Gìn giữ nghề làm phỗng đất

22:22 29/11/2018
Phỗng đất là món đồ chơi truyền thống của trẻ con Việt Nam thời xa xưa, cũng là món đồ được các đền, chùa sử dụng trong cúng bái. Ngoài ý nghĩa về giải trí, tâm linh thì phỗng đất còn mang rất nhiều ý nghĩa về lịch sử, văn hoá và giáo dục

Ông Phùng Đình Giáp - 67 tuổi (thông Đông Khê, xã Song Hồ, Thuận Thành, Bắc Ninh) cùng với vợ là bà Nguyễn Thị Điểu, đã gần 60 năm nay hai ông bà cứ miệt mài, đau đáu với phỗng đất - món đồ chơi mang nhiều ý nghĩa lịch sử, văn hoá của dân tộc Việt Nam. 

Phỗng đất là đồ được bày trong đền chùa và là đồ chơi của trẻ con thời xưa, cái thời mà mâm cỗ trung thu chỉ có ít hoa quả, bánh đúc xanh, ông tiến sĩ, đèn ông sao và một bộ phỗng đất.

Gia đình ông Phùng Đình Giáp đã giữ nghề làm phỗng đất từ thời cha ông, riêng ông Giáp đã làm phỗng đất hơn 60 năm

Một bộ phỗng đất được bày ở nhà gồm 5 nhân vật và mỗi nhân vật lại mang một ý nghĩa khác nhau nhưng liên kết với nhau: con chim tượng trưng cho khát vọng hoà bình; con rùa gắn với biển cả và trong tâm linh của người Việt thì là một biểu tượng thiêng liêng; người già và em bé tượng trưng cho sự nối tiếp truyền thống còn con phỗng hình Phật thường được đặt ở giữa có ý nghĩa tâm linh, giáo dục thế hệ sau này sống đúng mực, hiền lành. 

Bộ phỗng đất truyền thống gồm 5 nhân vật

Có thể thấy rằng, từ xa xưa ông cha ta đã đưa giáo dục vào tận những món đồ chơi đơn giản như thế này với mục đích dạy bảo con cháu không quên gốc gác của mình.

Con phỗng đất nôm na chỉ là cục đất được tạo hình và tô màu, thật sự nó không được đẹp như đồ chơi bây giờ, thậm chí có phần thô kệch nhưng để làm được phỗng đất phải thực hiện đủ 7 giai đoạn và tốn khá nhiều thời gian, nếu chỉ sơ suất 1 trong 7 giai đoạn thì sẽ không làm được hình phỗng đất.

Bà Điểu - vợ ông Giáp giã đất thó rồi sàng lấy bột mịn như bột mỳ. Đất thó hay còn gọi là đất sét được đào ngoài đồng rồi mang về phơi khô, nhìn như cục đá.

Hỗn hợp bột đất thó, giấy mủn được trộn vào nhau bằng tay rồi đập bằng chày cho đến khi mịn.

Phỗng đất được làm từ hỗn hợp giấy và đất. Giấy được ngâm nước cho mủn thành sền sệt thế này khoảng 1 tuần
Tạo hình bằng tay hoặc sử dụng các công cụ khác như que tre vót mỏng, nhọn
Hồ trắng gồm bột hồ điệp trắng, hồ nếp pha với nước và quấy bằng tay rồi lọc qua khăn cho đến khi thật mịn, từng giọt hồ chảy thật chậm rơi từng giọt qua kẽ tay mới đạt tiêu chuẩn
Loại phỗng không tô màu sẽ được đánh bóng bằng cật tre hoặc miếng nhựa
Ngoài phỗng đất truyền thống, ông Giáp còn làm thêm nhiều hình tượng khác như 12 con giáp, chủ đề theo năm...

Phỗng đất - món đồ chơi dân gian đang dần biến mất

Tô màu, màu chủ đạo của phỗng là đỏ, xanh hoặc vàng như màu trên con tò he. Sự sặc sỡ sẽ thu hút trẻ em nhiều hơn

Tượng được phủ lên 2 lớp hồ trắng, giữa mỗi lớp là một lần phơi cho khô

Sau khi tạo hình tượng mong muốn, tượng sẽ được phủ lên một hỗn hợp hồ trắng.

Đất dùng để nặn phải mịn, không dính tay





Phong Sơn(Ảnh)

Cách đây chưa lâu, Bộ Xây dựng cho biết sẽ nghiên cứu để đề xuất đánh thuế bất động sản thứ 2 nhằm hạn chế tình trạng đầu cơ bất động sản, mua bán “lướt sóng”. Sau đó, khi trả lời cử tri về đánh thuế bất động sản thứ 2, Bộ Tài chính cho biết đang tiếp tục nghiên cứu, xác định những vướng mắc, bất cập trong quá trình triển khai thi hành các chính sách có liên quan đến thuế bất động sản nhằm báo cáo các cấp có thẩm quyền.

Nằm ngay giữa khu dân cư thôn Đồng Đang, xã Nguyệt Ấn, huyện Ngọc Lặc, tỉnh Thanh Hoá, nhiều năm qua, 2 trại chăn nuôi lợn (1 trại lợn nái, 1 trại lợn thịt) của hộ gia đình ông Nguyễn Hải Sơn đang khiến cuộc sống của người dân xung quanh bị đảo lộn bởi mùi hôi thối nồng nặc bốc lên mỗi ngày.

Ngày 1/5/2025 đánh dấu tròn 50 năm kể từ ngày Quảng Trị hoàn toàn giải phóng (1/5/1975 - 1/5/2025). Nửa thế kỷ đã trôi qua, từ một vùng đất bom đạn cày xới, Quảng Trị hôm nay đã vươn mình mạnh mẽ, khoác lên mình diện mạo mới của hòa bình và phát triển.

Theo Qatar, các cuộc đàm phán nhằm đảm bảo lệnh ngừng bắn mới trong cuộc chiến của Israel ở Gaza “đã có một chút tiến triển”, khi Liên hợp quốc đưa ra lời kêu gọi khẩn cấp để Israel dỡ bỏ “lệnh phong tỏa toàn diện và hoàn toàn” đối với vùng lãnh thổ này.

Triều Tiên lần đầu tiên xác nhận rằng họ đã cử quân sang chiến đấu cho Nga trong cuộc chiến với Ukraine theo lệnh của nhà lãnh đạo Kim Jong-un và có đóng góp quan trọng, KCNA đưa tin.

Lúc 14h ngày 15/4/2025, Tổng Bí thư, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình lên chuyên cơ, kết thúc tốt đẹp chuyến thăm cấp Nhà nước lần thứ tư đến Việt Nam. Trong số những người tiễn ông ở sân bay quốc tế Nội Bài, có Thượng tá Hoàng Văn Tú, cán bộ Đội bảo vệ khách quốc tế, Phòng Bảo vệ sự kiện đặc biệt quan trọng và khách quốc tế, Bộ Tư lệnh Cảnh vệ, Bộ Công an. Đây là lần thứ ba, anh có vinh dự làm nhiệm vụ bảo vệ vị khách đặc biệt này.

Để có được những chiếc VinFast VF 9 hoàn hảo làm nhiệm vụ dẫn đoàn diễu binh, diễu hành kỷ niệm đại lễ 30/4, đội ngũ kĩ sư, kĩ thuật viên từ nhiều bộ phận của VinFast đã làm việc trong hàng nghìn giờ với sự giám sát nghiêm ngặt để đảm bảo an ninh, an toàn tuyệt đối.

©2004. Bản quyền thuộc về Báo Công An Nhân Dân.
®Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Công An Nhân Dân.