Cần chặn đứng sự “chảy máu” đất và rừng nông lâm trường

Bài 3: "Cánh chim đầu đàn"... gẫy cánh!

08:52 11/10/2015
Trái với kì vọng trở thành “cánh chim đầu đàn” trong kinh tế nông nghiệp, có tới 30/125 nông trường được khảo sát đang trong tình trạng thua lỗ với các khoản nợ phải trả là 16.569 tỉ đồng.

Với các lâm trường, tình hình còn tồi tệ hơn khi bình quân lợi nhuận của một công ty quản lí rừng tự nhiên chỉ đạt 57.000 đồng/ha/năm, chỉ bằng giá trị một bát phở ngon ở Hà Nội.

Sai chồng lên sai

Về với vùng đất Mang Yang (Gia Lai), chúng tôi vẫn cảm nhận được sự bức xúc của dư luận trong vấn đề buông lỏng quản lý, lãng phí đất đai kéo dài. Ngoài việc phá rừng thông, lấn chiếm đất chưa giải quyết xong thì chuyện lãng phí đất đai ở Công ty Chè Ayun một thời làm ăn thua lỗ phải giải thể, đến giờ vẫn còn nóng hổi.

Công ty Chè Ayun (trước đây là Nông trường Chè Ayun) có tổng diện tích đất ban đầu được giao 5.300 ha. Do quản lý lỏng lẻo, hoạt động sản xuất kinh doanh thua lỗ đã dẫn đến nhiều diện tích đất bị người dân lấn chiếm trái phép, giao khoán trái quy định nên hiện chỉ còn lại 1.102 ha. Năm 2008, Nông trường Chè Ayun đã thua lỗ, nợ hơn 22 tỉ đồng của các chi nhánh ngân hàng thương mại ở Gia Lai và không có khả năng chi trả và không còn vốn để hoạt động nên họ phải “dắt nhau ra tòa” để giải quyết công nợ.

Năm 2009, UBND tỉnh Gia Lai có văn bản đồng ý cho phép phá sản Công ty Chè Ayun theo quy định của pháp luật, đồng thời giao Cục Thi hành án Dân sự tỉnh Gia Lai kê biên, phát mãi tài sản thế chấp ngân hàng để thi hành án theo bản án đã xét xử. Việc kê biên bán vườn chè, cà phê của công ty đã được UBND tỉnh chỉ đạo ưu tiên hóa giá cho người lao động nhận khoán vườn cây của công ty để tạo điều kiện cho họ ổn định sản xuất và đời sống. Tỉnh Gia Lai cũng chỉ đạo tuyệt đối không được chuyển nhượng đất, chuyển mục đích sử dụng đất sang đất ở và đất phi nông nghiệp khác. 

Đối với diện tích đất có tài sản vườn cây, nhà cửa thuộc công ty quản lý đã thế chấp ngân hàng, khi tổ chức thi hành án không được kê biên, đấu giá quyền sử dụng đất mà chỉ thực hiện bán tài sản trên đất. Số diện tích vườn chè, cà phê mà người dân đã chặt phá, chuyển nhượng đất, sử dụng không đúng mục đích thì không cho thuê đất... Sự chỉ đạo của cấp thẩm quyền khá quyết liệt nhưng sau đó tình trạng chuyển nhượng, sử dụng đất trái phép vẫn diễn ra phức tạp.

Rừng Mang Yang (Gia Lai) bị tàn phá, trong khi Công ty Chè Ayun bị thua lỗ hàng chục tỷ đồng, nhiều diện tích đất bị người dân lấn chiếm.

Tháng 9/2013, UBND tỉnh Gia Lai có Quyết định số 136/QĐ-UBND về việc thu hồi toàn bộ diện tích đất của Công ty Chè Ayun và giao cho UBND huyện Mang Yang quản lý. Diện tích thu hồi hơn 1.102 ha, trong đó tại địa phận thị trấn Kon Dơng 486,3 ha, địa phận xã Đak Djrăng hơn 615,9 ha. Tuy nhiên, do sự quản lý lỏng lẻo của chính quyền địa phương nên nhiều diện tích đất công ở đây đã bị người dân và doanh nghiệp phân lô chiếm dụng. 

Tại khu vực đồi 744 (xã Đak Djrăng), Công ty TNHH MTV Lợi Điền đã sử dụng hơn 52 ha đất để trồng mì, bắp và tiêu khi chưa được cơ quan thẩm quyền cho phép; tuy vậy, huyện Mang Yang vẫn không xử lý theo đúng quy định của pháp luật. Ngoài ra, nhiều diện tích đất khác của Công ty Chè Ayun cũ cũng bị người dân rào chắn, chiếm dụng trái phép để trồng cà phê, tiêu, bắp, mì và xây dựng nhà ở... 

Qua kiểm tra của UBND huyện Mang Yang, có hàng chục căn nhà do người dân xây dựng trái quy định; nhiều diện tích đất bị sang nhượng trái phép hoặc chuyển sang trồng các loại cây khác, trái với chỉ đạo của UBND tỉnh Gia Lai.

Cùng với sự lãng phí đất đai ở Công ty Chè Ayun, tại Ban Quản lý rừng phòng hộ Mang Yang cũng có hàng chục hộ dân lấn chiếm đất làm nhà ở với trên 3.000m² thuộc địa bàn xã Đăk Yă. Tại Ban Quản lý rừng phòng hộ Hà Ra có hơn 43,7 ha đất bị lấn chiếm canh tác; tại Ban Quản lý rừng phòng hộ Đak Đoa có nhiều diện tích bị lấn chiếm trái phép như tiểu khu 496 bị lấn chiếm trên 155,15 ha, tiểu khu 499 bị xâm chiếm hơn 66,2 ha...

Trong khi đó, nhiều diện tích đất rừng bị lấn chiếm trái phép để xây nhà ở nhưng vẫn được UBND huyện Mang Yang cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng (CNQSD) đất với diện tích trên 4.300m2. UBND huyện Mang Yang còn cấp trùng 60 giấy CNQSD đất của các hộ gia đình trên đất lâm nghiệp. Cụ thể, tại xã Đăk Djrăng có 44 giấy CNQSD đất trên diện tích hơn 29,3 ha; tại xã Đăk Ta Ley có 9 giấy CNQSD đất cấp chồng trên diện tích rừng thông của Ban Quản lý rừng phòng hộ Mang Yang...

Cuối tháng 9/2015, PV Báo CAND đã nhiều lần liên hệ để làm việc về thực trạng nêu trên nhưng ông Nguyễn Như Phi, Chủ tịch UBND huyện Mang Yang chỉ hẹn lần lữa, còn Phòng Tài nguyên - Môi trường huyện thì chốt chặt: “Tất cả phương án xử lý đất đai xung quanh Công ty Chè Ayun còn chờ tỉnh Gia Lai giải quyết!”. Tương tự, PV Báo CAND cũng liên hệ với lãnh đạo Công  ty Cổ phần Việt Mông nhưng một vị Phó Tổng giám đốc đã tha thiết “xin khất” vô thời hạn; dù chúng tôi đã khẳng định đến làm việc với tinh thần xây dựng, hơn nữa, PV đã có đầy đủ tài liệu, báo cáo từ chính công ty này và các cơ quan chuyên môn của các bộ, ngành và Quốc hội.

Một khu đất thuộc Công ty Cổ phần Việt Mông (Ba Vì, Hà Nội) trở thành nơi an cư, canh tác của các hộ dân.

Ôm khoản nợ trên 18.000 tỉ đồng

Thực hiện Nghị quyết 28-NQ/TW của Bộ Chính trị, cả nước có 442 nông lâm trường quốc doanh được sắp xếp lại thành 408 công ty nông nghiệp, lâm nghiệp, ban quản lí rừng với diện tích đất quản lí hơn 4 triệu ha. Mặc dù được giao nguồn lực rất lớn về đất đai song hầu hết các nông lâm trường đều hoạt động kém hiệu quả. 

Theo báo cáo của Chính phủ, hiện nay, tổng giá trị tài sản của các công ty nông nghiệp là 39.773 tỉ đồng (trong đó riêng tài sản của Tập đoàn Công nghiệp cao su là 32.326 tỉ đồng). 

Khảo sát tại 125 nông trường, chỉ có 95 nông trường có lãi, còn lại 30 nông trường thua lỗ với số tiền 16 tỉ đồng. Các khoản nợ nông trường phải trả lên tới 16.569 tỉ đồng. Trong khi đó, tổng tài sản của các công ty lâm nghiệp chỉ là 3.905 tỉ đồng nhưng phải gánh khoản nợ lên tới 1.833 tỉ đồng. Sau sắp xếp, có tới 22,2% công ty lâm nghiệp thua lỗ với khoản lỗ bình quân mỗi công ty là 766,6 triệu đồng. Theo báo cáo của 45 công ty lâm nghiệp chủ yếu kinh doanh rừng tự nhiên, doanh thu bình quân của 1 công ty chỉ đạt 12,7 tỉ đồng, lợi nhuận bình quân 1,09 tỉ đồng; trong đó có 3 công ty thua lỗ và 28 công ty (chiếm trên 62%) có lợi nhuận chỉ dưới 1 tỉ đồng.

Ông Lê Văn Lịch – Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Quản lí đất đai (Bộ Tài nguyên – Môi trường) cho biết, hiện nay, ngoại trừ các công ty cao su, cà phê, số còn lại đều hoạt động kém hiệu quả. “Chúng tôi đã đi khảo sát một số lâm trường ở Tây Nguyên, phần lớn đều hết sức khó khăn. Trước nay, các lâm trường chủ yếu sống bằng việc khai thác gỗ nhưng từ năm 2013, Chính phủ “đóng cửa rừng”, lâm trường không được khai thác nữa nên nhiều nơi không có tiền lương trả cho nhân viên” – ông Lịch nói.
Duy Hiển – Ngọc Như – Hà Ly – Vũ Hân
# lâm trường nông trường rừng
Facebook Twitter Link gốc
Các tin khác
Phát hiện hàng nghìn sản phẩm nghi nhập lậu tại kho hàng Minh Khang

Sáng 12/7, Phòng Cảnh sát kinh tế Công an Đà Nẵng phối hợp với Công an phường Liên Chiêu tiến hành kiểm tra kho hàng của Công ty TNHH vận tải Minh Khang (tại địa chỉ lô 168A-A8, KDC Vạn Tường, phường Liên Chiểu, TP Đà Nẵng). Qua đó, đã phát hiện một khối lượng lớn hàng hóa nghi nhập lậu hoặc làm giả, hàng kém chất lượng.

Di dời trong 5 năm sẽ bằng số lượng trong hơn 30 năm? (bài 1)

Trong hơn 30 năm qua, TP Hồ Chí Minh đã nỗ lực di dời khoảng 40 nghìn căn nhà lụp xụp trên và ven nhiều tuyến kênh, rạch chính. Kết quả này đã góp phần cải thiện môi trường sống cho hàng trăm nghìn người dân sinh sống ven các tuyến kênh, rạch, góp phần chỉnh trang đô thị, tiêu thoát nước và giảm thiểu ô nhiễm môi trường. Hiện tại TP Hồ Chí Minh vẫn còn gần 40 nghìn căn nhà nằm trong phạm vi hành lang bảo vệ kênh, rạch cần di dời để phục vụ chỉnh trang đô thị, tiêu thoát nước, phát triển các tuyến giao thông thủy nội địa, cải thiện ô nhiễm môi trường cho hàng triệu người dân đang sinh sống dọc theo các lưu vực kênh. Do đó, ngày 28/5 vừa qua Sở Xây dựng đã trình UBND thành phố tờ trình kèm theo dự thảo Đề án chỉnh trang đô thị khu vực nhà trên và ven sông, kênh, rạch giai đoạn 2025-2030…

Rà soát danh sách, duy trì chính sách giảm giá vé BOT

Cục Đường bộ Việt Nam vừa có văn bản hướng dẫn cụ thể việc rà soát, duy trì chính sách giảm giá vé dịch vụ sử dụng đường bộ tại các trạm thu phí, đảm bảo quyền lợi cho người dân sau khi địa phương thực hiện hợp nhất đơn vị hành chính.

Cảnh giác nạn giả danh bác sĩ và bệnh viện để lừa đảo

Thời gian gần đây, nhiều bệnh viện (BV) tại TP Hồ Chí Minh phát đi cảnh báo về tình trạng các đối tượng mạo danh bác sĩ, nhân viên y tế, thậm chí cả Sở Y tế để lừa đảo người dân. Thủ đoạn ngày càng tinh vi, gây thiệt hại về tài chính và ảnh hưởng nghiêm trọng đến niềm tin xã hội đối với ngành y tế.

Sông Hàn rực sáng đêm chung kết DIFF 2025: Trung Quốc giành ngôi quán quân

Tối 12/7, Lễ hội Pháo hoa Quốc tế Đà Nẵng 2025 khép lại với màn tranh tài đỉnh cao bên bờ sông Hàn. Đội Jiangxi Yangfeng (Trung Quốc) xuất sắc giành ngôi Quán quân, trong khi đội chủ nhà Z121 Vina Pyrotech (Việt Nam) ghi dấu ấn lịch sử khi lần đầu góp mặt ở chung kết, khẳng định vị thế pháo hoa Việt Nam trên bản đồ thế giới.

Xót xa hơn 2,5ha rừng phòng hộ ven biển bị cưa hạ

Hơn 2,5ha rừng phòng hộ ven biển nhằm ngăn chặn tình trạng cát bay, sạt lở và xâm thực bờ biển ở thôn An Lộc (xã Quảng Công cũ, nay là phường Phong Quảng, TP Huế) vừa bị phát hiện cưa hạ. Đáng chú ý, khu vực rừng phòng hộ bị xâm hại này đang là điểm nóng về tình trạng sạt lở. Toàn bộ số cây sau khi bị cưa hạ đã được đưa ra khỏi hiện trường.

Nguy cơ cháy nổ từ các chung cư cũ nát

Vụ cháy cư xá Độc Lập (phường Phú Thọ Hòa) ở TP Hồ Chí Minh khiến 8 người tử vong và nhiều người khác bị thương không phải là lần đầu cháy nổ ở các cư xá, chung cư. Có thể nói, đa phần ở các chung cư, cư xá cũ, cháy nổ thường xuất phát từ chuyện hạ tầng xuống cấp, cùng với buông lỏng quản lý từ địa phương, sự coi thường những nguyên tắc sống chung của cộng đồng dân cư...

Tháo gỡ bất cập trong tuyển dụng, luân chuyển giáo viên

Một trong những điểm đột phá của Luật Nhà giáo vừa được ký ban hành là việc giao thẩm quyền cho ngành Giáo dục trong tuyển dụng nhà giáo. Đây được xem là bước điều chỉnh quan trọng nhằm khẳng định vị thế, vai trò chủ động của ngành Giáo dục trong tuyển dụng, sử dụng, quản lí, phát triển đội ngũ nhà giáo. Từ đó, góp phần từng bước tháo gỡ những điểm nghẽn về chính sách đối với nhà giáo, đặc biệt là giải quyết bài toán thừa thiếu giáo viên; chủ động điều phối, hoạch định các kế hoạch phát triển đội ngũ nhà giáo cả trong ngắn hạn và dài hạn.

Giới hạn tham vọng và bảo thủ của cầu thủ Việt Nam

Trong một cuộc trò chuyện trên mạng xã hội, thủ môn Nguyễn Filip thẳng thắn nói về vấn đề của bóng đá Việt Nam. Một trong số đó đến từ chính các cầu thủ Việt Nam. Ngoài hạn chế khát vọng ra nước ngoài, nhiều tài năng ở V.League cũng chẳng buồn cầu thị ngay cả khi mắc sai lầm.

Bỏ thuế khoán để tạo công bằng trong kinh doanh

Chủ trương bỏ thuế khoán của các hộ kinh doanh là vấn đề gây xôn xao dư luận vì nó ảnh hưởng tới hàng chục triệu con người. Trong đó, không ít người vì không nắm được thông tin chính xác, nên cho rằng vì bị buộc phải sử dụng hóa đơn điện tử khởi tạo từ máy tính tiền khiến nhiều tiểu thương, hộ kinh doanh đóng cửa hàng ngừng hoạt động. Ông Mai Sơn, Phó Cục trưởng Cục Thuế, Bộ Tài chính đã có trao đổi với PV Báo CAND về vấn đề này.

©2004. Bản quyền thuộc về Báo Công An Nhân Dân.
®Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Công An Nhân Dân.