Sầu riêng nghịch vụ "sốt" giá
Sau Tết Nguyên đán, giá sầu riêng tại ĐBSCL tăng mạnh nên nhà vườn rất phấn khởi. Ông Thẩm Văn Tiếu (ngụ huyện Bình Tân, tỉnh Vĩnh Long) vừa bán khoảng 1 tấn sầu riêng Ri6 với giá 155.000 đồng/kg, còn Monthong thì 180.000 đồng/kg cho thương lái. Ông Tiếu hồ hởi: "Đây là giá cao kỷ lục mà nhiều năm tôi trồng sầu riêng mới thấy có giá như vậy. Do nghịch vụ nên sản lượng sầu riêng không nhiều".
Theo ông Lý Văn Tịnh, Giám đốc HTX Trường Trung A (huyện Phong Điền, TP Cần Thơ), dù sầu riêng mới xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc vào tháng 9/2022 nhưng đơn đặt hàng khá lớn, trong khi nguồn cung ít đã góp phần làm giá sầu riêng nội địa tăng mạnh. TP Cần Thơ có diện tích trồng sầu riêng với trên 2.870 hecta, tập trung nhiều nhất tại huyện Phong Điền, Thới Lai, quận Ô Môn…
Từ khi sầu riêng được xuất khẩu chính ngạch sang Trung Quốc, ngành nông nghiệp đã hướng dẫn các tổ hợp tác, HTX, nông dân phối hợp với doanh nghiệp đăng ký mã số vùng trồng. Mỗi mã số vùng trồng có người đại diện đứng ra giám sát chất lượng sản phẩm. Đến nay, Cần Thơ đã gửi 33 hồ sơ với diện tích 550ha, trong số này đã có 8 vùng trồng được cấp mã số. Hiện nay, xuất khẩu sầu riêng sang Trung Quốc tăng mạnh, giá sầu riêng nội địa cũng tăng theo. Nhiều lo ngại sẽ dẫn tới phong trào chặt cây khác trồng sầu riêng, dễ dẫn đến cung nhiều hơn cầu, rớt giá. Theo ông Trần Thái Nghiêm, Phó Giám đốc Sở NN-PTNT TP Cần Thơ, không phải gần đây mà từ năm 2014, diện tích cây sầu riêng được người dân ĐBSCL, Đông Nam Bộ, Tây Nguyên trồng ồ ạt.
Trước tình hình này, Bộ NN-PTNT đã có văn bản yêu cầu ngành nông nghiệp các địa phương khuyến cáo người dân thận trọng khi phát triển diện tích, chỉ trồng ở những vùng chuyên canh, tập trung để đảm bảo vấn đề liên kết, có kết nối được doanh nghiệp tiêu thụ và phải sản xuất đạt chất lượng cao, đảm bảo an toàn, truy xuất tốt nguồn gốc. Hiện nay sầu riêng chỉ xuất khẩu trái tươi sang Trung Quốc nên việc phụ thuộc vào một thị trường rủi ro rất cao, nếu không khéo thì giống như khoai lang, thanh long. Do vậy phải phát triển thêm công nghiệp bảo quản, chế biến để lưu trữ được lâu và đa dạng sản phẩm xuất khẩu sang nhiều thị trường.
Còn ông Lê Anh Trung, Giám đốc đối ngoại Tập đoàn Vạn Hòa (chuyên xuất nhập khẩu nông sản) cho rằng nhà vườn trồng sầu riêng nên tham gia vào HTX và xây dựng mã số vùng trồng để dễ dàng xuất khẩu sang nhiều thị trường. Mã số vùng trồng là quy định bắt buộc của các nước nhập khẩu như: Trung Quốc, Nhật Bản, Australia, Mỹ… Trong đó, có các điều kiện mà đơn vị sản xuất là HTX, tổ hợp tác phải cam kết trong quy trình sản xuất.
