Xuất khẩu hàng hóa tăng trưởng khả quan
Sau thời gian bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh, nhiều doanh nghiệp (DN) đã lấy lại đà sản xuất, xuất khẩu (XK). Theo đó, kim ngạch XK hàng hóa sau 2 tháng đầu năm vẫn có sự tăng trưởng khởi sắc, ước đạt 53,79 tỷ USD, tăng 10,2% so với cùng kỳ năm trước.
Tăng trưởng khả quan
Theo Bộ Công Thương, tháng 2/2022, XK đem về khoảng 22,95 tỷ USD. Luỹ kế 2 tháng tổng kim ngạch XK ước đạt 53,79 tỷ USD, tăng 10,2% so với cùng kỳ năm trước. Đáng chú ý, khu vực kinh tế trong nước đạt 14,29 tỷ USD, tăng 24,1%, chiếm 26,6% tổng kim ngạch XK; khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (kể cả dầu thô) đạt 39,5 tỷ USD, tăng 5,9%, chiếm 73,4%. Trong 2 tháng đầu năm 2022 có 9 mặt hàng đạt kim ngạch XK trên 1 tỷ USD, chiếm 71,6% tổng kim ngạch XK (có 4 mặt hàng XK trên 5 tỷ USD, gồm điện thoại và linh kiện; máy vi tính, sản phẩm điện tử và linh kiện; sản phẩm dệt và may mặc; máy móc, thiết bị, dụng cụ, phụ tùng).
Mặc dù chịu ảnh hưởng trực tiếp bởi dịch COVID-19, song 2 tháng đầu năm 2022, tổng kim ngạch xuất, nhập khẩu hàng nông lâm thủy sản ước đạt gần 14,2 tỷ USD, tăng 15,8% so với cùng kỳ năm trước. Trong đó, giá trị XK ở hầu hết các thị trường XK lớn đều tăng trưởng khả quan. Nguyên nhân là do DN đẩy mạnh sản xuất, hoàn thành các đơn hàng đã ký cuối năm 2021. Lượng đơn hàng trong tháng thứ 2 cũng tương đối ổn định.
Theo nhìn nhận của nhiều DN trong lĩnh vực dệt may, da giày cho thấy những tín hiệu tích cực về cả thị trường và đơn hàng XK, trong đó nhiều đơn vị đã ký được hợp đồng với đối tác đến hết quý 2/2022. Bà Phan Thị Thanh Xuân, Phó Chủ tịch Hiệp hội Da giày - Túi xách Việt Nam (Lefaso) cho biết, hiện nay nhịp độ sản xuất của các DN, nhất là DN da giày ở khu vực phía Nam khá tốt. Nhiều DN trong ngành đã có đơn hàng XK ít nhất đến hết quý 2/2022, là cơ sở tốt cho các DN đẩy nhanh sản xuất, lấy lại tăng trưởng sau thời gian bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh.
Về thị trường, trong 2 tháng đầu năm, Hoa Kỳ là thị trường XK lớn nhất của Việt Nam với kim ngạch ước đạt 18,3 tỷ USD. Trung Quốc là thị trường nhập khẩu lớn nhất của Việt Nam với kim ngạch ước đạt 20,8 tỷ USD.
Riêng đối với thị trường Trung Quốc, ở góc độ DN, ông Nguyễn Lâm Viên, Tổng giám đốc Công ty Vinamit cho rằng, DN vẫn XK nông sản sang Trung Quốc thuận lợi do có sự chuẩn bị về vùng trồng, khu sơ chế, đóng gói, chế biến... Tuy nhiên, trong kinh doanh không nên "bỏ trứng vào một giỏ". Xu hướng tiêu dùng thực phẩm hữu cơ của châu Âu, Mỹ được dự báo tăng 30%. Đây sẽ là cơ hội để các DN đẩy mạnh tiến sâu vào các thị trường này.
Tháo gỡ khó khăn, đẩy mạnh xuất khẩu
Nhằm thúc đẩy XK hàng hóa trong thời gian tới, Bộ Công Thương đã và đang triển khai đồng bộ nhiều giải pháp, trong đó chú trọng triển khai hiệu quả các Hiệp định thương mại tự do (FTA) đã có hiệu lực, các cam kết trong WTO và Cộng đồng Kinh tế ASEAN, hướng dẫn DN biết các cơ hội của các FTA quan trọng như: EVFTA, CPTPP, RCEP…
Riêng với hoạt động XK qua cửa khẩu, Bộ Công Thương cho biết, bên cạnh các giải pháp của các cơ quan chức năng về việc tạo thuận lợi để thông quan hàng hóa, cơ quan này cũng khuyến cáo các thương lái, DN thực hiện mục tiêu “an toàn để xuất khẩu, xuất khẩu phải an toàn” nhằm giữ bằng được các cửa khẩu đã được mở cửa trở lại.
Song song đó, các địa phương vùng trồng, DN, các thương lái, lái xe đường dài cần tăng cường áp dụng các biện pháp nhằm bảo đảm quy trình sản xuất, bao gói, vận chuyển hàng hóa là tuyệt đối an toàn, theo đúng yêu cầu của công tác phòng chống dịch, từ đó giúp các bên liên quan mở và duy trì bền vững việc mở lại các cửa khẩu.
Trước những biến động phức tạp trên thị trường thế giới, tại cuộc họp bàn các giải pháp thúc đẩy XK trong tình hình mới, Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, tình hình leo thang căng thẳng giữa Nga và Ukraina đang tác động trực tiếp và gián tiếp đến tình hình kinh tế thế giới, trong đó có Việt Nam. Một số mặt hàng Việt Nam có lợi thế XK ra thị trường thế giới, nay vì nhu cầu tiêu dùng toàn cầu thu hẹp cũng đã chịu ảnh hưởng lớn.
Do vậy, để tháo gỡ khó khăn, hỗ trợ cho DN XK, Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên đã yêu cầu các đơn vị trong ngành công thương cần chủ động, kịp thời nắm bắt tình hình để tham mưu đề xuất các biện pháp điều hành của Bộ, cũng như tham mưu kịp thời các biện pháp điều hành cho Chính phủ.
Cùng với đó, các đơn vị cần theo dõi sát biến động cung cầu các mặt hàng chiến lược nhạy cảm, kịp thời có biện pháp điều hành phù hợp, tận dụng được cơ hội về giá để sản xuất, XK và đảm bảo cung cầu cho thị trường trong nước; đẩy mạnh khai thác hiệu quả các FTA đã ký với các quốc gia, lãnh thổ, đặc biệt là FTA với Liên minh kinh tế Á-Âu; các nước khu vực châu Á - Thái Bình Dương.
Đa dạng hoá thị trường XK, nhập khẩu, đảm bảo luồng hàng hoá xuất nhập khẩu được lưu thông thông suốt. Đặc biệt, chú trọng trao đổi, đàm phán với các nước để đưa hàng nông thuỷ sản của Việt Nam vào các thị trường; tiếp tục khai thác tốt thị trường truyền thống; tiếp cận các thị trường mới; kịp thời tháo gỡ khó khăn, ách tắc trong XK nông lâm thuỷ sản đến các thị trường.