Hệ lụy tất yếu từ "lỗ hổng" về đội ngũ "hướng đạo" trong hoạt động nghệ thuật

• Minh Béo mãn hạn tù, bị trục xuất và có tên trong danh sách tội phạm "đen"
• Nếu vụ việc của Minh Béo xảy ra ở Việt Nam
• Xung quanh thông tin danh hài Minh “béo” bị bắt tại Mỹ

Thông tin nhiều luật sư và đại diện cơ quan quản lý khẳng định Luật không cấm việc Minh Béo vẫn có quyền biểu diễn tại Việt Nam qua các phương tiện thông tin đại chúng như “thêm dầu vào lửa”.

Cơ quan quản lý được trông đợi cho câu trả lời chính xác nhất là Cục Nghệ thuật biểu diễn nhưng đến ngày 23-12, đại diện của Cục vẫn cho biết chưa thể đưa ra câu trả lời cuối cùng vì vẫn đang trong quá trình làm việc với những cơ quan liên quan khác.

Điều đáng nói là việc Minh Béo phạm tội ấu dâm, bị phạt tù đã được thông tin rộng rãi trên các phương tiện đại chúng, kể cả truyền thông chính thống lẫn các trang mạng xã hội nhưng khi diễn viên hài này trở về nước với nụ cười rất tươi cùng phong cách như ngôi sao đi xa trở về vẫn được một số gương mặt của làng giải trí ủng hộ, đón chào.

Đối ngược với luồng dư luận này, vẫn không ít ý kiến cho rằng Minh Béo phạm tội trên đất Mỹ, đã chịu hình phạt theo quy định pháp luật, trở về nước vẫn giữ quyền công dân như bao người bình thường khác và quyền này phải được tôn trọng.

Ngay cả thông tin kêu gọi cộng đồng, đặc biệt là các nghệ sĩ đoàn kết làm đơn kiến nghị Cục Nghệ thuật biểu diễn của nhạc sĩ Quốc Trung cũng bị “ném đá”. Sự tranh cãi đôi khi như không có điểm dừng bởi người nói cứ mặc người nói, người không nghe vẫn không nghe, thậm chí bất kể lý lẽ hợp tình, hợp lý hay không.

Vừa hoàn thành án phạt tù, bị trục xuất khỏi Mỹ, Minh Béo ung dung trở về nước như chưa từng xảy ra chuyện gì.

Việc cảm thông, kể cả bênh vực Minh Béo chưa hẳn là hiện tượng quá lạ với “làng” giải trí Việt vốn đầy những nhiễu nhương. Thực tế lâu nay đã chứng minh bằng vô số các trường hợp nổi tiếng bằng tai tiếng mà vẫn có chỗ đứng nhất định trong lĩnh vực này. Phạm trù đạo đức bị coi nhẹ.

Sự lệch chuẩn về đạo đức, cộng thêm tâm lý người Việt nói chung vốn quen “đánh kẻ chạy đi không ai đánh kẻ chạy lại”, thói quen xuê xoa lâu nay của nhiều nghệ sĩ Việt dẫn đến những nhận thức méo mó. Nụ cười tươi nở trên môi, lời chào khán giả như chưa hề xảy ra chuyện gì của Minh Béo cùng nhiều hình ảnh hạnh phúc, vui vẻ bên xe sang, người thân của diễn viên hài chỉ là một trong số biểu hiện rõ ràng nhất của của hệ quả này.

Nếu Minh Béo lường trước được hành động của mình tạo sự phản cảm đến thế nào trong cộng đồng, chắc chắn, diễn viên hài không dại dột khoe hình ảnh và thông tin như thế. Ngay bản thân nhiều nghệ sĩ, kể cả gương mặt trẻ lẫn một số người có tuổi đời, tuổi nghề tương đối cao cũng ít nhiều nhiễm nhận thức méo mó ấy.

Chỉ đến khi cộng đồng phản ứng dữ dội, nhiều nghệ sĩ khác lên tiếng phản đối, phần lớn những người này mới vội vã xóa những gì đã viết trên trang cá nhân. Không ít người thừa nhận rằng phải sau khi đọc được các bình luận trái chiều, bản thân mới nhận ra mình không đúng.

Và cũng phải đến thời điểm này, khi tranh cãi đúng, sai bắt đầu phân định, người am hiểu về luật pháp khẳng định việc Minh Béo vẫn có đầy đủ quyền công dân, pháp luật không cấm Minh Béo biểu diễn, nhiều người mới “giật mình” nhìn lại “lỗ hổng” về đội ngũ những người “hướng đạo” trong hoạt động nghệ thuật hoặc mang danh hoạt động nghệ thuật. Các tổ chức hội – nơi tập hợp, hỗ trợ các nghệ sĩ trên con đường hoạt động nghệ thuật và cũng là cánh tay nối dài của cơ quan quản lý Nhà nước được tìm đến.

Nhưng, Minh Béo không là thành viên của Hội Nghệ sĩ sân khấu Việt Nam, càng chưa phải hội viên Hội Bảo vệ quyền nghệ sĩ biểu diễn. Minh Béo là nghệ sĩ hoạt động tự do và nghệ sĩ tự do là một phần không nhỏ trong đời sống văn hóa nghệ thuật. Chỉ có điều đối tượng này rất ít tập hợp vào các tổ chức hội như thế.

Chưa kể, ngay cả một số thành viên lâu năm của tổ chức hội còn có sự mù mờ về nhận thức khi đánh đồng hành vi phạm tội của Minh Béo như vô số các vụ tai tiếng khác lâu nay trong “làng” giải trí Việt, bênh vực thái độ thiếu hối cải của Minh Béo sau khi trở về nước như thế thì khó trách các nghệ sĩ trẻ, nhận thức còn non nớt về nhiều mặt khi mới “chân ướt chân ráo” vào nghề.