép và giấy phép ngày càng tinh vi. Họ là người có lợi ích trực tiếp, rõ ràng. Trong khi nhóm người kiểm soát giấy phép rất ít và không có lợi ích đi kèm nên rất khó tìm ra các điều kiện kinh doanh chưa hợp lý.
“Sự oái oăm này làm cho nền kinh tế chịu thiệt hại. Chúng ta cần tìm ra giải pháp cụ thể để kiểm soát việc đẻ ra quá nhiều giấy phép con, chứ làm theo cách kêu gọi sự tự giác của cán bộ sản xuất giấy phép gần như không hiệu quả”, ông Cung nói. Hiện, việc rà soát và sửa đổi các quy định pháp luật là một nhiệm vụ rất quan trọng, nó cần phải được thực hiện để có thể thúc đẩy phát triển kinh tế, giảm rủi ro.
Các chuyên gia kinh tế đề xuất, cần thành lập 1 cơ quan độc lập để cắt bỏ, phải cắt xén mạnh mẽ các quy định tạo ra rủi ro, gia tăng chi phí, hạn chế cạnh tranh tác động không cân xứng đến doanh nghiệp nhỏ và vừa, không chỉ giới hạn quy định về điều kiện kinh doanh mà tất cả quy định pháp luật.