Cờ bạc online và lỗ hổng trên không gian mạng

• Đánh sập đường dây đánh cá độ bóng đá qua mạng 10.000 tỷ đồng
• Triệt phá "nhà cái" tổ chức đánh bạc qua mạng với số tiền hơn 70 tỷ đồng
• Triệt phá tụ điểm đánh bạc qua mạng, bắt giữ 13 đối tượng

Đường dây cá độ qua mạng 10.000 tỉ đồng bị đánh sập như thế nào

Trung tá Nguyễn Phi Hải - Trưởng phòng Cảnh sát Hình sự (CSHS) Công an tỉnh Hà Tĩnh cho biết khi tìm thấy những dấu vết của một tài khoản trên mạng xuất phát tại xã Cẩm Bình, huyện Cẩm Xuyên tham gia đánh bạc trên Internet, các trinh sát đã dày công trên không gian mạng để tìm kiếm câu trả lời.

Từ dấu vết này, các trinh sát phát hiện 1 tài khoản cấp độ super master (tài khoản siêu tổng đại lý) do 2 đối tượng cộm cán, chuyên nghiệp về cá độ bóng đá tại TP Hồ Chí Minh quản lý sau đó chia ra cấp cho các đối tượng tại địa bàn Hà Tĩnh và một số tỉnh thành khác có liên quan sử dụng để tổ chức hoạt động cá độ bóng đá trên mạng.

Nhận định đây là đường dây đánh bạc trực tuyến dưới hình thức cá độ bóng đá liên tỉnh, Phòng CSHS đã báo cáo Đại tá Lê Khắc Thuyết, Giám đốc Công an tỉnh và Đại tá Nguyễn Thanh Liêm, Phó Giám đốc, Thủ trưởng Cơ quan CSĐT Công an tỉnh để tổ chức xác minh.

Một trong những nhiệm vụ khó khăn nhất của các thành viên trong ban chuyên án là việc tìm đối tượng thực qua các nick ảo. Ai là kẻ cầm đầu? Ai môi giới? Và những ai là con bạc?... Sau quá trình lần theo dấu vết trên không gian mạng, chân dung của siêu tổng đại lý dần dần hé lộ. Đó chính là Trần Công Khanh (tức Tư Hên), sinh năm 1981, trú tại 48, đường Nguyễn Xí, phường 26, quận Bình Thạnh, TP Hồ Chí Minh. Khanh là đối tượng hình sự cộm cán tại khu vực Bến xe Miền Đông - TP Hồ Chí Minh. Tư Hên hiện là đối tượng trong vụ việc có dấu hiệu "Đe dọa giết người" do Công an TP Hồ Chí Minh thụ lý điều tra.

Trần Công Khanh thừa nhận đã điều hành hoạt động của đường dây này với mô hình công ty, chỉ đứng sau chỉ đạo, mọi hoạt động quản lý, chia cấp tài khoản, thu và chi trả tiền đánh bạc đều được phân công cho đàn em đảm nhiệm. Cùng điều hành tài khoản siêu tổng đại lý với Trần Công Khanh là Trần Đức Linh, Linh được Trần Công Khanh giao lại tài khoản để quản lý, điều hành.

Ngoài ra còn thuê một số đối tượng để chia cấp, giao tài khoản đánh bạc, tính tiền thắng thua và thu trả tiền đánh bạc; giao cho các đối tượng ở tỉnh thành khác, như: Võ Đình Hiền làm đại lý ở TP Hồ Chí Minh, Bình Thuận; Đinh Nhật Anh làm đại lý ở Ninh Bình; Loan Văn Trọng là đại lý cấp tài khoản ở Đồng Nai, Hà Tĩnh. 

Tại địa bàn tỉnh Thừa Thiên Huế, người được giao phụ trách phát tài khoản để cá độ bóng đá trực tuyến là Phạm Hữu Lợi. Lợi là đối tượng hình sự hoạt động lâu năm, ông trùm của hoạt động cá độ bóng đá tại Huế và đã có 7 tiền án về các tội danh khác nhau, từng bị bắt nhiều lần về hoạt động cá độ bóng đá.

Khi thời điểm đã chín muồi, ngày 3/8/2020, 12 tổ công tác của phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Hà Tĩnh đã đồng loạt phối hợp chặt chẽ, hiệu quả với các đơn vị nghiệp vụ của Bộ Công an, Công an TP Hồ Chí Minh, Công an Đồng Nai, Công an Thừa Thiên Huế, Công an tỉnh Ninh Bình để bắt giữ 12 đối tượng cầm đầu trong đường dây tại các tỉnh, thành trên. 5 ngày sau Công an tỉnh Hà Tĩnh đã triệu tập thêm 10 đối tượng liên quan để điều tra mở rộng.

Những lỗ hổng cần vá

Vụ án đã được khám phá nhưng các chỉ huy lực lượng cảnh sát phòng chống tội phạm công nghệ cao ở Công an Hà Tĩnh đều canh cánh nỗi lo khi nhận thấy những lỗ hổng trên không gian mạng.

Trung tá Nguyễn Phi Hải cho biết những khó khăn khi đối mặt với tội phạm công nghệ cao, đó là: tài liệu chứng cứ dễ bị xóa, dễ bị tẩu tán, các đối tượng tổ chức đánh bạc chốt sổ hàng tuần, thanh toán xong là hủy hết sổ sách, giấy tờ liên quan. Trong các thiết bị như máy tính, máy tính bảng, điện thoại chúng sử dụng nhiều phần mềm bảo mật thông tin, dữ liệu. 

Do đó cơ quan Công an gặp rất nhiều khó khăn trong việc phát hiện, theo dõi và thu thập chứng cứ. Bên cạnh đó, các đối tượng hoạt động chủ yếu khép kín, rất ít khi gặp nhau, chỉ liên lạc qua điện thoại và mạng xã hội, quá trình giao dịch chủ yếu sử dụng biệt danh, ký hiệu tài khoản cũng không phải là tên thật, sử dụng sim rác. Việc thanh toán tiền đánh bạc các đối tượng tổ chức rất tinh vi.

Đại tá Nguyễn Thanh Liêm, Phó Giám đốc, Thủ trưởng cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Hà Tĩnh chia sẻ về những lo âu đối với lĩnh vực phòng chống tội phạm công nghệ cao. Không lo sao được khi không gian mạng là mảnh đất màu mỡ để tội phạm lợi dụng hoạt động. Không cần biết đại lý đó tên gì, thành viên đó ở đâu, chỉ cần nhận đủ tiền đã đặt cược là đủ. 

Nguy hại hơn, đối tượng tổ chức đánh bạc là đối tượng hình sự cộm cán, nguy hiểm, có nhiều tiền án, tiền sự. Và, cũng từ tội phạm đánh bạc đã nảy sinh các loại tội phạm khác. Đó là thách thức lớn với lực lượng công an.

Không chỉ riêng địa bàn Hà Tĩnh, hoạt động cá độ bóng đá ngày càng diễn biến phức tạp cả về quy mô, tính chất và thủ đoạn. Cá độ bóng đá có sự đan xen, quan hệ chặt chẽ với hoạt động "tín dụng đen".

Những đối tượng tổ chức hoạt động cá độ bóng đá cũng là các cơ sở cho vay tín dụng. Các đối tượng sử dụng tín dụng đen như là một thủ đoạn để bổ trợ cho các hoạt động cá độ bóng đá. 

Con bạc sau khi thua cá độ dẫn đến nợ tiền đánh bạc của "nhà cái" thường phải tìm đến tín dụng đen để vay tiền trả nợ, thậm chí vay tiền để cá độ bóng đá. 

Chính sự liên kết chặt chẽ giữa cá động bóng đá với tín dụng đen đã làm phát sinh nhiều vấn đề phức tạp về an ninh trật tự, để lại nhiều hệ lụy xấu cho xã hội.

Trong các vụ án liên quan đến tội phạm đánh bạc trên mạng, việc các con bạc sử dụng chiêu thức thuê người đứng tên mở tài khoản, hoặc cùng một cá nhân mở hàng chục tài khoản ngân hàng để phục vụ cho việc đánh bạc trong thời gian dài nhưng cơ quan chức năng ít phát hiện sự bất thường này.

Theo Luật sư Phạm Quỳnh Trang, Công ty luật Vintex, Hà Tĩnh, hiện nay nhà nước đã ban hành các văn bản pháp luật quy định về tội phạm mạng. Tuy nhiên, các văn bản pháp luật vẫn còn tồn tại những quy định chồng chéo, chưa thể lường hết những hành vi mà các đối tượng này có thể sử dụng.

Vì vậy, các đối tượng này đã lợi dụng, lách luật nhằm tổ chức đánh bạc trực tuyến. Nguyên nhân một phần do chưa có quy định cụ thể về cơ chế kiểm tra, phối hợp giữa các cơ quan, ban ngành cũng như các tổ chức khiến cho các con bạc dễ dàng thực hiện hành vi trên. 

Bởi, các hành vi trên là vô cùng tinh vi, nó dễ dàng qua mắt những tổ chức tín dụng. Họ chỉ có trách nhiệm làm theo yêu cầu của khách hàng khi việc này là đúng quy trình và pháp luật.

Tình hình tội phạm sử dụng công nghệ cao đang có chiều hướng ngày càng phức tạp, với diễn biến tăng cả về số vụ và tính chất, mức độ, hậu quả.

Thực tế số vụ vi phạm pháp luật hình sự phát hiện tương đối nhiều, nhưng số vụ khởi tố và truy tố rất thấp, bởi chủ thể tội phạm thực hiện trên không gian mạng, có thể ở một nơi nhưng lại gây ra hậu quả toàn cầu, do đó rất khó xác định chủ thể để truy nguyên và bắt giữ. 

Các đường dây đánh bạc trên mạng hầu hết đều có máy chủ đặt ở nước ngoài. Các đối tượng trong đường dây giao dịch theo từng cấp đại lý.

Do đó, khi xử lý các đối tượng trong đường dây, chủ yếu là xử lý các đối tượng mua tài khoản để mở tổng đại lý và các đối tượng đại lý cấp một, cấp hai. Về mức xử phạt, hệ lụy của tội phạm đánh bạc nói chung rõ ràng để lại hậu quả rất lớn nhưng theo quy định tại Điều 321 Bộ luật Hình sự 2015, khung hình phạt cao nhất của tội đánh bạc chỉ 7 năm tù. 

Nếu thiếu công cụ kiểm tra, giám sát, cũng như chế tài đủ mạnh, đủ sức răn đe sẽ làm cho tội phạm mạng ngày càng hoạt động mạnh, tinh vi.

Bên cạnh đó, với tốc độ phát triển Internet nhanh như hiện nay, không thể phủ nhận việc tội phạm mạng xuất hiện dưới nhiều hình thức nên các công cụ pháp luật vẫn chưa thể kiểm soát kịp thời.

Cũng theo Luật sư Phạm Quỳnh Trang, Điều 321 và 322 Bộ luật hình sự 2015 đã có nhiều tiến bộ, minh bạch và dễ hiểu, dễ áp dụng hơn so với các quy định trong Bộ luật hình sự năm 1999 và sửa đổi năm 2009. 

Tuy nhiên, thực tiễn áp dụng các quy định của pháp luật để xử lý các hành vi đánh bạc, tổ chức đánh bạc và gá bạc hiện nay cũng còn rất nhiều vướng mắc và nhiều quan điểm khác nhau, không thống nhất trong việc áp dụng.

Theo đó, cơ quan nhà nước có thẩm quyền cần tiếp tục nghiên cứu, đưa ra những hướng dẫn cụ thể hơn, đồng thời, phải tăng mức phạt nhằm đạt được hiệu quả răn đe đối với người phạm tội. 

Cơ quan chức năng cần siết chặt quản lý hoạt động cung cấp dịch vụ cho thuê máy chủ, cho thuê chỗ đặt máy chủ, tên miền. Đặc biệt, các ban, ngành, đoàn thể cần đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến giáo dục pháp luật trong nhân dân.

Còn theo Đại úy Nguyễn Văn Bảo, Đội trưởng đội phòng chống tội phạm công nghệ cao, phòng Cảnh sát hình sự Công an tỉnh Hà Tĩnh thì việc nâng cao bản lĩnh, trình độ, chất lượng đội ngũ cán bộ công chức trực tiếp làm công tác đấu tranh chống và phòng ngừa tội phạm sử dụng công nghệ cao là cần thiết trong giai đoạn hiện nay, đồng thời, trang bị, đầu tư phương tiện kỹ thuật hiện đại để góp phần đấu tranh có hiệu quả với tội phạm mạng.