Doanh nghiệp đẩy mạnh khai thác thị trường Á – Âu
Tại Diễn đàn thương mại Việt Nam - Á Âu với chủ đề “Thích ứng bối cảnh - Khai phá tiềm năng” do Bộ Công Thương tổ chức ngày 24/11, Vụ trưởng Vụ thị trường châu Âu - châu Mỹ (Bộ Công Thương) Tạ Hoàng Linh cho biết, thị trường Á - Âu (Eurasia) là thị trường truyền thống của Việt Nam trước đây và hiện được coi là thị trường xuất khẩu tiềm năng với nhiều dư địa hợp tác. Đây là liên khu vực rộng lớn gồm 28 nước, trải dài từ Đông Âu sang Trung Á, với tổng dân số hơn 400 triệu người và tổng GDP gần 4.500 tỷ USD.
Thương mại song phương giữa Việt Nam và các nước khu vực Á - Âu năm 2022 đạt 13,3 tỷ USD, giảm 9,7% so với cùng kỳ năm 2021. Số liệu này trong 9 tháng năm 2023 là 9 tỷ USD, giảm 6,5% so với cùng kỳ năm 2022. Trong đó xuất khẩu (XK) của Việt Nam sang khu vực này là 6,3 tỷ USD, giảm 1,2%; nhập khẩu đạt 2,7 tỷ USD, giảm 19%.
Theo ông Tạ Hoàng Linh, kim ngạch XK của Việt Nam sang khu vực Á - Âu chỉ chiếm khoảng 2,4% tổng kim ngạch XK của Việt Nam và khoảng 0,4% tổng kim ngạch nhập khẩu của khu vực này. Các dự án đầu tư từ khu vực Á - Âu hiện chỉ chiếm khoảng 0,3% trong tổng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài tại Việt Nam. Giữa hai bên đã hình thành các thiết chế, khung khổ vững chắc làm nền tảng cho sự phát triển hợp tác song phương, bao gồm Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh kinh tế Á - Âu; Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - Liên minh châu Âu; Hiệp định bảo hộ đầu tư giữa Việt Nam và Liên minh châu Âu (EVIPA); 14 ủy ban hỗn hợp, ủy ban liên chính phủ và 1 cơ chế tham vấn hợp tác kinh tế song phương. Đặc biệt, khu vực Á - Âu cũng là khu vực đông đảo cộng đồng người Việt Nam làm ăn, sinh sống. Việc thúc đẩy trao đổi thông tin, chia sẻ kinh nghiệm giao thương, kết nối giữa các doanh nghiệp (DN) tại Việt Nam và cộng đồng người Việt tại khu vực này sẽ hỗ trợ cho hợp tác về thương mại và đầu tư của Việt Nam với Á - Âu được hiệu quả và thực chất hơn.
Tại diễn đàn, ông Dương Hoàng Minh, Tham tán thương mại, Đại sứ quán Việt Nam tại Liên bang Nga cho biết, trong 10 tháng năm 2023, kim ngạch XK hàng dệt may từ Việt Nam sang Nga đạt 343,7 triệu USD, tăng 91% so với cùng kỳ năm 2022. Theo ông Dương Hoàng Minh, vận tải đường biển từ các cảng của Việt Nam đến cảng Vladivostok của Nga có thêm nhiều hãng tàu tham gia, khiến giá vận tải qua tuyến đường này trở nên cạnh tranh hơn. Một thuận lợi khác về logistic là việc vận chuyển hàng hóa bằng đường sắt từ Việt Nam đến các nước SNG quá cảnh qua Trung Quốc cũng đang từng bước được các DN lựa chọn, nhờ cạnh tranh hơn về thời gian (từ Việt Nam tới ga Vorsino cách thủ đô Matxcơva 70km chỉ mất 25-27 ngày).
Tuy nhiên, Thương vụ Việt Nam tại Liên bang Nga cũng nhận được phản ánh từ các DN và người tiêu dùng Nga cũng như DN Việt Nam về bất cập trong giao hàng, bảo quản, thanh toán...Ở góc độ cơ quan quản lý Nhà nước, Thương vụ khuyến cáo DN Việt Nam khi giao dịch, kinh doanh với thị trường Nga cần chủ động tham dự triển lãm chuyên ngành tại các nước để tìm hiểu thị trường và tìm khách hàng, đối tác kinh doanh tiềm năng. Qua công tác thị trường, Thương vụ nhận thấy nhiều DN Việt Nam tham dự các triển lãm tại Liên bang Nga đã tìm được khách hàng, từng bước tăng XK và phát triển được thương hiệu tại thị trường.
Trong thời gian tới, Thương vụ Việt Nam tại Liên bang Nga sẽ tổng hợp danh sách các triển lãm tiêu biểu tại Liên bang Nga và một số nước quanh khu vực trong năm 2024, gửi về Bộ Công Thương, Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam, các hiệp hội ngành hàng… để thông tin tới các DN. Ngoài ra, DN cần tìm hiểu kỹ về khách hàng trước khi tiến hành giao dịch, ký kết hợp đồng. Thương vụ Việt Nam tại Liên bang Nga sẵn sàng phối hợp, hỗ trợ các DN trong việc tìm hiểu, xác minh đối tác...
Đánh giá cơ hội thị trường khu vực Á - Âu, ông Nguyễn Anh Tuấn, Phó Chủ tịch HĐQT Công ty CP Hàng không Vietjet kiêm Phó Tổng Giám đốc Tập đoàn Sovico cho hay, khu vực Á - Âu là một thị trường truyền thống với Việt Nam trước đây sẽ là một thị trường tiềm năng với nhiều dư địa để mở rộng hợp tác trong nhiều lĩnh vực. Việt Nam và khu vực Á - Âu có rất nhiều điểm chung, nhiều doanh nhân thành công tại Việt Nam hiện nay từng có thời gian học tập, sinh sống tại khu vực Đông Âu hay Trung Á, Sovico - Vietjet tin rằng với sự hiểu biết của các DN Việt Nam với thị trường, văn hoá, con người tại các quốc gia này thì điều quan trọng là có các chính sách khuyến khích đầu tư, tạo điều kiện để biến những tiềm năng sẵn có trở thành các hợp tác, các khoản đầu tư.
Chia sẻ xu hướng và cơ hội trong hợp tác kinh tế, thương mại, đầu tư với Azerbaijan, Đại sứ nước Cộng hòa Azerbaijan tại Việt Nam - ông Shovgi Mehdizada cho biết, cơ hội hợp tác giữa hai bên còn rất rộng. Trong thời gian tới, Việt Nam và Azerbaijan có thể đẩy mạnh hợp tác hơn nữa trong các lĩnh vực tiềm năng như: Thương mại, năng lượng cơ sở hạ tầng, trao đổi văn hóa…