Bán "động vật Sách đỏ" làm lưu niệm
Cuộc đối thoại vu vơ của người đàn ông mang vẻ bí ẩn trong chiếc quán liêu xiêu giữa cửa rừng đã gây cho chúng tôi một sự tò mò.
Ngang nhiên săn cá cóc giữa ban ngày
Bắt đầu từ đó, chúng tôi chuyển cuộc hành trình từ đường bộ sang đường suối, nghĩa là chọn theo hướng những tảng đá nằm phơi lưng dọc suối để có cơ hội mục kích cái loài vật được "Nhà nước bảo vệ"!
Hơn nữa, cũng là để kiểm nghiệm lời giới thiệu của anh bạn đi cùng: "Tây Thiên bán cá cóc làm quà lưu niệm từ lâu rồi!". Và thế là, trong cái cảnh mưa rừng lầm lụi, trong cái không khí ảm đạm của khu du lịch địa phương không đúng mùa, chúng tôi mò mẫm đi tìm loài vật mà người ta chỉ hoài công bảo vệ trên… sách.
Loanh quanh chừng hơn 1 giờ đồng hồ, cuối cùng chúng tôi cũng phát hiện một đôi cá cóc bé xíu nằm nép mình trong vũng nước lạnh. Đôi cá cóc dạn người, thấy động cũng chẳng buồn trốn. Anh bạn đi cùng xăm xăm xắn quần lội xuống, mò như người ta mò tôm.
Cuộc rượt đuổi sẽ chẳng bao giờ kết thúc nếu như Tuấn, một cậu bé săn cá "nhà nghề" không cho chúng tôi mượn một chiếc vợt và nhấc chúng lên bờ. "Mấy năm trước, cá cóc nhiều lắm. Bây giờ chẳng hiểu sao nó đi đâu hết!" - Tuấn kể: "Tụi em trước đây một đêm bắt được hàng trăm con lận!" - "Bắt về làm gì?" - "Bán cho khách du lịch thôi.
Trước 5.000 đồng/con; bây giờ hiếm, 15.000 đồng/con. Người dân tộc thiểu số mua về làm thuốc, nhiều lắm". - "Không sợ Kiểm lâm à?" - "Làm sao họ biết chứ. Bao nhiêu người đi bắt mà có sao đâu!". Nói rồi Tuấn bỏ sang vũng khác tiếp tục tìm kiếm.
Trên đường vào đây, có tới hai tấm biển ghi nội quy bảo vệ rừng, một của BQL khu du lịch, một của Kiểm lâm rừng quốc gia Tam Đảo.
Chỉ có điều những lời cảnh báo ấy được dựng lên nhưng không có mấy hiệu quả. Bằng chứng là người dân vẫn ngang nhiên săn động vật được ghi tên trong Sách đỏ giữa ban ngày.
Bảo vệ trên giấy?
Khu du lịch Tây Thiên thuộc quần thể rừng quốc gia Tam Đảo, có diện tích 148ha. Đây là khu vực có hệ động - thực vật phong phú: 130 họ, 344 chi và 490 loài; riêng động vật có 4 lớp, 26 bộ, 86 họ và 281 loài.
Trong nguy cơ rừng ngày càng cạn kiệt, nguồn gen động thực vật bị mai một, người ta mới giật mình mà khoanh nó lại để bảo vệ. Riêng cá cóc được "ưu đãi" hơn: Nghị định sửa đổi, bổ sung danh mục thực vật, động vật rừng quý, hiếm và chế độ quản lý, bảo vệ.
Nhưng, thực tế chúng đang bị đe dọa. Mấy năm trước, dân địa phương bày cá cóc bằng chậu, bằng bị, bao gai… bán một cách công khai và hành động này vẫn chưa được ngăn chặn