Người cho vay nặng lãi bị xử lý hành chính hay hình sự?

08:09 16/10/2024

Hỏi: Thời gian gần đây, cơ quan chức năng đã xử lý nhiều cá nhân về hành vi cho vay nặng lãi trong giao dịch dân sự, nhưng mức độ xử lý lại khác nhau. Cụ thể, có trường hợp bị xử lý hành chính; có trường hợp bị truy cứu trách nhiệm hình sự? Xin hỏi quý báo, quy định của pháp luật về xử lý hành vi này như thế nào? - Hoài Hương (quận Hoàng Mai, Hà Nội)

Trả lời: Luật sư Đỗ Thị Ánh Tuyết (Đoàn Luật sư TP Hà Nội) cho biết:

Về lãi suất cho vay hiện nay:

Theo quy định tại Điều 468 Bộ Luật Dân sự 2015, lãi suất cho vay do các bên thỏa thuận. Trường hợp các bên có thỏa thuận về lãi suất thì lãi suất theo thỏa thuận không được vượt quá 20%/năm của khoản tiền vay, trừ trường hợp luật khác có liên quan quy định khác. Trường hợp lãi suất theo thỏa thuận vượt quá lãi suất giới hạn được quy định thì mức lãi suất vượt quá không có hiệu lực.

Trường hợp các bên có thỏa thuận về việc trả lãi, nhưng không xác định rõ lãi suất và có tranh chấp về lãi suất thì lãi suất được xác định bằng 50% mức lãi suất giới hạn quy định tại khoản 1 Điều 468 Bộ luật Dân sự tại thời điểm trả nợ.

Trường hợp bị truy cứu trách nhiệm hình sự:

Điều 201, Bộ luật Hình sự năm 2015 quy định về tội “Cho vay lãi nặng trong giao dịch dân sự” như sau:

“1. Người nào trong giao dịch dân sự mà cho vay với lãi suất gấp 5 lần mức lãi suất cao nhất quy định trong Bộ luật Dân sự, thu lợi bất chính từ 30 triệu đồng đến dưới 100 triệu đồng, hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm thì bị phạt tiền từ 50 triệu đồng đến 200 triệu đồng, hoặc phạt cải tạo không giam giữ đến 3 năm…”.

Theo quy định tại Điều 2 Nghị quyết 01/2021/NQ-HĐTP của Hội đồng Thẩm phán TAND tối cao định nghĩa về cho vay lãi nặng là trường hợp bên cho vay cho bên vay vay tiền với mức lãi suất gấp 5 lần trở lên mức lãi suất quy định tại khoản 1 Điều 468 của Bộ luật Dân sự.

Do đó, hành vi cho vay tiền với lãi suất gấp 5 lần mức lãi suất cao nhất trong Bộ luật Dân sự, thu lợi từ 30 triệu đồng đến dưới 100 triệu đồng hoặc đã bị xử phạt vi phạm hành chính về hành vi này hoặc đã bị kết án về tội này, chưa được xóa án tích mà còn vi phạm thì sẽ bị truy cứu trách nhiệm hình sự.

Trường hợp cho vay nặng lãi bị xử phạt vi phạm hành chính

Theo quy định tại khoản 4 Điều 12 Nghị định 144/2021/NĐ-CP của Chính phủ, hành vi cho vay tiền có cầm cố tài sản nhưng lãi suất cho vay vượt quá tỷ lệ lãi suất theo quy định của Bộ luật Dân sự sẽ bị phạt tiền từ 10 triệu đồng đến 20 triệu đồng.

Do đó, trường hợp cho vay tiền có cầm cố tài sản nhưng lãi suất cho vay vượt quá 20%/năm của khoản tiền vay mà chưa đến mức phải truy cứu trách nhiệm hình sự thì sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính với mức 10 triệu đồng đến 20 triệu đồng. Ngoài ra, người vi phạm có thể bị buộc nộp lại số lợi bất chính có được đối với hành vi cho vay lãi vượt mức quy định.

Ban Kinh tế - Pháp luật

Ngày 3/6 và ngày 10/6/2025, Cơ quan CSĐT Bộ Công an đã ra Quyết định bổ sung Quyết định khởi tố vụ án hình sự về tội "Nhận hối lộ"; đồng thời, ra Quyết định khởi tố bị can, Lệnh khám xét, áp dụng biện pháp ngăn chặn đối với nguyên Thứ trưởng Bộ Lao động -Thương binh & Xã hội Nguyễn Bá Hoan và 3 bị can về tội "Nhận hối lộ" liên quan vụ án xảy ra tại Công ty Hoàng Long và một số đơn vị có liên quan.

Ngân hàng Nhà nước (NHNN) cấp giấy phép cho một số doanh nghiệp, ngân hàng đáp ứng điều kiện được sản xuất vàng miếng; được nhập khẩu vàng nguyên liệu để sản xuất vàng miếng và phục vụ nhu cầu vàng nguyên liệu cho sản xuất vàng trang sức mỹ nghệ.

Viện KSND tỉnh Thái Bình vừa ban hành cáo trạng truy tố cựu Tổng Biên tập Tạp chí Môi trường và Đô thị Việt Nam Đồng Xuân Thụ; cựu Phó Tổng Biên tập Nguyễn Thị Ánh Hồng cùng 40 bị can khác trong vụ án cưỡng đoạt tài sản đặc biệt nghiêm trọng, gây ảnh hưởng xấu đến an ninh trật tự và an toàn xã hội.

Ngày 27/5/2021 Công ty TNHH Đầu tư Central Capital có trụ sở trên đường Đông Du, quận 1, TP Hồ Chí Minh đã phát hành đợt 1 lô trái phiếu có mệnh giá trị 1 tỷ đồng/trái phiếu. Thời hạn thanh toán gốc và lãi trái phiếu vào ngày 27/5/2024, tổng giá trị của đợt phát hành này lên đến 600 tỷ đồng. Tuy nhiên, đến nay thời điểm phải đáo hạn đã qua hơn 1 năm, Công ty Central Capital vẫn không thực hiện nghĩa vụ thanh toán theo cam kết khiến nhiều trái chủ hết sức bức xúc…

UBND TP Hà Nội giao Sở Xây dựng xác định các tuyến, đoạn tuyến cao tốc đủ điều kiện thu phí, đối tượng và mức thu theo Nghị định 130/2024, thấp nhất 900 đồng, cao nhất 5.200 đồng mỗi km.

Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Môi trường (NN&MT) Nguyễn Hoàng Hiệp yêu cầu các Bộ, ngành, địa phương dứt khoát không để câu chuyện sắp xếp các địa phương làm xao nhãng công tác phòng chống bão lụt; khắc phục tâm lý chủ quan ở vùng hạn hán. 

Giữa lúc dư luận còn đang quan tâm đến vụ người đàn ông lái xe bán tải chạy trên bãi biển Tuy Hòa vừa bị Cơ quan CSĐT Công an tỉnh Phú Yên khởi tố về tội “Gây rối trật tự công cộng”, thì trưa nay (11/6) lại xuất hiện một xe ô tô bị sa lầy do lún cát khi đang... "dạo chơi" trên bãi biển Tuy Hòa.

Ngày 11/6, đồng chí Trần Văn Huyến, Chủ tịch UBND tỉnh, Trưởng Ban An toàn giao thông tỉnh Hậu Giang cùng đoàn công tác của tỉnh đến viếng và chia buồn cùng gia đình nạn nhân tử vong trong vụ tai nạn giao thông trên Quốc lộ 61 (đoạn qua địa bàn huyện Phụng Hiệp).

©2004. Bản quyền thuộc về Báo Công An Nhân Dân.
®Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Công An Nhân Dân.