Hiểm họa từ "mỡ bẩn"
Vỉa hè phố Trần Duy Hưng, gần Trường Đại học Lao động Xã hội, mấy cô gái trẻ đang đứng vây quanh mẹt ăn nhanh gồm bánh rán, quẩy mặn, quẩy ngọt, bánh bọc đường.... Người bán hàng thoăn thoắt nhặt những chiếc bánh, đếm quẩy bằng đôi tay trần. Khách hàng trả tiền và tung tẩy cầm gói đồ ăn vừa tiện lợi, vừa ngon, vừa rẻ. Người bán hàng đứng dậy, phủ nilon lên mặt mẹt bánh rồi đi tiếp. Hình ảnh này dễ bắt gặp trên hè phố ở Hà Nội, kể cả phố lớn.
Thói quen ăn vặt, ăn hàng rong của một số người chính là đầu ra cho những mẹt hàng ăn rong kiểu này. Nếu như việc "mỡ bẩn" không bị các cơ quan chức năng gần đây phanh phui, hẳn sẽ có nhiều người giữ mãi "niềm đam mê" với thứ đồ ăn nhanh, gọn này.
"Nổ phát súng" gần như đầu tiên là việc cơ quan chức năng ở Hà Nội phát hiện khoảng 3 tấn mỡ bẩn đang chở trên xe tải ở cửa ngõ phía Nam Thủ đô. Lái xe khai nhận, nguồn hàng này lấy từ huyện Thường Tín. Vụ việc xảy ra đúng mùa Trung thu nên nhiều người nghi ngờ, số mỡ này được dùng để làm nhân bánh.
Tiếp đó, ngày 12/9, tổ công tác liên ngành kiểm tra kho hàng của một công ty TNHH trên địa bàn huyện Đông Anh và người dân được phen "no mắt" khi xem những hình ảnh mỡ bò, mỡ lợn, thứ thì đông đặc, thứ thì ở dạng lỏng được đựng trong các bao tải chất đống trong kho. Chỉ cần nghĩ mình từng "xơi" thứ mỡ này, tôi cảm thấy nao nao.
Những ngày tiếp theo, cơ quan chức năng tiếp tục kiểm tra các cơ sở chế biến mỡ ở xã Dương Nội, quận Hà Đông, xã Hòa Bình, huyện Thường Tín... và phát hiện việc chế biến và bảo quản mỡ không đảm bảo vệ sinh. Nhiều chủ cơ sở cho biết, loại mỡ này được bán cho những người làm bánh rán, quẩy, ngô cay... Đến lúc này thì không còn nghi ngờ gì nữa, rất nhiều người chắc chắn cũng đã ăn những thứ đồ ăn được chế biến từ "mỡ bẩn".
Xin lấy ví dụ về món ăn bình dân, rẻ tiền nhất là cháo quẩy, món cháo chỉ cần 3.000đ cũng no lòng. Nó được trẻ em và chị em phụ nữ yêu thích, đây là thứ đồ ăn được bán ở vỉa hè, khu tập thể, khu dân cư và cả bán rong. Bát cháo trai, hoặc cháo sườn chỉ cần cho cắt thêm một, hai cái quẩy vào liền thơm phức, rất hấp dẫn.
Chị Nguyễn Thị Ngà, bán cháo ở đường Nguyễn Quý Đức cho biết, cứ khoảng 7h sáng, có người đến giao quẩy cho chị. Khi tôi hỏi, chị có biết nguồn gốc của mặt hàng này, chị lắc đầu. Dù bán cháo mấy năm rồi nhưng chị cũng chưa biết tên người giao hàng, huống hồ địa chỉ nhà. Mỗi ngày, anh ta giao cho chị một bọc quẩy được lấy ra từ bao tải dứa rồi nhận tiền và đi giao hàng tiếp. Thế mới biết, kể cả người bán cũng chẳng biết quẩy được rán từ thứ mỡ gì.
Bà Lưu ngày nào cũng bán hết trên 100 cái bánh rán chỉ trong 2 tiếng đồng hồ đầu buổi sáng ở khu chợ cóc phường Thanh Xuân Bắc ngán ngẩm cho biết, doanh số của bà giảm đi một nửa. Hỏi bà nguyên nhân, bà lắc đầu rồi bảo vì ít xem tivi và không bao giờ đọc báo. Tôi lại hỏi, bà rán bánh bằng mỡ hay dầu thì bà cho biết, bà dùng mỡ lít mua ở chợ Phùng Khoang. Tôi lại hỏi, sao bà không mua mỡ tươi về rán, bà lại bảo "hao lắm".
Theo ghi nhận của chúng tôi, cuối buổi chợ có một số người đến thu gom mỡ phần, mỡ loại từ những hàng bán thịt lợn với giá 15.000đ-17.000đ/kg. Ngoài ra, các lò mổ cũng là nơi những người này tìm đến để mua mỡ lòng với giá cực rẻ về chế biến. Việc mua gom mỡ với số lượng lớn và chế biến nếu không tuân thủ yêu cầu vệ sinh sẽ tạo ra sản phẩm bẩn. Đấy còn chưa kể đến khâu bảo quản, vận chuyển không đúng quy trình cũng là tác nhân khiến mỡ tiếp tục nhiễm bẩn.
Liên tiếp những vụ vận chuyển, buôn bán hàng tấn "mỡ bẩn" bị phanh phui gần đây cho thấy nỗ lực của cơ quan chức năng trong việc chấn chỉnh lại hoạt động kinh doanh trong lĩnh vực thực phẩm. Phạt nặng, xử lý nghiêm người vi phạm là việc cần thiết để răn đe những ai đã và đang kinh doanh thực phẩm bẩn. Và đây cũng là bài học để người tiêu dùng cẩn trọng hơn khi mua và ăn những thực phẩm chế biến sẵn nhằm tránh vô tình tiếp tay cho những kẻ kinh doanh thiếu lương tâm