Yêu cầu tháo dỡ công trình xâm hại di tích danh thắng Tràng An

• Chung tay bảo tồn và phát huy giá trị danh thắng Tràng An
• Lễ đón bằng của UNESCO ghi danh Quần thể danh thắng Tràng An
• Bảo vệ tuyệt đối an toàn lễ đón Bằng di sản thế giới quần thể danh thắng Tràng An
• Đề nghị công nhận danh thắng Tràng An là di sản văn hóa thiên nhiên thế giới

Theo ông Phạm Xuân Phúc, từ giữa năm 2017, công ty du lịch Tràng An đã xây dựng công trình gồm có cổng, đường lên núi Cái Hạ (đường lên đàn Kính Thiên, trên đỉnh Huyền Vũ). Đây là vùng lõi của di tích Tràng An. Công trình có chiều dài hơn 1km với hơn 2.000 bậc đá. 

Sau khi báo chí thông tin, ngày 5-3, đoàn công tác của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch gồm Thanh tra Bộ, Cục Di sản văn hóa đã về kiểm tra trực tiếp tại tỉnh Ninh Bình, làm việc với Sở Văn hóa, Thể thao, Sở Du lịch tỉnh Ninh Bình, UBND huyện Hoa Lư. Kết quả kiểm tra cho thấy, đây là công trình xây dựng không có hồ sơ được cơ quan có thẩm quyền thẩm định cho phép xây dựng.

Ông Phạm Xuân Phúc, Phó Chánh thanh tra Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch

Qua kiểm tra, đoàn còn phát hiện thêm nhiều sai phạm của công ty du lịch Tràng An: sử dụng hướng dẫn viên không có thẻ, đón khách du lịch và sử dụng phương tiện là xuồng đò chở khách du lịch tham quan nhưng đội ngũ lái đò chưa được tập huấn, chưa được đào tạo. Công ty tự ý phát hành vé, thu của khách du lịch 45.000 đồng/ 1 người. Công ty tự ý phát hành, nhân bản đĩa DVD tuyên truyền, quảng cáo về hoạt động du lịch, đăng bảng biển có nội dung giới thiệu về lịch sử nhưng nội dung chưa được cơ quan có thẩm quyền thẩm định. 

Đặc biệt, khu vực này được giới thiệu là khu Tràng An cổ nhưng công ty  không cung cấp được các tài liệu chứng minh. Ngoài ra, hàng chục tủ kính trưng bày đồ sành, đồ sứ và mỗi tủ đều ghi là di vật cổ Tràng An Ninh Bình cổ thuộc nhiều thời đại nhưng công ty cũng không có tài liệu chứng minh mà chỉ nói là do tổ tiên, cha ông để lại.

Về việc xây dựng của công ty du lịch Tràng An diễn ra một thời gian dài nhưng đến khi báo chí phản ảnh, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch mới kiểm tra, ông Phạm Xuân Phúc cho biết, theo quy định, dù là di sản thế giới hay di sản cấp quốc gia thì vẫn được phân cấp cho địa phương quản lý. UBND tỉnh Ninh Bình cũng đã giao cho Ban quản lý di tích danh thắng Tràng An, thuộc Sở Du lịch Ninh Bình chịu trách nhiệm hoàn toàn về danh thắng. Nhưng, UBND tỉnh cũng có văn bản quy định tạm thời giao quản lý trật tự xây dựng trong quần thể di tích danh thắng cho UBND huyện Hoa Lư. 

Đây là công trình xây dựng trong vùng lõi của di sản thì trách nhiệm chính và trước hết là do UBND huyện Hoa Lư. Ngay từ ban đầu, Ban quản lý danh thắng đã phát hiện vi phạm, báo cáo Sở Du lịch tỉnh và sở đã có văn bản gửi xuống UBND huyện Hoa Lư đề nghị UBND huyện Hoa Lư chỉ đạo dừng thi công công trình, yêu cầu công ty Tràng An thu dọn nguyên vật liệu, tập kết vị trí khác và trả lại nguyên trạng cho di tích. 

Ngoài 4 văn bản gửi đi, Giám đốc sở Du lịch Ninh Bình đã trực tiếp báo cáo lên UBND tỉnh và UBND tỉnh đã chỉ đạo thành lập đoàn kiểm tra liên ngành. Đoàn kiểm tra phát hiện sai phạm, báo cáo UBND tỉnh và UBND tỉnh đã có văn bản gửi các sở, ngành, cơ quan có liên quan trong đó có mục là UBND huyện Hoa Lư phải tổng hợp tình hình, báo cáo UBND tỉnh trước 31-12-2017 và gửi văn bản đến Sở Du lịch để sở tổng hợp chung, báo cáo UBND tỉnh. Tuy nhiên, đến nay, Sở Du lịch vẫn chưa nhận được báo cáo của các huyện trong khi công trình đã hoàn thành, đã đón khách và khách đi lên núi rất đông.

Ông Phúc cũng khẳng định, theo quy định pháp luật, với các công trình sai phạm trong di tích do tập thể vi phạm, mức phạt hành chính tối đa là 80 triệu đồng. Việc cưỡng chế tháo dỡ không thuộc thẩm quyền của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch. Trong trường hợp này, việc xử lý vi phạm phải có sự phối hợp giữa UBND huyện Hoa Lư, Sở Văn hóa, Thể thao và Sở Du lịch Ninh Bình nhưng công tác phối hợp này chưa chặt chẽ. 

Để xảy ra vi phạm, các tập thể, cá nhân liên quan phải chịu trách nhiệm, bị xử lý nhưng xử lý như thế nào thì phải chờ UBND tỉnh Ninh Bình họp, đánh giá mức độ sai phạm. Trước mắt, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã đề nghị sở Du lịch Ninh Bình đình chỉ ngay hoạt động của công ty du lịch Tràng An và đề nghị các cơ quan liên quan xử lý công trình không phép, trả lại mặt bằng cho di tích…