Quán cà phê “Xin Chào” bị cưỡng chế dựa trên nghị định... hết hiệu lực

Theo quyết định của UBND thị trấn Tân Túc, huyện Bình Chánh, ông Nguyễn Văn Tấn, chủ quán cà phê Xin Chào đã “xây dựng” container trái phép trên đất nông nghiệp nên buộc phải cưỡng chế tháo dỡ. Tuy nhiên, nhiều luật gia cho rằng quyết định cưỡng chế của lãnh đạo địa phương là hoàn toàn trái luật.

Ông Tấn kể, cuối tháng 7-2016, ông có mua hai thùng container (loại 20 feet) cắt làm 4 đặt tại khuôn viên quán (hoàn toàn nằm trong phần đất ông thuê để kinh doanh). 

Sau khi cẩu về, ông hoán cải công năng của 4 khúc container này để đặt bàn ghế phục vụ khách. UBND huyện Tân Túc yêu cầu ông Tấn di dời các thùng container này đi, ông Tấn đã di dời 3 phần và xin để lại một phần (nửa thùng container có diện tích hơn 14m²) để làm chỗ rửa ly chén chờ sửa chữa phần bếp của quán, tuy nhiên phía UBND thị trấn Tân Túc không đồng ý.

Ngày 15-8, ông Tấn bị lập biên bản về hành vi xây dựng công trình vi phạm trật tự đô thị. Ngày 16-8, Chủ tịch UBND thị trấn Tân Túc Nguyễn Thanh Vũ ra quyết định đình chỉ thi công do "chủ đầu tư tổ chức thi công công trình khác (công trình container) trên đất không được phép xây dựng". Thời hạn tháo dỡ khúc container còn lại là 3 ngày, và phía Ủy ban cũng yêu cầu ngành điện, nước phải ngừng cung cấp cho ông Tấn.

Quyết định của UBND thị trấn Tân Túc đã gây ra một luồng dư luận phản ứng mạnh mẽ, bởi trước đây quán cà phê Xin Chào cũng đã phải đối mặt với những quyết định mang tính “hành dân” của cán bộ địa phương. Nhiều người cho rằng, những rắc rối này do địa phương hành xử mang tính “trả đũa”. 

Theo anh T.Đ.T (ngụ tại quận 8), người dân quan tâm theo dõi vụ việc này, cho biết: có lẽ việc cưỡng chế, buộc tháo dỡ container trong thời gian gấp gáp chỉ 3 ngày và việc cắt điện, nước tại quán cà phê Xin Chào rõ ràng là muốn làm khó dễ chủ quán chứ chẳng phải là cơ quan chức năng nghiêm minh, muốn thi hành đúng luật. 

Anh T. cho biết, do công việc thường xuyên đi lại tuyến đường cao tốc TP.HCM – Trung Lương, anh thấy đoạn đường dẫn vào cao tốc nơi có quán cà phê Xin Chào, rất nhiều container được người dân hoán cải công năng để sinh hoạt, kinh doanh nhưng chẳng ai gặp rắc rối. Tại sao quán Xin Chào này vừa đưa về thì lại bị cưỡng chế?

Trong khi đó, trao đổi với PV CAND, nhiều luật sư cho rằng, quyết định của UBND thị trấn Tân Túc có nhiều chỗ chưa hợp lý. Luật sư Nguyễn Đức Chánh - Đoàn Luật sư TP Hồ Chí Minh cho biết, việc lắp container để làm nơi làm việc tạm không được coi là một “công trình xây dựng”, bởi container không liên kết với đất, nó là vật có thể dịch chuyển nên còn gọi là “động sản”. Điều này được giải thích trong Công văn 2326 ngày 23-9-2014 của Bộ Xây dựng.

Trong quy định tại Khoản 10  Điều 3 Luật Xây dựng năm 2014 cũng đã nói rõ: “Công trình xây dựng là sản phẩm được tạo thành bởi sức lao động của con người, vật liệu xây dựng, thiết bị lắp đặt vào công trình, được liên kết định vị với đất, có thể bao gồm phần dưới mặt đất, phần trên mặt đất, phần dưới mặt nước và phần trên mặt nước, được xây dựng theo thiết kế. Công trình xây dựng bao gồm công trình dân dụng, công trình công nghiệp, giao thông, nông nghiệp và phát triển nông thôn, công trình hạ tầng kỹ thuật và công trình khác”.

Không chỉ có nhầm lẫn trong văn bản, UBND thị trấn Tân Túc còn không hiểu rõ luật khi yêu cầu cắt điện, nước tại quán cà phê Xin Chào. Theo ông Nguyễn Văn Phụng - Bí thư Huyện ủy huyện Bình Chánh cho biết, chỉ đạo cắt điện, nước không phải việc của Chủ tịch thị trấn (!) Trao đổi với báo chí ngày 18-8, ông Phụng nói: “Chủ tịch thị trấn nói là quyết định này ban hành theo biểu mẫu. Tôi nói, mẫu gì thì mẫu cũng phải hợp lý hợp tình. Mà chỉ đạo cắt điện, cắt nước cũng không phải việc của Chủ tịch thị trấn. Có làm phải để dân phục, đừng làm chuyện nhỏ nhặt, không đáng!”.

Chưa kể, cũng theo luật sư Nguyễn Đức Chánh, UBND thị trấn Tân Túc đã không nắm vững luật khi yêu cầu tháo dỡ container ở quán Xin Chào dựa trên một nghị định đã… hết hiệu lực. Cụ thể, văn bản ghi nhận quán Xin Chào có những vi phạm ở Khoản 1, Điều 12 Nghị định 180/2007/NĐ-CP và chỉ đạo việc cắt điện, nước theo Khoản 2, Điều 4 Nghị định 180/2007/NĐ-CP của Chính phủ. Nghị định Nghị định 180/2007/ NĐ-CP là nghị định hướng dẫn cho Luật Xây dựng 2003 mà luật này đã hết hiệu lực. Hiện Luật Xây dựng mới đã được ban hành năm 2014 và có hiệu lực ngày 1-1-2015.

Hiện tại, theo ông Nguyễn Văn Phụng - Bí thư Huyện ủy huyện Bình Chánh, UBND huyện Bình Chánh đã họp bàn và quyết định tạm dừng việc cưỡng chế công trình vi phạm của quán Xin Chào và có văn bản gửi UBND TP Hồ Chí Minh xin hướng dẫn giải quyết sự việc.