Nhiều thách thức trong thực thi quyền sở hữu trí tuệ lĩnh vực văn hóa và sáng tạo

15:22 24/10/2022

Các ngành công nghiệp văn hoá và sáng tạo có tiềm năng trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của Việt Nam với một thị trường sôi động cho các sản phẩm và dịch vụ văn hóa sáng tạo nội địa trong những năm tới. Tuy nhiên, các ngành này hiện đang gặp phải nhiều thử thách do những vi phạm về quyền sở hữu trí tuệ.

Đây là nhận định chung của nhiều chuyên gia, nhà nghiên cứu, nhà quản lý tại hội thảo “Củng cố việc thực thi quyền sở hữu trí tuệ trong lĩnh vực văn hóa và sáng tạo ở Việt Nam”. Hội thảo do Viện Văn hoá Nghệ thuật quốc gia Việt Nam phối hợp cùng Cục Bản quyền tác giả, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức. 

Củng cố thực thi quyền sở hữu trí tuệ trong lĩnh vực văn hóa và sáng tạo -0
Hội thảo có sự tham gia của đông đảo khách mời trong và ngoài nước.

Theo Ban tổ chức, các ngành công nghiệp văn hoá và sáng tạo hiện đang nhanh chóng trở thành những ngành có đóng góp mạnh mẽ cho nền kinh tế quốc gia với 8,081 tỷ USD, chiếm 3,61% tổng sản phẩm quốc nội (GDP) vào năm 2018 và mang lại công việc cho hơn 3 triệu lao động, chiếm 6,1% tổng lao động có việc làm trên cả nước vào năm 2019.

Tại hội thảo, các đại biểu thống nhất nhận định, các ngành công nghiệp văn hóa và sáng tạo có tiềm năng trở thành ngành kinh tế mũi nhọn của Việt Nam. Tuy nhiên, các ngành này hiện đang gặp phải nhiều thử thách do những vi phạm về quyền sở hữu trí tuệ của nghệ sỹ và những người sáng tạo, gây ảnh hưởng tiêu cực kéo dài tới sự phát triển của các ngành công nghiệp văn hóa và sáng tạo.

Thạc sĩ Hoàng Lan Phương, Tiến sĩ Lê Tùng Sơn đến từ Trường Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội cho biết, kết quả khảo sát về thực thi quyền sở hữu trí tuệ trong lĩnh vực văn hóa và sáng tạo ở Việt Nam của nhóm cho thấy, 14% chủ thể sáng tạo cho biết thường xuyên bị xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, 29% chủ thể sáng tạo đã từng bị xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ, 57% chưa từng bị xâm phạm quyền sở hữu trí tuệ. Trong số các sản phẩm văn hóa, sáng tạo bị xâm phạm thì âm nhạc chiếm 76.9%, điện ảnh là 71.6%, xuất bản 50.7%. Các quyền sở hữu trí tuệ bị xâm phạm gồm sao chép (64.9%), làm tác phẩm phái sinh (37.8%), quyền nhân thân (27%). Về nguyên nhân dẫn đến vi phạm, chiếm 82,1% là do thói quen; 66.4% do nhận thức về pháp luật hạn chế; 64.9% do môi trường số và 61.9% do chế tài xử phạt còn nhiều bất cập.

PGS.TS Lâm Nhân, Chủ tịch Hội đồng Trường Đại học Văn hóa TP Hồ Chí Minh cũng nhận định: Nhận thức về sở hữu trí tuệ trong ngành văn hóa và du lịch hiện vẫn chưa đầy đủ, còn hiểu một cách chung chung, chủ yếu liên quan đến quyền tác giả và quyền liên quan đối với tác phẩm văn học, nghệ thuật, các bản thu âm, bản ghi hình. Công tác đào tạo cơ bản và nâng cao về sở hữu trí tuệ như các hình thức bảo hộ quyền sở hữu trí tuệ, quyền của tác giả, quyền của chủ sở hữu tài sản trí tuệ… trong ngành văn hóa và du lịch ở Việt Nam còn bỏ ngỏ....

Về mặt giải pháp, theo TS Lê Tùng Sơn và nhiều đại biểu thì cần đẩy mạnh tuyên truyền phổ biến nâng cao  nhận thức trong thực thi pháp luật về sở hữu trí tuệ. Cần xây dựng mối liên kết giữa Nhà nước – Tổ chức đại diện tập thể quyền tác giả, quyền liên quan – Chủ sở hữu sản phẩm văn hóa sáng tạo và cộng đồng. Ngoài ra, cần đề cao vai trò của các hiệp hội, tổ chức trong lĩnh vực văn hóa, sáng tạo, tăng cường hợp tác quốc tế, ứng dụng khoa học và công nghệ hiện đại hiệu quả.

Bà Phạm Thị Kim Oanh, Phó Cục trưởng Cục Bản quyền tác giả cũng chia sẻ nhiều giải pháp như: Cần tiếp tục hoàn thiện hành lang pháp lý, cơ chế, chính sách; đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến pháp luật, nâng cao nhận thức, ý thức chấp hành pháp luật về sở hữu trí tuệ. Bên cạnh đó cần đẩy mạnh phát triển nguồn nhân lực; tăng cường ứng dụng khoa học và công nghệ; thu hút và hỗ trợ đầu tư, phát triển thị trường, tăng cường chủ động từ các chủ thể quyền; đồng thời đẩy mạnh thanh tra, kiểm tra, xử lý xâm phạm và mở rộng giao lưu, hợp tác, hội nhập quốc tế…

N.Hoa

Trong những cửa hàng tiện lợi nhỏ bé ở thủ đô Seoul (Hàn Quốc) hay Tokyo (Nhật Bản), vài sạp báo vẫn lặng lẽ hiện diện như những kỷ vật của một thời đã qua. Báo in, dù ngày càng ít dần trong nhịp sống hiện đại, vẫn giữ một vị trí riêng, đặc biệt với những người trân trọng cảm giác lật trang giấy mỗi sáng. Trên khắp châu Á, báo in đang dần nhường bước cho công nghệ số, nhưng câu chuyện về nó vẫn chưa khép lại.

OECD đánh giá, Việt Nam đã đạt được những thành tựu quan trọng và bước tiến đáng kinh ngạc về kinh tế trong vài thập kỷ qua. Tuy nhiên, để đạt được mục tiêu như tăng trưởng hai con số trong giai đoạn 2026-2030 cũng như trở thành nước có thu nhập cao vào năm 2045, Việt Nam cần có bước nhảy vọt mới trong sản xuất.

Tối 20/6, Cục Hợp tác quốc tế, Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch cho biết, tại kỳ họp Đại hội đồng lần thứ 10 Công ước 2005 về bảo vệ và phát huy sự đa dạng của các biểu đạt văn hóa, Việt Nam đã tái đắc cử nhiệm kỳ thứ hai liên tiếp là thành viên của Ủy ban liên chính phủ Công ước. Kỳ họp diễn ra từ ngày 18-20/6 tại trụ sở UNESCO ở thủ đô Paris (Pháp).

Trải qua hàng trăm năm hình thành và phát triển, báo chí luôn giữ một vai trò quan trọng với đời sống xã hội và tùy vào bối cảnh cụ thể, có tác động ở mức độ khác nhau, ít hoặc nhiều, thậm chí sâu sắc tới chính trị - xã hội, chính trường quốc gia, quốc tế. Vụ Watergate là một điển hình trong tác nghiệp báo chí, đã làm chao đảo chính trường Mỹ dẫn tới việc Tổng thống Nixon phải từ chức vào năm 1974.

Ngày 20/6, Phái đoàn Ngoại giao Hoa Kỳ tại Việt Nam chính thức khởi động chuỗi hoạt động “30 năm quan hệ Hoa Kỳ - Việt Nam” nhằm kỷ niệm ba thập kỷ quan hệ ngoại giao giữa hai quốc gia, đồng thời tái khẳng định cam kết của Hoa Kỳ trong việc thúc đẩy hơn nữa quan hệ song phương và mở rộng hợp tác trong khuôn khổ quan hệ Đối tác Chiến lược Toàn diện.

Trong những ngày luyện tập liên tục trên thao trường trong cái nắng gắt mùa hè, các cán bộ chiến sĩ (CBCS) Công an nhân dân bất ngờ nhận được một món quà đặc biệt.

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cho biết, đây là việc mặc dù còn nhiều khó khăn trong tình hình hiện nay nhưng là định hướng lớn rất cần phải làm, nên làm. Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) và các đơn vị chức năng sẽ chuẩn bị chương trình để hướng dẫn, các địa phương cũng tích cực chủ động, hy vọng sẽ từng bước tổ chức tốt điều này.

Ngày 20/6, Công an thị trấn Năm Căn (huyện Năm Căn, tỉnh Cà Mau) vừa phối hợp với các đơn vị nghiệp vụ Công an tỉnh Cà Mau khống chế, bắt giữ đối tượng Bùi Minh Lợi (SN 1995, cư ngụ khóm 5, thị trấn Năm Căn, huyện Năm Căn) vì đã dùng dao đâm trọng thương 1 đồng chí thuộc Tổ bảo vệ ANTT thị trấn Năm Căn. 

Hàng chục Cảnh sát PCCC ứng cứu dập tắt đám cháy bên trong trung tâm tiệc cưới ở Hóc Môn, nhiều người hoảng hốt chạy tán loạn,  đoạn đường qua khu vực này bị phong tỏa phục vụ chữa cháy.

©2004. Bản quyền thuộc về Báo Công An Nhân Dân.
®Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Công An Nhân Dân.