Thúc đẩy xây dựng thị trường điện công bằng, minh bạch hơn
Sáng 17/12, Tập đoàn Công nghiệp - Năng lượng Quốc gia Việt Nam (Petrovietnam) phối hợp cùng Cục Điều tiết Điện lực (ERAV - Bộ Công Thương), Công ty TNHH MTV Vận hành hệ thống điện và Thị trường điện Quốc gia (NSMO) tổ chức Hội thảo trao đổi về kế hoạch hệ thống điện - thị trường điện năm 2026 và Thông tư quy định vận hành thị trường điện bán buôn cạnh tranh (hướng dẫn Luật Điện lực số 61 năm 2024).
Tham dự hội thảo có ông Trịnh Quốc Vũ - Phó Cục trưởng Cục Điều tiết điện lực (Bộ Công Thương), ông Phan Tử Giang - Phó Tổng Giám đốc Petrovietnam, ông Phạm Quỳnh - Phó Tổng Giám đốc NSMO, ông Nguyễn Thanh Bình - Trưởng Ban Điện và Năng lượng Tái tạo Petrovietnam, cùng đại diện lãnh đạo Tổng công ty điện lực Dầu khí (PV Power), Chi nhánh phát điện Dầu khí (PVPGB) và các nhà máy điện trực thuộc Petrovietnam.
Năm 2025 là năm nước ta chịu nhiều thiệt hại lớn do biến đổi khí hậu do những cơn bão lớn, những đợt hạn hán, nắng nóng kỷ lục. Những diễn biến bất thường về thời tiết cũng ảnh hưởng lớn đến thị trường điện của Việt Nam khi lần đầu tiên tăng trưởng điện thấp hơn so với dự báo, nhiều nhà máy nhiệt điện chỉ được điều động phát điện ở mức hạn chế do thủy điện được điều động hết công suất. Để đáp ứng nhu cầu tiêu thụ điện của nhân dân, phát triển kinh tế đất nước, thực hiện chỉ đạo của Chính phủ về "điện phải đi trước một bước", việc minh bạch kế hoạch vận hành hệ thống điện, thị trường điện và hoàn tất lộ trình xây dựng thị trường điện cạnh tranh là cực kỳ cấp bách.
Báo cáo tại hội thảo, ông Hoàng Quốc Huy - đại diện Ban Điện và Năng lượng Tái tạo Petrovietnam cho biết, Tập đoàn hiện có 12 nhà máy điện với tổng công suất thiết kế khoảng 8.249 MW, chiếm khoảng 9,1% công suất lắp đặt toàn hệ thống điện quốc gia. Sản lượng điện của Petrovietnam trong năm 2025 dự kiến đạt khoảng 31,2 tỷ kWh, so với kế hoạch là 41 tỷ kWh (theo Quyết định số 3047/QĐ-BCT ngày 15/11/2024 của Bộ Công Thương). Đáng lưu ý, trung bình các nhà máy điện của Petrovietnam có chỉ số tải lũy kế chỉ đạt hơn 50% (được huy động cao nhất là 66%, thấp nhất là 7% công suất).
Tại hội thảo, đại diện NSMO đã giới thiệu hai tham luận gồm: Kế hoạch vận hành hệ thống điện năm 2026 và Kế hoạch vận hành thị trường điện năm 2026. Đáng chú ý, NSMO đã đưa ra 3 giả thiết tăng trưởng phụ tải điện trong năm 2026, đồng thời đưa ra phân tích và dự kiến huy động phát điện cho từng nhà máy của Petrovietnam. Đại diện Cục Điều tiết điện lực cũng thông tin về lộ trình xây dựng thị trường điện cạnh tranh quốc gia.
Các đại biểu tham dự hội thảo đã thảo luận và đóng góp ý kiến đối với công tác điều hành, huy động điện của NSMO, cũng như lộ trình xây dựng thị trường điện cạnh tranh, minh bạch. Đáng chú ý, các ý kiến tập trung vào vấn đề giá khí, giá điện khí và việc huy động phụ tải cho các nhà máy điện khí, nhằm đảm bảo sản xuất tối ưu, tránh lãng phí nguồn lực đầu tư.
Phát biểu tại hội thảo, ông Trịnh Minh Vũ - Phó Cục trưởng Cục Điều tiết điện lực (Bộ Công Thương) chia sẻ với những khó khăn, thách thức mà các đơn vị sản xuất điện phải đối mặt trong năm 2025, đồng thời khẳng định Bộ Công Thương sẽ chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan xây dựng một thị trường điện ngày càng cạnh tranh, minh bạch. Bộ sẽ tiếp tục thực hiện chỉ đạo của Chính phủ về tái cơ cấu ngành điện Việt Nam bằng việc tách đơn vị phụ trách truyền tải điện thành đơn vị độc lập, tiếp tục xem xét cân bằng lợi ích của các doanh nghiệp sản xuất điện trong nước cũng như nhà đầu tư nước ngoài.
Chiều cùng ngày, hội thảo tiếp tục thảo luận chuyên sâu về quy định lập kế hoạch vận hành thị trường điện; lịch huy động các nhà máy điện và phương thức thanh toán trong thị trường điện.
Ngày 28/11/2025, Bộ Công Thương đã ban hành Công văn số 3477/QĐ-BCT về việc phê duyệt phương thức vận hành hệ thống điện quốc gia năm 2026. Theo đó, phương án cơ sở có phụ tải năm 2026 là 350,007 tỷ kWh, tăng trưởng 8,5%. Phương án điều hành hệ thống điện năm 2026 có phụ tải dự kiến là 360,26 tỷ kWh, tăng trưởng 11,68%. Phương án dự phòng điều hành các tháng cao điểm mùa khô (4, 5, 6, 7) dự kiến có phụ tải là 368,097 tỷ kWh, tăng trưởng 14,13%.