Siêu sao điện ảnh Meryl Streep: Khắc đi, khắc đến

Vậy là, với vai cố Thủ tướng Anh Margaret Thatcher trong bộ phim "The Iron Lady" (Bà đầm Thép), nữ diễn viên gạo cội Meryl Streep đã vinh dự đoạt danh hiệu "Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất" tại Lễ trao giải Oscar lần thứ 84 được tổ chức tại Nhà hát Kodak, Los Angeles (Mỹ) tối 26-2 vừa qua. Kết quả không nằm ngoài dự đoán của nhiều người. Sau gần ba chục năm với nhiều lần được đề cử và... thua cuộc, đây là lần thứ ba Meryl Streep đoạt tượng vàng danh giá, trở thành một trong số những diễn viên đoạt nhiều Giải Oscar nhất (ngang bằng với các siêu sao: Jack Nicholson, Walter Brennan, Ingrid Bergman, và chỉ sau nữ diễn viên Katharine Hepburn, người 4 lần được vinh danh tại Lễ trao giải Oscar). Riêng với việc 17 lần được đề cử Giải Oscar, Meryl Streep đã lập kỷ lục là diễn viên được đề cử nhiều lần nhất trong lịch sử của giải thưởng điện ảnh danh giá nhất hành tinh này...

Sinh năm 1949 tại New Jersey, Mỹ, Meryl Streep (tên đầy đủ là Mary Louise Streep) bắt đầu sự nghiệp diễn xuất chuyên nghiệp khi ra mắt tại sân khấu Broadway năm 1975, cùng năm nhận bằng thạc sĩ nghệ thuật tạo hình của Đại học Yale. Vài năm sau, bà chuyển hẳn sang địa hạt phim truyền hình và ngay lập tức giành một giải Emmy cho loạt phim mini Holocaust của Đài NBC năm 1978.

Tờ Newsweek từng dự đoán rất chính xác, rằng Meryl Streep sẽ trở thành "nữ diễn viên đầu tiên kể từ Jane Fonda có khả năng kèn cựa với những nam tài tử lừng danh như Dustin Hoffman, Jack Nicholson, Robert De Niro và Al Pacino". Kể từ sau giải thưởng Emmy nói trên, Meryl Streep được đạo diễn Michael Cimino mời thủ vai người tình của một viên tướng Mỹ tham chiến tại Việt Nam trong bộ phim gây nhiều tranh cãi "The Deer Hunter". Vai diễn của Meryl đã nhận được nhiều lời khen ngợi từ phía các nhà phê bình và mang lại cho bà đề cử Oscar cũng như Quả Cầu Vàng đầu tiên trong sự nghiệp.

Meryl Streep trong lần nhận giải Oscar cho danh hiệu "Nữ diễn viên chính xuất sắc nhất" cách đây 29 năm và trong lần nhận giải Oscar vừa qua.

Lần đầu tiên Meryl Streep giành tượng vàng Oscar là năm 1980, với danh hiệu "Nữ diễn viên phụ xuất sắc nhất". Trong bộ phim được chuyển thể từ cuốn tiểu thuyết ăn khách của Avery Corman "Kramer vs Kramer" (Gà trống nuôi con), Meryl đã chinh phục được đông đảo khán giả khi vào vai một phụ nữ sau khi chia tay chồng đã quyết giành quyền chăm sóc con. 

Lần thứ hai Meryl Streep giành tượng vàng Oscar là năm 1983, sau khi tên tuổi bà nổi như cồn với vai diễn một người phụ nữ sống sót trở về từ trại tập trung Auschwwitz của phát xít Đức trong bộ phim "Sophie's Choice" (Sự lựa chọn của Sophie). Để hợp với vai diễn (một nữ tù nhân Ba Lan), Meryl Streep đã phải khổ luyện học ngoại ngữ và chấp nhận giảm tới ba chục kg. Bù lại, vai diễn đã khiến bà trở thành một trong những nữ diễn viên được yêu thích nhất trong thập niên 80 (của thế kỷ trước).

"Thật là lý tưởng đối với bất kỳ một đạo diễn nào được chỉ đạo diễn xuất suốt đời với một diễn viên như Meryl Streep" - Đạo diễn phim "Sophie's choice" Alan Pakula từng có lần phải đưa ra nhận xét như vậy.

Tuy nhiên, Meryl Streep cũng từng bị xem là nữ diễn viên không… may mắn. Kể từ lần ẵm tượng vàng Oscar lần thứ hai tới nay, gần ba chục năm trôi qua với rất nhiều lần được đề cử, song Meryl liên tục phải ra về với… hai bàn tay trắng. Kể thì những người mà Meryl thua cuộc, nếu so với bà cũng đều thuộc loại "kẻ tám lạng, người nửa cân", nghĩa là cũng "ngang ngửa". Như tại Lễ trao giải Oscar năm 1984, người thắng Meryl là Shirley MacLaine; năm 1988, là Cher; năm 1999, là Jodie Foster; năm 1996, là Susan Sarandon; năm 1999, là Gwyneth Paltrow; năm 2003, là Catherine Zeta - Jones; năm 2009, là Kate Winslet, và năm 2010 là Sandra Bullock…

Ngay tại Giải Oscar năm nay, để lần thứ ba chạm được tay vào bức tượng vàng, Meryl Streep đã phải vượt qua những tên tuổi sáng giá, trong đó có Michelle Williams, người thủ vai cô đào bốc lửa - biểu tượng tình dục của nước Mỹ Marilyn Monroe (trong phim "My Week With Marilyn"). Như vậy, cuộc chiến giữa "Bà đầm Thép" Meryl Streep ở tuổi 63 đã diễn ra với một "Marilyn Monroe" Michelle Wiliams đang ở tuổi xuân sắc. Và cuối cùng thì phần thắng đã thuộc về người phụ nữ giàu kinh nghiệm Meryl Streep. Theo nhận xét của báo giới Mỹ những ngày qua thì tượng vàng vinh danh Meryl Streep không chỉ khẳng định tài năng đỉnh cao trong một vai diễn mà còn ghi nhận sức làm việc bền bỉ cùng những cống hiến to lớn của nữ diễn viên này cho nền điện ảnh Mỹ và thế giới.

Nếu như tại Liên hoan phim BAFTA (Liên hoan phim lớn nhất ở Anh) diễn ra hồi trung tuần tháng 2 vừa qua, sau khi tên mình được xướng lên với danh hiệu "Nữ diễn viên xuất sắc nhất", Meryl Streep đã bất ngờ đến mức tuột cả giày thì tại Lễ trao giải Oscar lần thứ 84 này, ngôi sao của "The Iron Lady" đã tỏ ra rất bất ngờ khi tên của mình tiếp tục được xướng lên. Không giấu được nụ cười viên mãn, Meryl đã ôm chầm lấy người bạn cùng được đề cử là Viola Davis khi bước lên sân khấu nhận giải. "Ôi chúa ơi. Cảm ơn mọi người rất nhiều. Khi họ gọi tên tôi, tôi có cảm giác như có thể nghe tới nửa dân số Mỹ gào lên: "Ôi không, lại là bà ấy" - Meryl bộc bạch cảm xúc. Người đầu tiên Meryl dành lời cảm ơn chính là nhà điêu khắc Don Gummer - phu quân của bà, người bà chung sống ấm êm từ năm 1978 tới nay (hai người có với nhau 4 mặt con). Bà cắt nghĩa cho nghĩa cử của mình: "Trước tiên, tôi muốn cảm ơn Don bởi tôi biết, nếu nói lời cảm ơn chồng mình vào cuối bài phát biểu, rất có thể nó sẽ bị Ban tổ chức phát nhạc để ngăn mình dừng lời. Tôi muốn anh ấy biết rằng tôi trân trọng tất cả những gì anh ấy đã mang đến cho tôi trong cuộc hôn nhân của mình".

Mặc dù hiện tại, Meryl Streep cũng ít nhiều tạo cảm giác là một người "tham công tiếc việc", song điều quan trọng là bà biết sắp xếp thời gian hợp lý dành cho gia đình. Bà từng phát biểu rằng, với bà "Gia đình là tất cả những gì mà tôi có, không phải để đem bán".

Nhiếp ảnh gia nổi tiếng Brigite Lacombe - người có nhiều thời gian cộng tác với Meryl đã nhận xét rất chính xác về sự "ham diễn" của nữ diễn viên này: "Meryl luôn khát khao được diễn và bà ấy không sợ bất cứ điều gì, kể cả việc bị cười nhạo. Nhiều diễn viên cố gắng tạo ấn tượng về hình ảnh của mình ở ngoài đời, trong khi họ không đi sâu vào nhân vật mà mình thủ vai. Meryl thì ngược lại". Cũng theo nhận xét của Lacombe thì Meryl là týp diễn viên không mấy bận tâm chuyện trông mình thế nào trên màn hình và trong các tấm ảnh, bà chỉ quan tâm xem làm được điều gì tốt nhất cho vai diễn.

Về phần mình, Meryl Streep từng tâm sự nửa đùa nửa thật rằng, hồi trẻ bà đã bỏ phí mất nhiều thời gian cho việc lo lắng xem mình có hấp dẫn không. Sau rồi, bà đâm "chán ngấy" với cách lo lắng kiểu ấy vì suy cho cùng, bà nhận thấy mình "có bao giờ đủ xinh đẹp đâu". Có lẽ đây chỉ là một cách nói vui, vì sự thật, nhiều bức ảnh thời trẻ còn lưu lại cho thấy Meryl cũng không phải không có lúc thuộc diện "bắt mắt".  

Với đông đảo khán giả Việt Nam, một trong những vai diễn mà Meryl Streep để lại ấn tượng sâu đậm là vai nhân vật thiếu phụ Francesca Johnson trong bộ phim "Những cây cầu ở quận Madison" (năm 1995). Đó là một vai diễn ít lời thoại nhưng nữ diễn viên đã lột tả nhiều trạng huống nội tâm phong phú của một phụ nữ đã có chồng con song vẫn đem lòng yêu một nhiếp ảnh gia. 

Trong bộ phim "Bà đầm Thép", Meryl đã thể hiện sâu sắc tâm lý của vị nữ Thủ tướng Anh - người từng được gọi với biệt danh "Bà đầm Thép" - trong giai đoạn chuẩn bị nghỉ hưu. Mặc dù từng một số lần vào vai các nhân vật có thật ngoài đời, song chưa bao giờ Meryl Streep lại thành công như trường hợp bà thủ vai nữ Thủ tướng Thatcher. Biên tập viên Charles McGrath của Báo The New York Times thậm chí phải thốt lên: "Streep còn giống Thatcher hơn cả Thatcher!". Riêng Meryl thì khiêm tốn bộc bạch: "Việc được vào vai người phụ nữ phi thường này là một khó khăn thách thức lớn nhưng cũng đầy cảm hứng đối với tôi"