Hai thôn "ung thư gan" tại Quảng Ngãi

Phải khom người xuống thật thấp, chúng tôi mới chui vào được nhà của chị Phan Thị Thúy - cán bộ y tế thôn Tân An. Căn nhà tuềnh toàng rách nát được che chắn bằng những mảnh nilon, cố tìm khắp sàn cũng không tài nào đặt nổi cái ghế ngồi cho khỏi bị khập khiễng.

Giọng chị Thúy nghẹn ngào: "Em đã bán hết đồ đạc kể cả đất nhà để lo thuốc thang cho ảnh… cuộc sống của cả gia đình bốn miệng ăn lúc bấy giờ chỉ còn dựa vào 2 sào ruộng khoán, phải mượn thêm hàng xóm mấy chỉ vàng, thế nhưng anh ấy cũng không qua khỏi!".

Theo lời kể của bà con nơi đây, anh Sang - chồng chị Thúy đã sống được 4 tháng sau khi phát hiện căn bệnh u gan đưa từ bệnh viện về và hình như đấy cũng là trường hợp đầu tiên gắng gượng được lâu nhất trong tất cả 20 ca bị mắc căn bệnh quái ác ở 2 thôn.

Không kém phần bi đát là hoàn cảnh của chị Lê Thị Tiến, cán bộ y tế của thôn An Hội Bắc 3. Kể ra mới thấy lạ vì anh H. không rượu, không trà và không thuốc lá... Thế nhưng, đùng một cái đã ngã bệnh rồi mất chỉ trong vòng một tháng. Chị Tiến cho biết, anh H. chồng chị là 1 trong số 8 người chết vì căn bệnh ung thư gan của xóm 4 nhỏ bé nghèo rớt mùng tơi trong cái năm kinh hoàng 2002. "Năm đó, cả thôn tui phải kéo nhau đi thắp nhang cầu an. Bởi có tháng có đến những 2 người chết vì căn bệnh quái ác… đấy là chưa tính số người bị chết vì các lý do khác".

Chị Tiến kể rằng: "Sau đám tang chồng, tui vội vàng đưa đứa lớn đi khám thì hỡi ôi, kết quả cũng giống như bố nó nghĩa là viêm gan siêu vi B dương tính". Hoảng quá, chị đành mang hết gia sản ra bán, vay mượn hàng xóm đâu được mấy triệu đồng chạy thuốc cho con. Khi thằng lớn chưa thấy thuyên giảm thì phát hiện thêm đứa em có triệu chứng như anh nó, chị đưa cháu xuống Quảng Ngãi làm xét nghiệm và nhận thêm kết quả tương tự. "Tui mót hết số tiền chở nốt đứa con gái út 7 tuổi đi xét nghiệm và rồi lại bàng hoàng vì kết quả dương tính!

Con đường đất lồi lõm chạy về xóm 4, thôn An Hội Bắc 3, nghe đâu nhiều năm qua đã vận động người dân góp tiền để làm đường bê tông nhưng rồi cũng năm lần bảy lượt phải hoãn vì bà con không có tiền đóng góp.

Từ năm 2001 đến nay, trong thôn, chủ yếu là xóm 4 này đã có 14 người chết vì ung thư gan. Bà con ở đây đã có người sợ quá đành phải dỡ nhà bỏ quê mà đi. Số còn lại, bây chừ cũng không biết phải xoay xở như thế nào nữa. Có người đành phải phó thác sự may rủi cho trời mà thôi! Vì thế, có người đã đi vào con đường mê tín - cúng tế để mong người thân khỏi bệnh...

Anh Trương Văn Là đưa tay chỉ về những láng giềng bên cạnh cho hay: "Nhà bên kia có bà Ph, kế nữa có ông  L., phía tay trái là bà T., kế bà T. là ông Ba H., bên phải có ông Nguyễn Đ., bà C... Nhà tui thì có cha tui, đều là những bệnh nhân bị chết do ung thư gan cả".

Rồi anh kể: "Năm 2002, cha tui mất, vì nghe được thông tin bệnh ung thư có thể di truyền, tui đưa con gái là Trương Thị H. 14 tuổi đi khám, kết quả dương tính HBSAg! Thế nên bây giờ tui kệ, việc gì đến rồi sẽ đến, nếu tui và đứa út đi xét nghiệm lỡ biết trước mình và con sẽ chết thì tui sợ lắm. Nhiều lần muốn dỡ nhà đi nơi khác làm ăn, nhưng biết đi đâu và sống bằng nghề gì. Càng nghĩ lại thấy khổ cho người đang sống quá. Anh biết không, ở cái xóm 4 nhỏ bé này bà con ai cũng nghi ngờ sức khỏe của mình và mọi người cũng đang bàn tính chuyện bỏ đi chỗ khác".

Theo thống kê của chị Thủy - cán bộ y tế thôn Tân An, cho thấy, số người xét nghiệm gan dương tính HBSAg của riêng xóm chị đã vượt qua con số 30 người trong năm 2006 này. Anh Hương, một người dân trong xóm Tân An, trước kia là bạn của anh Sang - chồng chị Thủy, khi anh Sang bị ung thư chết, thấy mình cũng có triệu chứng mệt mỏi chán ăn, cả anh và 2 đứa con đèo nhau xuống Quảng Ngãi khám, kết quả 3 cha con đều dương tính.

Chị Nga vợ anh hoảng quá bán con bò chạy thuốc cho 3 cha con. Được hơn hai tuần thì bỏ cuộc vì đã tiêu hết số tiền bán con bò. "Chẳng còn gì bán nữa thế là thôi". Theo lời anh kể thì không chỉ riêng anh Hương mà nhà anh còn có gia đình 2 người chị gái, cả hai gần đây đều thấy nhà mình ai cũng bị sa sút sức khỏe tinh thần mỏi mệt rất muốn đi khám, nhưng cả 2 gia cảnh cũng giống anh, khó khăn quá.

Chị Nga cho biết: Bà con trong cái làng này xem tấm phiếu xét nghiệm gan như tấm bùa hộ mệnh. Thanh niên trai gái muốn lập gia đình hoặc tìm hiểu nhau, không có cái phiếu đó thì không được đi lại. Bà con họ sợ lấy nhau có con rồi tiếp tục di truyền sinh bệnh. Chị kể, có người mới về Tân An làm dâu được vài  hôm đã phải xin ly dị chồng vì biết được gia đình anh này có người mắc bệnh này… Chuyện những đôi trai gái đang yêu rồi bỏ thì nhiều lắm. Nghe cái tên thôn Tân An thì ai cũng sợ vô cùng...

Trao đổi với chúng tôi, anh Nguyễn Quang Vinh, cán bộ Đội Y tế dự phòng huyện Tư Nghĩa, Phó tổ Điều tra về bệnh ung thư tại thôn Tân An cho biết: Những người dân hiện đang mắc phải bệnh viêm gan siêu vi ở hai thôn phần lớn là nông dân nghèo cần được sự hỗ trợ, giúp đỡ về kinh phí khám chữa bệnh của các cấp chính quyền và tổ chức từ thiện trong cả nước…

Và bức thiết của vấn đề đang đặt ra là: Nên có những đợt hỗ trợ tư vấn kiến thức và xét nghiệm bệnh gan miễn phí ở hai thôn này