Khi đối diện chống lại cái ác: Can đảm thôi chưa đủ

• "Hiệp sĩ" bắt giữ nhóm đối tượng chuyên móc túi CĐV bóng đá
• “Hiệp sĩ” truy bắt cướp
• Những "hiệp sĩ" giữa đời thường

Vì vậy, bằng bất cứ giá nào, bằng bất cứ thủ đoạn nào, khi bị rơi vào đường cùng, các đối tượng bằng mọi giá phải thoát thân cho bằng được nên sẽ chống trả quyết liệt. Chuyện người dân cùng đồng lòng bắt cướp là đáng hoan nghênh nhưng cũng cần phải xem lại chuyện có nên đối đầu với cái xấu, cái ác một cách "vô tư", không có kỹ năng hay không để dẫn đến việc nguy hại đến tính mạng của mình…

Những công dân không làm ngơ trước cái xấu…

Tối 24-2-2017, lên cơn thèm ma túy nhưng trong túi cạn tiền, Nguyễn Công Danh (27 tuổi, ngụ quận 8, TP Hồ Chí Minh) phóng xe từ quận 8 qua trung tâm thành phố tìm "con mồi" để cướp tài sản. Đến đường Nguyễn Thái Học, phường Cầu Ông Lãnh, quận 1, TP Hồ Chí Minh  Danh phát hiện chị Karonina Opielewicz (33 tuổi, quốc tịch Ba Lan) đeo bóp đi bộ cùng bạn trai nên vòng xe lại chạy ngược chiều áp sát nữ du khách này giật chiếc bóp rồi tăng ga bỏ chạy.

Chị Karonina Opielewicz cùng bạn trai truy hô trong… bất lực. Cùng thời điểm này, anh Nguyễn Minh Đức (31 tuổi, ngụ quận 1) đang ngồi trên vỉa hè thấy Danh tháo chạy nên ném chiếc ghế đang ngồi vào xe đối tượng. Chiếc ghế bay trúng xe Danh khiến Danh loạng choạng tay lái ngã xuống đường. Người dân cùng anh Đức khống chế đối tượng giao cho công an phường Cầu Ông Lãnh.

Ngồi trên xe chờ người nhà trên đường Ngô Đức Kế (phường 12, quận Bình Thạnh), rảnh rỗi, chị Nguyễn Thanh Hồng Ngọc (20 tuổi, quê quán Đồng Nai) lấy chiếc điện thoại Oppo ra lướt facebook thì bất ngờ 2 đối tượng Nguyễn Long Nhật (26 tuổi, ngụ Phú Nhuận) và Huỳnh Sơn Trà (24 tuổi, ngụ Gò Vấp) điều khiển xe áp sát giật chiếc điện thoại.

Chị Ngọc truy hô và leo lên xe đuổi theo 2 đối tượng. Lúc này anh Lê Thanh Sơn (ngụ Bình Thạnh) nghe tiếng truy hô đã cùng chị Ngọc truy đuổi 2 đối tượng. Phát hiện nhiều người dùng xe đuổi theo mình, 2 đối tượng tăng ga tháo chạy qua nhiều tuyến đường, tuy nhiên đến khúc đường Phan Chu Trinh, chị Ngọc và người dân đã đuổi kịp ép xe 2 đối tượng khống chế giao công an.

Dù đã nửa tháng trôi qua nhưng khi nhắc lại vụ truy đuổi đối tượng Phù Sình (37 tuổi, ngụ quận 4) giật túi tiền của cụ bà Võ Thị Kim Hoàn (83 tuổi) tại góc đường Nguyễn Thái Học-Trần Hưng Đạo, quận 1, cặp chị em song sinh Nguyễn Thị Liễu Mai, Nguyễn Thị Liễu Nương (26 tuổi, ngụ quận 8) cho rằng, thấy chuyện bất bình quá nên không nghĩ đến nguy hiểm chực chờ mình.

"Một cụ già 83 tuổi phải bám vỉa hè bán tràng hoa để nuôi thân thì không có lý gì một người đàn ông như vậy lại nhẫn tâm ra tay cướp. Đối tượng dường như đói thuốc đến độ bất chấp mọi chuyện miễn sao có tiền mua thuốc chích hút! Chứng kiến cảnh tượng trên dù đang chở theo 2 con nhỏ nhưng chị em tôi vẫn nhất quyết truy đuổi!".

Tối 7-2, chị Nương cùng Mai chở 2 cháu nhỏ từ quận 8 qua nhà bà con bên quận 4, đến giao lộ Nguyễn Thái Học-Trần Hưng Đạo, chị Liễu  Mai cho xe dừng đèn đỏ. Lúc này Sình đi xe máy áp sát cụ Hoàn giật chiếc túi đựng tiền của cụ. Bà cụ chỉ ú ớ không ra hơi trong khi Sình đã tăng ga tháo chạy về hướng quận 4. Thấy cảnh quá bất bình, 2 chị em Nương-Mai tăng ga và truy hô để mọi người cùng đuổi theo Sình.

Khi đến trước chợ Xóm Chiếu, quận 4, chị Mai chặn được đầu xe đối tượng và truy hô để mọi người chung tay bắt đối tượng Sình giao cho Công an. Chứng kiến cảnh 2 chị em song sinh bắt cướp, nhiều người dân tại chợ Xóm Chiếu trầm trồ thán phục. "Ai cũng như 2 cô này thì cướp giật trên đường giảm đáng kể! nhưng cũng liều quá, chở theo 2 cháu nhỏ mà dám đuổi theo cướp! Lỡ có chuyện gì thật khổ thân" - Một bác tài xe ôm ở khu vực này cho biết.

Dũng cảm không phải là… liều mạng

Đúng như lời "cảnh báo" của bác tài xe ôm nơi này. Rất nhiều vụ cướp giật trên đường phố xảy ra trong ngày, trong khi đó có rất nhiều tấm gương người dân dũng cảm truy đuổi, bắt cướp góp phần đem lại bình yên cho người dân. May mắn là những "Lục Vân Tiên" này trong lúc truy đuổi cướp không bị thương tích như ngã xe khi truy đuổi, hay bị đối tượng chống trả. Tuy nhiên không ít trường hợp người dân truy đuổi bắt trộm cướp bị các đối tượng chống trả bị thương tích nặng, có trường hợp thiệt mạng.

Dù vết thương đã lành nhưng sức khỏe của anh Phan Văn Đức (46 tuổi, quê quán Đồng Nai, tạm trú Thủ Đức) có phần giảm sút vì nhát dao của đối tượng trộm cắp Mai Quốc Tiến (27 tuổi, ngụ Thủ Đức) đâm gần trúng vùng phổi. Phải qua ca mổ kéo dài và đợt điều trị nhiều ngày, anh Đức mới giữ được mạng sống của mình.

Vụ trộm xảy ra vào tối 4-1, lúc này anh Đức (hành nghề xe ôm) đang ở trong phòng trọ trên đường số 40, phường Hiệp Bình Chánh, Thủ Đức thì nghe tiếng truy hô trộm. Lúc này Tiến và bạn gái đã trộm được 2 laptop, tiền, vàng… trong nhà trọ ra ngoài định lên xe tẩu thoát. Anh Đức chạy đến ôm vật Tiến khiến đối tượng này ngã xe. Anh Đức lao vào khống chế thì Tiến rút con dao bấm ra đâm trúng lưng anh Đức.

Dù bị thương nặng nhưng anh Đức cố giữ không cho Tiến thoát. Bức xúc trước cảnh trên, nhiều người dân khu trọ đã vây đánh Tiến. Khi Công an phường xuống hiện trường thì Tiến đã bị đánh tả tơi, đa thương tích. Anh Đức và Tiến được đưa vào bệnh viện cấp cứu. "Lúc nghe mọi người truy hô, theo phản xạ tự nhiên tôi lao ra khống chế đối tượng chứ không nghĩ đối tượng manh động như vậy!" -anh Đức cho hay.

Một vết sẹo dài vẫn còn in trên cổ anh Nguyễn Văn Dũng (55 tuổi, quê quán Kiên Giang, tạm trú phường 16, quận 8) mà mỗi khi có người hỏi tới, anh Dũng vẫn còn nhớ như in những tình tiết mà đối tượng cướp giật ra tay với anh trong một lần truy đuổi cướp. Hành động dũng cảm trong phong trào toàn dân đấu tranh phòng chống tội phạm của anh Dũng được được UBND TP ghi nhận trao tặng bằng khen. "Dù bị thương nhưng nếu đứng trước cái xấu một lần nữa tôi cũng không chùn bước!" - anh Dũng thổ lộ.

Trưa 5-11-2016, anh Dũng và anh Lê Nguyễn Tấn Điền (40 tuổi) đứng bán hàng trên đường 48, phường 16, quận 8 thì nghe tiếng truy hô cướp của một người phụ nữ. Lúc này 2 đối tượng Lê Hoàng Tuấn (23 tuổi, ngụ quận 8) và Phạm Thành Tâm (27 tuổi) đang tháo chạy, anh Dũng và anh Điền lập tức lên xe truy đuổi. Chạy được một đoạn xe máy của 2 đối tượng tuột dây sên nên 2 anh áp sát khống chế được đối tượng Tuấn, đối tượng Tâm bỏ chạy bộ, anh Dũng để anh Điền đưa đối tượng Tuấn lên Công an còn mình đuổi theo Tâm.

Đến đường số 2, anh Dũng lao vào khống chế Tâm thì bị đối tượng này dùng dao bấm đâm vào cổ gây thương tích. Quyết không cho Tâm tẩu thoát, anh Dũng một tay ôm vết thương, một tay giữ đối tượng lại. Một số nhân viên BVDP tại khu vực này đã ra hỗ trợ anh Dũng khống chế Tâm.

Chống lại cái xấu, can đảm không chưa đủ

"Thấy chuyện bất bình chẳng tha" dường như là hành động của người Việt Nam khi đứng trước cái xấu, cái ác. Tuy nhiên không chỉ vì sự bất bình trước cái xấu và đặt lòng dũng cảm, sự can đảm của mình vào bất chấp việc đó nguy hiểm đến tính mạng. Những gương điển hình trong phòng chống tội phạm trong nhân dân cần được nhân rộng, nhưng cách thức khi đối đầu với tội phạm của người dân thì cần phải xem lại.

Không thể cứ lấy lòng can đảm, dũng cảm của mình chống lại cái xấu, cái ác mà trong tay không có một tấc sắt, trong tay không có lấy một kỹ năng ứng phó với các tình huống mà cái xấu, cái ác gây ra. Rất nhiều trường hợp người dân bất bình với cảnh cướp giật, trộm cắp trên đường phố mà ra tay "nghĩa hiệp" bị các đối tượng chống trả, bị thương tích, bị mất mạng.

Vụ án mà nhiều người còn nhắc đến dù nó đã xảy ra 5 năm, đó là trường hợp chàng sinh viên 22 tuổi, Hoàng Ngọc Trí bị đối tượng Cao Xuân Lập (29 tuổi) đâm chết khi cố truy đuổi đối tượng Lập để lấy lại tài sản sau khi bị cướp. Tại thời điểm đó đây là một vụ án mạng đặc biệt nghiêm trọng về tình trạng các đối tượng cướp giật chống trả lại người truy đuổi, như một vụ án điểm.

Hay anh Huỳnh Tấn P. (45 tuổi, ngụ hẻm 78 Tôn Thất Thuyết, phường 16, quận 4) với tinh thần cảnh giác tội phạm cao độ, lúc 3h sáng nghe tiếng động bên nhà hàng xóm nên ra kiểm tra.

Anh P. phát hiện 2 đối tượng đang bẻ khóa nhà hàng xóm nên xuống hô hoán truy đuổi bị 2 đối tượng dùng dao đâm tử vong. Hai vụ án, 2 trường hợp tử vong khi đối diện với tội phạm cho thấy, người dân dù nhiệt thành, dũng cảm nhưng không có kỹ năng đối phó với đối tượng tội phạm thì rất dễ trở thành nạn nhân của chúng.

Người dân đồng lòng chống lại cái xấu, đó là phong trào tốt, là sự chung tay với các lực lượng khác giữ gìn an ninh trật tự. Việc cảnh giác, tố giác tội phạm, ghi nhận đặc điểm, nhân dạng của các đối tượng tội phạm cung cấp cho cơ quan có thẩm quyền, đó cũng là một trong những hình thức góp phần cùng các cơ quan chức năng chống lại cái xấu. Không nhất thiết là người trực tiếp ra tay bắt giữ tội phạm khi trong tay không có vũ khí, không có kinh nghiệm, kỹ năng cần thiết trong việc đối phó với các đối tượng hung hãn.

Nói như vậy không phải phủ nhận sự đóng góp của người dân trong phòng trào bảo vệ an ninh trật tự hay khuyên người dân thờ ơ khi gặp những vụ cướp giật xảy ra trên đường phố. Ví như vụ anh P bị trộm đâm tử vong, nếu như tỉnh táo, khi phát hiện 2 đối tượng phá cửa trộm tài sản, anh P có thể báo vụ việc cho Công an phường, hoặc truy hô để nhiều người cùng vây bắt thì có lẽ anh P không thiệt mạng một cách oan uổng.

Phong trào toàn dân phòng, chống tội phạm rất cần được mọi công dân hưởng ứng. Việc phát hiện và báo cáo với cơ quan chức năng các trường hợp liên quan đến hoạt động tội phạm, tăng cường đề phòng cảnh giác trong các khu phố, để đề phòng trộm cướp là điều nên làm.

Còn việc truy đuổi, bắt cướp trong khi không có kỹ năng khi đối mặt với tội phạm thì nên cân nhắc. Để bắt được một đối tượng tội phạm không đơn giản là truy đuổi, khống chế nếu như không có kỹ năng, nghiệp vụ và rủi ro rất cao nếu như bị các đối tượng tấn công và tước đi mạng sống.