Đốt lửa, dùng máy sưởi chống rét cho thú

Chú voi tên Thái được chuyển đến Vườn thú Hà Nội từ Cần Thơ hồi tháng 7 lần đầu tiên được đón cái rét trong đời. Để Thái chống chọi được với trận rét đậm, kéo dài hơn 20 ngày qua, đội ngũ cán bộ quản lý và công nhân chăm sóc thú đặc biệt coi trọng việc chống rét cho chú voi 26 tuổi này. Khu chuồng voi được quây bạt kín, gần góc Thái đứng luôn để hai đống lửa âm ỉ cháy 24/24h. Không chỉ riêng với chú voi đến từ phương Nam, các loài thú, loài chim khác cũng được áp dụng các biện pháp chống rét.

Lần đầu tiên trong đời tôi được đứng gần "ông Ba Mươi", nghĩa là chỉ cách cái cánh cửa được khóa bằng những chiếc khóa màu đen. Có được may mắn này là do, ngày 24/1 tôi được theo chân chị Hà Thu Phương, Giám đốc Xí nghiệp Chăn nuôi, Công ty TNHH Nhà nước một thành viên Vườn thú Hà Nội (gọi tắt là Vườn thú Hà Nội) đi xem chống rét cho thú.

Lúc là khách tham quan, tôi chỉ được ngắm những chú hổ này khi đứng bên ngoài hàng rào an toàn. Còn hổ sẽ nhởn nhơ đi lại bên trong vương quốc của mình mà nếu may mắn, hổ tiến sát đến hàng rào sắt thì khách tham quan mới được nhìn ngắm chúa sơn lâm gần hơn. Thế nên, khi được ở cạnh các chú hổ với cự ly ngắn, tôi có cảm giác rất lạ. Thế mà thấy người lạ lại gần, mấy chú hổ vẫn không có phản ứng gì. Các chú nằm dài, mặt hướng vào chiếc máy sưởi đang tỏa hơi ấm. Mỗi chú nằm ở một ngăn và đều có một cái máy sưởi để cho riêng mình.

Chú hổ được sưởi ấm bằng máy sưởi điện.

Những ngày nhiệt độ dưới 15 độ C, hầu như các chú hổ đều được nhốt ở trong chuồng để giữ ấm và sưởi ấm. Thế nên những ngày này, khách tham quan đều không được ngắm chúa sơn lâm. Do đặc thù công việc nên tôi mới được ưu ái ngắm mấy chú hổ đang sưởi ấm ở cự ly gần.

Tại các khu chuồng hươu, cừu, dê, ngựa, hoẵng… đều có những đống lửa đang âm ỉ cháy. Khi bước vào một cái chuồng nai, tôi nhìn thấy đàn thú móng guốc đứng quây quần quanh đống lửa. "Con thú cũng khôn lắm, chỗ nào ấm thì nó chạy lại", chị Phương giải thích.

Quả thực, nếu không bước qua hàng rào sắt, qua khoảng sân chơi để vào chuồng thì tôi không được tận mắt thấy cảnh đốt lửa sưởi ấm cho thú. Hình ảnh mấy chú ngựa vừa nhấm nháp đống cỏ tươi vừa sưởi ấm bên đống lửa tưởng là chuyện lạ nhưng ở vườn thú thì hơn 20 ngày nay luôn phải duy trì.

Chú hoẵng con nhỏ xinh mà theo chị Phương, chú được chuyển từ Hòa Bình về khi mới được 1 ngày tuổi thấy người cứ lẵng nhẵng chạy theo. Do được nuôi bộ bằng sữa bò nên chú hoẵng này rất bám người, trong khi đó mấy chú hươu đực lại rất dát. Khi thấy tôi bước lại gần, mấy chú hươu này vội tản ra. Trên đường ra khỏi khu chuồng thú móng guốc, tôi thấy những khúc củi to chất thành đống, anh công nhân đang tất tả bốc củi đi vào bên trong khu chuồng. Đó là nhiên liệu để chống rét cho thú.

Đối với các loài thú có nhà trú như hổ, báo… thì dùng máy sưởi. Các máy sưởi được đặt ngay cửa để đảm bảo đủ ấm cho thú. Còn với các loài cầy, khỉ, chồn, cáo..., ngoài việc che chắn gió, vườn thú còn lắp thêm các hộp gỗ để thú chui vào cho ấm.

Chuồng voi quây bạt kín.

Đúng là vào những ngày này, khách tham quan đến vườn thú ít thấy cảnh đàn khỉ nô đùa, nghịch ngợm leo trèo như trước kia. Tại chuồng vượn, tôi nhìn thấy chú vượn ngồi trong cái hộp gỗ. Mặc cho lũ trẻ đứng bên ngoài cười nói ầm ĩ, chú cứ ở bên trong cái hộp nhìn ra chứ không chịu ra ngoài biểu diễn màn đu dây như những ngày ấm áp.

Chống rét cho hà mã, loài thú có xuất xứ từ châu Phi là kỳ công của công nhân chăm sóc thú. Hà mã hầu như ngâm mình dưới nước cả ngày, chỉ khi ăn mới lên cạn. Nếu để hai chú hà mã đến từ xứ nóng ngâm mình dưới nước khi mà nhiệt độ có lúc dưới 10 độ C thì không ổn. Tìm hiểu đặc tính sinh học của từng loài cộng với kinh nghiệm chăm sóc thú, cán bộ kỹ thuật và công nhân luôn duy trì nhiệt độ nước ở hai cái ao nhỏ mà hà mã ngâm mình ở nhiệt độ 19-20 độ C. Để làm được việc này, công nhân phải xả nước nóng xuống, tháo nước lạnh ra liên tục trong ngày.

Chú trọng chống rét cho thú hơn trưng bày là cách mà Vườn thú Hà Nội đang làm trong những ngày rét đậm, rét kéo dài này. Công nhân chăm sóc thú ngày thường vốn đã tất bật với việc dọn vệ sinh, cho thú ăn… thì này phải duy trì những đống lửa đỏ hồng 24/24h, những máy sưởi luôn ở chế độ vận động. Chuồng voi quây bạt gần kín; hổ, báo nhốt ở trong chuồng; các loài khác như hươu, nai, dê, cừu, ngựa, chim… tuy không nhốt nhưng để tránh rét, các con thú đều tự đi vào bên trong chuồng hoặc quây quần bên đống lửa. Để chim, thú đảm bảo sức khỏe, ngoài việc chống rét, chúng còn được tăng thêm khẩu phần ăn vì năng lượng tiêu tốn nhiều hơn ngày bình thường