Người góp phần tôn vinh nghệ thuật Bài Chòi Trung Bộ

08:00 08/02/2018
Đầu tháng 12-2017, nghệ thuật Bài Chòi đã được UNESCO ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Và, điều đó như tiếp thêm động lực cho gia đình bà Tuyết nỗ lực hơn để lưu giữ nghề làm quân bài độc đáo này...


Nghề làm bài tới, một loại bài để phục vụ cho thú chơi các loại bài dân gian, được gia đình bà Ngô Thị Tuyết (65 tuổi, ở thôn Địa Linh, xã Hương Vinh, thị xã Hương Trà, Thừa Thiên- Huế) gìn giữ suốt hàng trăm năm qua. Đầu tháng 12-2017, nghệ thuật Bài Chòi đã được UNESCO ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại. Và, điều đó như tiếp thêm động lực cho gia đình bà Tuyết nỗ lực hơn để lưu giữ nghề làm quân bài độc đáo này.

Những ngày cuối năm Đinh Dậu, căn nhà bà Tuyết nằm ở thôn Địa Linh, xã Hương Vinh, rộn ràng hơn khi nhiều thành viên trong gia đình hối hả sản xuất ra những bộ bài tới phục vụ thú chơi tao nhã của người dân vào dịp Tết đến, xuân về. Theo bà Tuyết, nghề làm bài tới ở Địa Linh có từ hàng trăm năm trước.

Tuy nhiên, do sản xuất bằng phương pháp thủ công, nhiều công đoạn rất vất vả nhưng thu nhập không được bao nhiêu nên từ rất nhiều hộ dân làm nghề, đến nay chỉ còn duy nhất gia đình bà Tuyết lưu giữ nghề độc đáo này.

Bà Tuyết cho biết, bộ bài tới ở Huế thường có 30 cặp quân bài và chia làm 3 pho gồm văn, vạn, sách và 3 cặp yêu. Trong đó pho văn gồm những quân bài như gối, trường hai, trường ba, voi, rún, sáu tiền, liễu, tám tiền, xe; pho vạn gồm các quân bài học trò, tám cẳng, ba đấu, xơ, quăn, nhọn, bông, thầy và pho sách gồm nọc đượng, nghèo, gà, gióng, dày, sáu hột, sưa, tám giây, đỏ mỏ. Ba cặp yêu gồm ông ầm, thái tử, bạch tuyết.

Bà Ngô Thị Tuyết, người lưu giữ nghề làm bài tới ở xứ Huế suốt hàng chục năm qua.

“Để nhớ các tên quân bài đã khó thì để làm nên các quân bài cho đủ bộ các khó gấp nhiều lần. Tuy nhiên, nhờ gia đình còn lưu giữ bản mộc in trăm năm tuổi do các cụ đi trước truyền lại nên việc in bài không còn khó khăn”, bà Tuyết nói.

Để làm nên một bộ bài tới tốn rất nhiều công đoạn và thời gian. Theo đó, bài tới sẽ được bà Tuyết in trên 2 khuôn, mỗi khuôn in 15 con bài và mỗi bộ phải đủ 60 con bài, trong đó khuôn đỏ in 3 quân bài ầm, tử, mỏ được chấm dấu son và khuôn đen in các quân bài không có dấu đỏ từ 6 tiền đến 6 hột. Để tiết kiệm chi phí, bà Tuyết nghĩ ra cách sử dụng muội than làm mực in.

“Bài được in bằng mộc bản trên giấy nên đòi hỏi người thợ phải có đôi tay khéo léo để mực in không bị nhem. Nếu trước đây gia đình thường dùng giấy dó để in các quân bài, phải gián thêm nhiều lớp giấy để con bài được cứng, bền, đẹp thì giờ chuyển sang in trên giấy roky và khâu in được cải tiến thành in lụa. Sau đó, bài được cho lên kệ cắt để cắt thành từng con một để cho ra sản phẩm hoàn thiện”, anh Huỳnh Tấn Hưng, con trai bà Tuyết nói về cách làm bài tới.

Hiện bình quân vào mỗi dịp cận Tết, gia đình bà Tuyết cho ra lò khoảng 10 ngàn bộ bài tới để cung ứng thị trường tỉnh nhà và ra các tỉnh lân cận còn lưu giữ loại hình bài chòi như Quảng Bình, Quảng Trị, Đà Nẵng, Quảng Nam, Phú Yên... Theo bà Tuyết, do đã gắn bó với nghề làm bài tới suốt hơn 50 năm qua nên dù giá bán bài tới hiện rất thấp, chỉ 3000 đồng/1 bộ nhưng bà không thể nào bỏ nghề này để chuyển sang làm nghề khác.

“Bài tới không chỉ để dùng đánh bài tới, mà còn dùng để chơi các loại bài dân gian khác như bài đôi, bài ghế, bài nọc, bài phu và phổ biến nhất là bài chòi. Đặc biệt hơn khi mới đây, vào đầu tháng 12-2017, nghệ thuật Bài Chòi Trung Bộ của Việt Nam đã được UNESCO ghi danh là Di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại nên gia đình tôi rất vui mừng và tự hào. Điều này như tiếp thêm động lực để chúng tôi lưu giữ nghề làm bài tới đang có nguy cơ mai một này”, bà Tuyết chia sẻ.

Ông Trần Quốc Thắng, Chủ tịch UBND xã Hương Vinh cho biết, địa phương là vùng đất lưu giữ nhiều nghề truyền thống của xứ Huế phục vụ vào dịp Tết cổ truyền của dân tộc như nghề đúc tượng ông Công, ông Táo; nghề làm bài tới... Tuy nhiên đến nay, vì nhiều lý do nên chỉ còn rất ít số hộ dân còn theo đuổi với nghề nên sản phẩm làm ra giảm nhiều so với các năm trước.

“Riêng nghề làm bài tới thì chỉ có duy nhất gia đình bà Ngô Thị Tuyết còn gắn bó với nghề. Trước nguy cơ mai một nghề độc đáo này, địa phương đã tuyên truyền, động viên các thành viên trong gia đình bà Tuyết bằng mọi cách phải giữ lấy nghề làm bài tới và truyền lại cho các thế hệ sau để không bị thất truyền”, ông Thắng cho hay.

Anh Khoa

Cuối năm là thời điểm nhu cầu tuyển dụng việc làm tăng cao, cùng với đó nhu cầu tìm việc làm cũng tăng, nhất là đối với những lao động muốn tìm kiếm việc làm thời vụ để có thêm tiền trang trải dịp Tết. Nắm bắt được tâm lý của người lao động, các đối tượng lừa đảo đã dùng nhiều hình thức tinh vi để lôi kéo, dụ dỗ.

Tính từ đầu năm đến nay, nhờ xử lý quyết liệt, tình hình trật tự an toàn giao thông (ATGT), trật tự xã hội trên địa bàn Hà Tĩnh cơ bản được giữ vững ổn định, hoạt động giao thông thông suốt. Không xảy ra ùn tắc, đua xe trái phép, gây mất trật tự công cộng. Thế nhưng, Trưởng phòng CSGT Hà Tĩnh bày tỏ: “Xử lý vi phạm nhiều mà tai nạn vẫn diễn biến phức tạp, chúng tôi còn trăn trở lắm”.

Mặc dù việc vỡ hụi diễn ra ở nhiều nơi đã được cơ quan Công an và báo đài đăng tải thông tin cảnh báo, nhưng không ít người vẫn mất cảnh giác, đặt lòng tin quá mức vào chủ hụi, khiến không ít người rơi vào tình cảnh khó khăn, mất tiền.

Là người nước ngoài duy nhất đoạt giải trong cuộc thi "Tìm kiếm sứ giả tiếng Việt ở nước ngoài" năm 2024 do Ủy ban Nhà nước về người Việt Nam ở nước ngoài, Bộ Ngoại giao phát động, Lanny Phetnion đã gắn bó với tiếng Việt hơn 10 năm. Hành trình đến với ngôn ngữ này bắt đầu khi Lanny Phetnion nhận được học bổng theo học Khoa Tiếng Việt, Đại học Quốc gia Lào. Cũng từ đây, tiếng Việt đã trở thành bệ đỡ giúp cô gái miền Bắc Lào gặt hái không ít thành công. 

Quen đối tượng có thể làm giả giấy tờ trong ngành Công an, Quân đội, Đàm Đình Phú đã đăng bài trên mạng xã hội nhận làm thủ tục vay tiền đối với khách đang nợ xấu. Sau khi có khách đặt hàng, Phú sẽ yêu cầu cung cấp hình ảnh chân dung để làm giả các loại giấy tờ rồi liên hệ nhân viên ngân hàng làm thủ tục vay tiền, mục đích chiếm đoạt tiền vay.

Luật Công chứng (sửa đổi) quy định công chứng viên của tổ chức hành nghề công chứng chỉ được công chứng giao dịch về bất động sản trong phạm vi tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương nơi tổ chức hành nghề công chứng đặt trụ sở

Trung Quốc là đối tác thương mại lớn của Mỹ. Tuy nhiên, mới đây, Tổng thống đắc cử Donald Trump tiếp tục tuyên bố sẽ áp thuế bổ sung đối với hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc cho đến khi nước này ngăn chặn "lượng lớn ma túy, nhất là fentanyl, đang được chuyển vào Mỹ".

©2004. Bản quyền thuộc về Báo Công An Nhân Dân.
®Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Công An Nhân Dân.
English | 中文