Hồn sen của nữ họa sĩ vẽ tranh lụa kỷ lục Việt Nam

08:25 03/03/2018
Nguyễn Thị Tâm là một trong những nữ họa sĩ gặt hái nhiều thành công ở mảng tranh lụa cổ truyền. Bà đã dấn thân tìm tòi, thể nghiệm, sáng tạo, tìm ra bí quyết kỹ thuật bảo tồn tranh lâu bền và trở thành người vẽ tranh lụa lập nhiều kỷ lục. 


Nguyễn Thị Tâm thích du lịch khám phá và say mê tái hiện phong cảnh đẹp bằng sắc màu, trở thành chủ nhân hàng ngàn bức tranh, được các nhà sưu tập tranh trong và ngoài nước ưa chuộng.

Ngắm tranh phong cảnh của họa sĩ Nguyễn Thị Tâm, nhất là những bức tranh lụa, tôi lại nhớ đến những bài thơ của thi sĩ Anh Thơ. Hồn quê giản dị mà đặc sắc trong tranh trong thơ của hai nữ sĩ có sức quyến rũ lạ thường, mê hoặc cả những tâm hồn đồng điệu từ những chân trời xa.

Họa sĩ Nguyễn Thị Tâm sinh năm 1936 tại Mỹ Tho, Tiền Giang. Gia đình bà đông con, đều ham học và yêu nghệ thuật. Học hết trung học, Nguyễn Thị Tâm thi vào học khoá 2 khoa Sơn dầu Trường Quốc gia Cao đẳng Mỹ thuật Sài Gòn và tốt nghiệp năm 1958, rồi tiếp tục đỗ thủ khoa khoá Sư phạm hội hoạ một năm sau đó.

Về dạy học ở Cần Thơ một thời gian ngắn, từ năm 1972 hoạ sĩ Nguyễn Thị Tâm trở lên dạy tại Trường Quốc gia cao đẳng Mỹ thuật Sài Gòn, sau này Trường Đại học Mỹ thuật thành phố Hồ Chí Minh. Bà phụ trách hoạ phần bố cục và trang trí, gắn bó với ngôi trường này cho đến năm 1984 thì xin nghỉ, dành thời gian cho gia đình, mở lớp dạy vẽ tại nhà, nghiên cứu và sáng tác tranh lụa.

Họa sĩ Nguyễn Thị Tâm.

Đến thăm nhân Tết Mậu Tuất 2018, tôi thấy hoạ sĩ Nguyễn Thị Tâm như trẻ hẳn ra so với cái tuổi 82 của mình giữa hoạ thất 5 phòng đầy tranh, nhất là những bức về hoa sen. Trò chuyện, bà cho biết từng có nhiều cơ hội định cư nước ngoài nhưng vì yêu quê hương, yêu học trò, yêu cái ngôi nhà nhỏ sau lưng trường mỹ thuật này nên bà ở lại. Bà đã đi khắp đất nước mình và thấy nơi đâu cũng đẹp, vẽ được nhiều tranh, góp phần quảng bá văn hoá Việt Nam ra thế giới.

Cách đây tròn 10 năm, bức tranh “Chợ quê” của bà đã bán đấu giá từ thiện được 5.000 USD trong chương trình ca nhạc “Xuân yêu thương”, gây quỹ ủng hộ người nghèo ăn tết. Đó là bức tranh lụa dài 1,6 x 1,1m do bà vẽ vào năm 2007 trong một chuyến đi thực tế về Cồn Én thuộc tỉnh An Giang.

Đặc biệt, trên khung bức tranh “Chợ quê” còn có chữ ký lưu niệm của Tổng lãnh sự 10 nước tại TP Hồ Chí Minh là Nga, Mỹ, Trung Quốc, Lào, Cuba, Đức, Canada, Hà Lan, Singapore, Malaysia. Theo bà, những người làm nghệ thuật có thể nghèo tiền bạc nhưng tình cảm lúc nào cũng tràn đầy, nhất là đối với đồng bào nghèo, bất hạnh!

Được công nhận là nữ hoạ sĩ vẽ tranh lụa nhiều nhất Việt Nam, tính đến mùa xuân 2018, họa sĩ Nguyễn Thị Tâm đã tham gia gần 100 cuộc triển lãm cá nhân, tập thể. Đặc biệt bà đã có 25 cuộc triển lãm riêng về tranh lụa trong ở ngoài nước như Pháp, Đức, Italia, Hà Lan, Thuỵ Sĩ, Bỉ, Mỹ, Trung Quốc, Singapore, Thái Lan,…

Ở nước ngoài, tranh lụa của bà rất được ưa chuộng, có khi bán hết cả phòng tranh. Những cuộc triển lãm của hoạ sĩ Nguyễn Thị Tâm bao giờ cũng thu hút đông đảo người xem. Dù là tranh lụa hay tranh sơn dầu, bằng bút pháp hiện thực, đều ẩn chứa tình yêu của bà trước vẻ đẹp tiềm ẩn của con người, thiên nhiên đất nước. Một tình yêu say đắm và một tâm thế thanh bình trong mỗi bức tranh sống động.

Ngắm nhìn những bức tranh phong cảnh của hoạ sĩ Nguyễn Thị Tâm, tôi cảm thấy tâm hồn mình thư thái, nhẹ nhàng. Bao ký ức làng quê lãng mạn được tái hiện. Đó là luỹ tre, dòng sông, cây đa, mái đình. Đó là núi rừng mờ sương, đàn chim hoàng hôn bay về tổ ấm. Đó là phố cổ với những cung bậc khác nhau trải dài theo thời gian. Đó là chú bé lưng trâu mơ màng ống sáo trên cánh đồng hay lội qua dòng nước cuộn xoáy. Đó là những đoá sen thanh khiết toả sáng bồng bềnh trong những sắc thái khác nhau. Có thể nói, hoa sen là ngôn ngữ, tiếng nói và “điệu” tâm hồn đầy duyên nợ của hoạ sĩ Nguyễn Thị Tâm.

Kỷ niệm sinh nhật tròn tuổi 70 và 75, hoạ sĩ Nguyễn Thị Tâm đều triển lãm tranh hoa sen, và còn dát vàng thật lên tranh để tôn vinh những đoá sen tàn ngả vàng trước khi kết thúc một vòng đời dâng hiến. Vươn lên từ bùn đất và trước khi hoá thân trở về với đất bùn, những đoá sen được dát vàng trở nên sang trọng, quý phái và đáng yêu hơn!

Hoạ sĩ Nguyễn Thị Tâm như phát hiện trở lại chính mình khi thầm thì, bềnh bồng, đắm đuối với hoa sen bằng tất cả tình yêu. Hoa sen mang lại cho bà nhiều điều kỳ diệu về nghệ thuật lẫn đời sống tâm linh. Càng về cuối đời bà càng gắn chặt với thế giới kỳ ảo của hoa sen.

Hồn thiền - Tranh lụa của họa sĩ Nguyễn Thị Tâm. 

Qua nghệ thuật sắc màu của Nguyễn Thị Tâm, những đoá hoa sen mang tâm hồn Việt, bản sắc Việt đã chinh phục trái tim không ít bạn tri âm hội hoạ trên thế giới… Hội hoạ cũng như văn chương, có những đề tài gần gũi tưởng chừng thích thì viết thích thì vẽ được ngay, nhưng hoá ra thật khó. Giống như bộ tranh về hoa sen, để hoàn thành bộ tranh độc đáo về con trâu, hoạ sĩ Nguyễn Thị Tâm mất mười mấy năm ấp ủ đề tài.

Bà nói: “Hình ảnh con trâu ăn sâu vào tâm thức tôi, đến thời điểm là… “sổ chuồng”. Con trâu là điểm nhấn quan trọng của bức tranh đồng áng hiền lành chất phác. Hình ảnh con trâu phản ánh thân phận con người. Mỗi sáng thức dậy là phải đi cày. Những lúc nông nhàn thì nghỉ ngơi. Trâu là hiện thân của kiếp người. Đã sinh ra đời thì đều phải “cày” để mà sống, mà tồn tại”.

Với hoạ sĩ Nguyễn Thị Tâm, con người giàu nghèo, sang hèn đều có số. Nghĩa là đồng tiền cũng có số may mắn, chứ không phải lúc nào nó cũng tỉ lệ thuận với tài năng. Tuy nhiên, đối với người làm nghệ thuật, dù thành công về mặt tiền bạc đến đâu thì cũng phải biết có điểm dừng, để trau dồi nghề nghiệp và hưởng thụ.

“Tôi nhớ gần đây sau khi xảy ra dịch cúm gà, cả năm thèm miếng thịt gà nhưng không dám ăn. Chờ tới khi hết dịch, mua về con gà xé phay rất ngon, nhưng chỉ ăn được ba miếng là tôi phải bỏ đũa. Vậy đó. Ham muốn của con người là vô hạn nhưng phải biết dừng lại” - hoạ sĩ kể.

Kinh nghiệm của hoạ sĩ Nguyễn Thị Tâm cho thấy, điều quan trọng giúp làm nên sự nghiệp là khi dấn thân vào con đường mình đã chọn thì phải làm việc cật lực, chịu khó tìm tòi nghiên cứu, học hỏi. Người hoạ sĩ không chỉ vẽ để thoả mãn nhu cầu nội tại của mình mà còn phải vẽ cho người thưởng ngoạn. Dù thành quả có được bằng chính tài năng và sức lao động của mình nhưng đôi khi người hoạ sĩ còn phải gánh chịu những điều thị phi rất ngược đời.

Bản thân hoạ sĩ Nguyễn Thị Tâm, khi bán được nhiều tranh, có người cho rằng bà vẽ tranh chạy theo thị trường, cũng bực mình lắm chứ! Bà mỉm cười: “Ở bất cứ lĩnh vực nào cũng xảy ra trường hợp “trâu buộc ghét trâu ăn”. Giới mỹ thuật cũng vậy. Tôi tự thấy mình vẽ có trí tuệ, hết sức trung thực với nghề nghiệp, có nghiên cứu, thi vị hoá cảnh vật”!

Một nghệ sĩ tài năng, bản lĩnh, dấn thân và đầy trải nghiệm. Tuổi ngày càng cao nhưng tình yêu hội hoạ của bà vẫn mạnh mẽ như thời thiếu nữ miền sông rạch. Vẫn đi. Vẫn vẽ. Vẫn triển lãm. Vẫn bán tranh. Và một sứ mệnh quan trọng nữa là bà luôn truyền nghề cho các thế hệ nối tiếp.

Hoạ sĩ Nguyễn Thị Tâm bảo rằng nếu có kiếp sau và sau nữa thì bà vẫn chọn con đường hội họa, bởi còn bao điều ấp ủ, suy tư nhưng thời gian không đủ để thực hiện. Với bà, phong cảnh thiên nhiên và cuộc sống quê hương Việt Nam tuyệt đẹp, nguồn cảm hứng vô tận, càng vẽ càng mê đắm. Đặc biệt, những đoá hoa sen gần gũi, thuần khiết mà huyền ảo vươn lên từ bùn đen như con người Việt Nam lớn dậy sau bao đau thương, đã chiếm lĩnh tâm trí nghệ thuật của bà.

Phan Phú Yên
# Kỷ lục Việt Nam nữ họa sĩ vẽ tranh lụa
Facebook Twitter Link gốc
Các tin khác
Liên tiếp để mất tiêm kích, Mỹ rút siêu chiến hạm khỏi biển Đỏ

Business Insider hôm 19/5 dẫn lời một quan chức quốc phòng Mỹ giấu tên cho biết, siêu tàu sân bay USS Harry S. Truman đã rời biển Đỏ và đang di chuyển về cảng nhà thuộc thành phố Norfolk, bang Virginia. Động thái trên diễn ra sau một đợt triển khai kéo dài và đầy biến động ở Trung Đông của siêu tàu này, trong đó có việc liên tiếp để mất ba tiêm kích F/A-18.

Phản ứng của Bộ Y tế trong vụ kem chống nắng "gian dối"

Trước việc kem chống nắng bị phát hiện gian dối chỉ số chống nắng khi kết quả kiểm nghiệm được công bố, Bộ Y tế yêu cầu Sở Y tế các địa phương rà soát các phiếu công bố sản phẩm mỹ phẩm có công bố tính năng, công dụng chống nắng đã được tiếp nhận.

Truy tố cựu Giám đốc Trung tâm Lý lịch tư pháp Quốc gia nhận hối lộ 39 tỷ đồng

Viện KSND tối cao vừa ban hành cáo trạng truy tố bị can Hoàng Quốc Hùng (cựu Giám đốc Trung tâm lý lịch tư pháp (LLTP) Quốc gia, Bộ Tư pháp) về tội “Nhận hối lộ” số tiền 39 tỷ đồng. Cùng bị truy tố về tội danh trên là các bị can: Phạm Quang Hậu (nhân viên Công ty luật Vicco), Lương Nhân Hòa (cựu Phó Giám đốc Trung tâm LLTP Quốc gia) và Nguyễn Đình Cảnh (cựu Trưởng phòng hành chính Trung tâm LLTP Quốc gia).

Lừa đảo bằng chiêu trò "chạy án", nguyên cán bộ kiểm tra đảng bị truy tố

Nguồn tin của PV Báo CAND ngày 20/5 cho biết, Tòa hình sự TAND tỉnh Phú Yên đã tiếp nhận hồ sơ vụ án và cáo trạng của cơ quan kiểm sát cùng cấp truy tố bị can Lê Hải (SN 1970), nguyên Phó Trưởng Phòng Nghiệp vụ 1 của Cơ quan Ủy ban Kiểm tra (UBKT) Tỉnh ủy Phú Yên về tội danh “Lừa đảo chiếm đoạt tài sản” với số tiền 655 triệu đồng.

Đằng sau chuyện HLV bị khởi tố vì bớt xén tiền VĐV

Một lần nữa, địa hạt thể thao thành tích cao xuất hiện một HLV bị cáo buộc bớt xén tiền, chế độ của VĐV.. Câu chuyện lần này diễn ra ở một địa phương, không ồn ào như các đội tuyển quốc gia trước đây, nhưng để lại nhiều nghi vấn cùng hình ảnh xấu của ngành thể thao trong mắt công chúng.

Từ vụ Hoa hậu Thuỳ Tiên: Cần xử lý nghiêm người nổi tiếng tiếp tay hàng giả

Đại biểu Nguyễn Thị Việt Nga cho rằng, giữa "ma trận" hàng giả, hàng kém chất lượng, người tiêu dùng mất niềm tin khi mà những người nổi tiếng, người có ảnh hưởng lớn với công chúng vô tình, hoặc cố ý tiếp tay cho những hàng giả. Ngay cả đội ngũ cơ quan chức năng tưởng như là "lá chắn" bảo vệ người tiêu dùng thì cũng lại "chạy theo đồng tiền", vì lợi nhuận, vì lợi ích vật chất... 

Khánh Hòa: Thu hồi "đất vàng" liên quan sai phạm nghiêm trọng của 4 cựu lãnh đạo tỉnh

Nguồn tin từ cơ quan chức năng ngày 20/5 cho biết UBND tỉnh Khánh Hòa vừa ban hành quyết định thu hồi 20.112 m2 đất tại 28E Trần Phú, phường Vĩnh Nguyên, TP Nha Trang, đã cho Công ty TNHH Đỉnh Vàng Nha Trang (ĐVNT) cho thuê từ 2/2016, để thực hiện dự án Tổ hợp khách sạn và căn hộ du lịch Nha Trang Golden Gate.

Thí điểm cơ chế, chính sách đặc thù xây dựng nhà ở cho lực lượng vũ trang

Chính phủ đề xuất thí điểm Bộ Quốc phòng, Bộ Công an giao chủ đầu tư hoặc chấp thuận chủ trương đầu tư, đồng thời giao chủ đầu tư dự án đầu tư xây dựng nhà ở cho lực lượng vũ trang nhân dân sau khi được UBND cấp tỉnh thống nhất bằng văn bản danh mục dự án, vị trí khu đất để đầu tư xây dựng nhà ở cho lực lượng vũ trang nhân dân; trình tự, thủ tục giao Chính phủ quy định chi tiết.

Xét tuyển đại học năm 2025: Thí sinh cần lưu ý gì?

Trong hướng dẫn tuyển sinh đại học, cao đẳng năm 2025, Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) đã đưa ra các mốc thời gian, các quy định mà thí sinh cần ghi nhớ trong xét tuyển; đồng thời quy định rõ trách nhiệm cụ thể của các Sở GD&ĐT và các cơ sở đào tạo (CSĐT) trong việc hỗ trợ, đảm bảo quyền lợi tốt nhất cho thí sinh.

Tiếp nhận 2 chiếc áo dài của Hoàng thái hậu Từ Cung

2 chiếc áo của Hoàng thái hậu Từ Cung là những di vật có giá trị lịch sử và văn hóa đặc biệt, không chỉ phản ánh phong cách phục trang cung đình thời Nguyễn mà còn là chứng tích mang đậm yếu tố cá nhân, gắn liền với cuộc đời của một nhân vật lịch sử.

©2004. Bản quyền thuộc về Báo Công An Nhân Dân.
®Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Công An Nhân Dân.