“Chiếc bánh vẽ” và chân dung của những đối tượng cầm đầu

Để lôi kéo, dụ dỗ các nạn nhân, thủ đoạn của đối tượng phạm tội hiện nay rất tinh vi. Một số dùng tiền cá nhân để trả toàn bộ chi phí cho người lao động. Điều này vô hình chung đã đánh vào niềm tin của những người có nhu cầu lao động, vừa có việc làm lại được chậm trả chi phí. Trong những trường hợp này, người lao động sẽ được đưa ra nước ngoài theo 2 con đường, con đường thứ nhất là xuất cảnh trái phép sang Trung Quốc bằng đường mòn tiểu ngạch sang bên kia biên giới; con đường thứ 2 là đi theo giấy thông hành dưới hình thức đi du lịch. Để tránh bị phát hiện, đối tượng phạm tội có trăm phương, ngàn kế để qua mắt lực lượng chức năng.

Trở lại đường dây do Trần Thị Hạnh (47 tuổi, HKTT tại thôn Hải Bắc, xã Cẩm Nhượng, huyện Cẩm Xuyên, tỉnh Hà Tĩnh) cầm đầu. Hồ sơ vụ án này vào đầu tháng 10-2013, vừa được Công an tỉnh Hà Tĩnh chuyển đến Viện Kiểm sát truy tố trước pháp luật. Học hết lớp 9, Hạnh ở nhà làm nông nghiệp rồi lấy chồng sinh con. Chồng Hạnh kém Hạnh 3 tuổi, làm nghề đánh cá trên sông, hai vợ chồng sau đó đã sinh được hai đứa con gồm một trai, một gái. Vì cuộc sống kinh tế khó khăn, năm 2004, Hạnh sang Đài Loan và Malaysia lao động. Cuộc sống xa gia đình, tình cảm vợ chồng Hạnh vì thế cũng phai nhạt. Sau khi ly hôn chồng, Hạnh vào Đà Nẵng, Quảng Nam làm thuê cho các công ty ở Trung Quốc. Sau khi bỏ việc ở đây, Hạnh đến từng địa phương, từng nhà, gặp từng phụ nữ để vận động, thuyết phục họ sang Trung Quốc làm ăn sẽ được hưởng mức lương cao, mỗi tháng sẽ có thu nhập từ 7-8 triệu đồng. Hơn nữa, người lao động sẽ được bao trọn toàn bộ nơi ăn, ở… Trước những lời lẽ có cánh của Hạnh, rất nhiều phụ nữ  đã tin theo lời của đối tượng này. Những người không có hộ chiếu, Hạnh yêu cầu họ nộp 6 triệu đồng/người. Trường hợp có hộ chiếu, Hạnh thu 5,4 triệu đồng. Với khoản thu này, Hạnh có trách nhiệm đưa họ từ Hà Tĩnh ra Móng Cái (Quảng Ninh) và đưa sang Trung Quốc. Theo lời của Hạnh thì họ thích làm việc đến ngày nào thì về…

Đối tượng Trần Thị Hạnh.

Thủ đoạn của đối tượng Hạnh rất tinh vi, từ tháng 3/2013, Hạnh đưa người từ Hà Tĩnh đi bằng xe khách chạy theo tuyến Cẩm Nhượng - Hà Tĩnh, xuất phát từ 20h30 hàng ngày và đến bến xe Nước Ngầm (Hà Nội) vào rạng sáng ngày hôm sau. Tại đây, Hạnh bắt xe đi Lạng Sơn hoặc Quảng Ninh. Khi tuyến xe Hà Tĩnh - Quảng Ninh khai trương, Hạnh đưa những người này đi thẳng xe khách trên… Hạnh thường đi từ 5-7 ngày sẽ trở về. Số người Hạnh đã đưa đi không biết họ sẽ làm gì, ở đâu. Những người thân của họ cũng chỉ biết họ sang Trung Quốc lao động, chứ không biết làm việc gì, lương bao nhiêu… Hạnh đưa người rất kín đáo, đối tượng này thường tránh những chỗ đông người… Khoảng gần 100 người là con số Hạnh đã đưa đi. Số người này ở rất nhiều địa phương như Hải Dương, Hưng Yên, Thanh Hóa, Thanh Chương (Nghệ An), Đà Nẵng, Quảng Nam và một số người trong tỉnh Hà Tĩnh.

Trường hợp của Đỗ Ngọc Phương (38 tuổi, trú tại phường Hùng Vương, thị xã Phú Thọ, Phú Thọ), đối tượng vừa bị Công an tỉnh Phú Thọ bắt giữ về hành vi tổ chức người khác trốn đi nước ngoài thì lại dùng viễn cảnh về mức lương cao để lừa gạt người lao động.

Đó còn chưa kể đến trường hợp các đối tượng “đem con đi bỏ chợ”. Nguyễn Bá Long (24 tuổi, trú tại xã Hiền Lương, huyện Hạ Hòa) đã từng xuất cảnh sang Trung Quốc lao động. Sau khi trở về nước, Long lôi kéo một số người là họ hàng và người cùng xã sang Trung Quốc lao động trái phép.

Đồng chí Quang, Trưởng phòng An ninh điều tra Công an tỉnh Phú Thọ cho biết, các đối tượng thực hiện hành vi phạm tội thường có quan hệ với người nước ngoài hoặc bản thân đã từng ra nước ngoài làm ăn. Về phía người bị hại, bản thân họ biết hành vi xuất cảnh trái phép ra nước ngoài cũng vi phạm nên ngại ngần hợp tác với cơ quan điều tra. Một số thì có biểu hiện trốn tránh… Trong khi đó, các đối tượng phạm tội, thì nếu thấy động lập tức bỏ trốn sang nước ngoài, khiến việc điều tra gặp rất nhiều khó khăn. Một số vụ việc hiện nay được phát hiện là do công dân Việt Nam xuất cảnh trái phép sang Trung Quốc lao động, bị phía nước bạn bắt và trao trả…

Trước tình trạng trên, thời gian qua cùng với Công an và lực lượng Bộ đội biên phòng, nhiều địa phương trên cả nước đã tuyên truyền cho người dân hiểu về thủ đoạn của các đối tượng phạm tội. Một số địa phương đã có nhiều cách làm hay, cần được nhân rộng như tại tỉnh Phú Thọ. Theo thông tin phóng viên thu thập được thì UBND tỉnh đã chỉ đạo các Sở, ban ngành có liên quan tạo điều kiện cho những người có nhu cầu đi xuất khẩu lao động được vay vốn hoặc trả dần số tiền đặt cọc ban đầu, xuất cảnh lao động theo con đường chính ngạch. Đặc biệt là trong thời gian tới, tại địa bàn huyện Yên Lập, nơi người dân tự ý bỏ ra nước ngoài lao động chui với số lượng lớn sẽ có một hội nghị được tổ chức. Tại đây, những người trong cuộc sẽ kể lại câu chuyện thật của bản thân cũng như những bài học cay đắng họ rút ra từ việc lao động chui. Một số vụ án được bóc gỡ thành công được đưa ra xét xử công khai tại địa phương…Đây là hình thức tuyên truyền thiết thực và hiệu quả để người dân hiểu được các quy định của luật pháp về xuất cảnh ra nước ngoài cũng như không tin theo những lời hứa đường mật của những kẻ môi giới. Để ngăn chặn tình trạng xuất khẩu lao động chui một cách ồ ạt hiện nay thiết nghĩ còn cần sự vào cuộc sát sao của lực lượng Công an, Biên phòng trong việc nắm bắt tình hình tại địa phương