Ngân hàng chủ động thanh lý tài sản, giảm nợ xấu

• Ngân hàng Sài Gòn (SCB) bổ nhiệm Quyền Tổng giám đốc
• Ngân hàng đua số hóa và lợi thế người tiên phong

Chi phí dự phòng rủi ro tín dụng đã tăng đáng kể, trong khi các khoản vay cũ rơi vào nguy cơ nợ xấu khó đòi. Trước tình thế đó, hàng loạt nhà băng lớn, nhỏ đã ra sức phát mại, thanh lý tài sản. Ôtô, bất động sản, thậm chí cả trung tâm tiệc cưới cũng được các ngân hàng rao bán để thu hồi nợ.

Chuyện thanh lý tài sản thu hồi nợ bắt đầu râm ran khi một số ngân hàng ráo riết bán hàng loạt ôtô với mức giá thượng vàng hạ cám đủ cả, từ vài chục triệu cho đến hàng tỷ đồng. Có thể điểm danh các nhà băng có nhiều ôtô thanh lý như VPBank với thông báo bán đấu giá 62 chiếc ôtô các loại thuộc nhiều nhãn hiệu khác nhau sản xuất năm 2014 - 2018. 

Theo nội dung tin đấu thầu, hầu hết các tài sản đều có giá chưa tới 500 triệu đồng, có những chiếc ôtô hiệu Changan chỉ được bán với giá 61 và 67,5 triệu đồng. Bên cạnh đó, một vài dòng xe cao cấp hơn như BMW 640i sản xuất năm 2016 được rao bán với giá 1,76 tỷ đồng, Hyundai Universe sản xuất năm 2017 có giá 1,656 tỷ đồng hay 1 chiếc Toyota Fortuner chỉ có giá 800 triệu đồng.

Một ngân hàng khác là TPBank đấu giá 5 ôtô các thương hiệu gồm Ford Transit giá khởi điểm 425 triệu đồng, Chevrolet Aveo giá 140 triệu đồng, 1 xe hiệu Veam giá 200 triệu đồng và 2 xe Samco Felix giá 700 triệu đồng. 

Còn NCB đang rao bán 2 ôtô khách nhãn hiệu Ford Transit, 2 ôtô tải hiệu Veam và Chevrolet cùng với 3 ôtô con hiệu Toyota, Hyundai, Chevrolet. Theo nội dung rao bán, có chiếc ô tô đã lăn bánh từ năm 2014 nhưng có những chiếc mới chỉ đăng ký năm 2018 và giá khởi điểm cho các tài sản đấu giá này chỉ từ 142,2 triệu đồng/chiếc. 

Tương tự, Sacombank hiện đang có 7 ôtô cần đấu giá ở Hà Nội và Bạc Liêu, thuộc các dòng xe đầu kéo, xe cần cẩu, xe tải đông lạnh hiệu Maz, Veam, Dongfeng, Hino đều đã qua sử dụng nhưng đã được khách hàng sửa chữa và tu bổ. Giá bán cho những tài sản này chỉ từ 419 triệu đồng…

Cùng với ôtô, nhiều tài sản đảm bảo khác như vật liệu, tàu cá,… cũng được nhiều ngân hàng rao bán.  Đơn cử như VPBank mới đây vừa thông báo bán đấu giá tài sản là 10 cuộn thép không gỉ, đơn giá từ 9.500 - 19.000 VNĐ/kg, với tổng mức giá khởi điểm hơn 400 triệu đồng. 

Vietcombank chi nhánh Thành Công thông báo phát mại 1 hệ thống dây chuyền sang đậu và 1 xe nâng Toyota tại Khu công nghiệp Phố Nối, Hưng Yên với mức giá khởi điểm lần lượt là 1,08 tỷ đồng và 151 triệu đồng. Vietcombank chi nhánh Nghệ An và Vietcombank chi nhánh Quảng Ngãi thì phát mại tàu cá...

Đáng chú ý, không chỉ các tài sản nhỏ, hàng loạt bất động sản có giá trị lớn cũng đang được rao bán. Mới đây, “đại gia” trong ngành Ngân hàng là Vietcombank đã thông báo bán đấu giá tài sản đảm bảo của Công ty CP Ngọc Mekong tại tỉnh Long An là đất với diện tích sử dụng 143.178,3m² cùng nhà xưởng, máy móc thiết bị. Vietcombank cho biết, tất cả tài sản này đều đã được Cục Thi hành án dân sự tỉnh Long An kê biên. Tổng giá khởi điểm của lượng tài sản trên là hơn 78 tỷ đồng, chưa bao gồm VAT, chi phí vận chuyển.

Một tài sản “khủng” khác cũng đang được Vietcombank Ninh Bình phát mại là tài sản bảo đảm của Công ty Bao bì xi măng Tam Điệp với giá khởi điểm 21,8 tỷ đồng. Hay Vietcombank chi nhánh Kiên Giang phát mại quyền sử dụng đất, công trình xây dựng, máy móc thiết bị của Công ty CP Kinh doanh nông sản Kiên Giang, giá khởi điểm 29,7 tỷ đồng. Vietcombank chi nhánh Thăng Long cũng đăng thông báo phát mại hệ thống nhà xưởng, máy móc thiết bị nhà máy Vinaxuki Thanh Hóa lần 4 với giá hơn 36 tỷ đồng.

Một “ông lớn” khác trong ngành Ngân hàng là BIDV chi nhánh Phú Tài (Bình Định) đang rao bán đấu giá tài sản nguyên lô gồm quyền sử dụng đất và công trình xây dựng trên đất là Trung tâm hội nghị tiệc cưới Crystal Palace tại phường Tân Phú, quận 7, TP HCM và toàn bộ nội thất, công cụ, trang thiết bị, máy móc với giá khởi điểm cho tài sản nguyên lô này là 377,98 tỷ đồng, chưa bao gồm thuế. Trong khi đó, Sacombank tiếp tục rao bán hàng loạt lô bất động sản trên địa bàn TP HCM với giá khởi điểm của các hồ sơ này là 711 tỷ đồng…

Việc các ngân hàng ồ ạt thanh lý tài sản bảo đảm để thu hồi nợ, theo các chuyên gia là do dịch COVID-19 đã tác động nặng nề tới hoạt động sản xuất, kinh doanh, khiến nhiều doanh nghiệp mất khả năng trả nợ. 

Báo cáo kết quả kinh doanh nửa đầu năm 2020 của nhiều ngân hàng thương mại cho thấy, chi phí dự phòng rủi ro tín dụng đã tăng đáng kể so với cùng kỳ năm trước, ảnh hưởng không nhỏ tới lợi nhuận kinh doanh. 

Việc phải thanh lý tài sản cũng là việc “cực chẳng đã” của cả đôi bên, vì thế, tài sản đưa ra rao bán thường có giá "mềm" hơn nhiều so với thị trường. Tuy nhiên, có một thực tế là dù nhìn thì “ngon ăn”, nhưng với những người có ý định mua tài sản phát mãi lại là vấn đề cần phải tính toán vì việc mua bán này phải qua nhiều thủ tục giải chấp, nếu phát sinh trục trặc thì người mua sẽ phải chịu thiệt. 

Riêng với tài sản phát mại là bất động sản, theo chuyên gia kinh tế Nguyễn Trí Hiếu, thủ tục pháp lý quá phức tạp, vướng mắc nhiều khâu khiến cho hoạt động rao bán các tài sản bất động sản nợ xấu gặp nhiều trở ngại. Việc phát mại tài sản đảm bảo là bảo đảm có giá trị lớn trong bối cảnh hiện nay sẽ càng khó hơn vì người mua cũng gặp khó khăn về tài chính. 

Thực tế, việc thanh lý bất động sản để thu hồi nợ xấu rất khó khăn do giá trị lớn, không nhiều người có đủ tiềm lực mua “để dành”, hơn nữa, nhiều tài sản còn vướng thủ tục pháp lý, sản phẩm không phù hợp với thị trường… do đó, dù được giảm giá nhưng vẫn ế ẩm.