"Khoanh vùng" các nghi vấn môi giới hôn nhân, tạo dựng đám cưới giả

Tổng cục Cảnh sát, Bộ Tư lệnh Bộ đội Biên phòng và lực lượng chức năng các tỉnh phía Nam đang có kế hoạch tăng cường công tác đấu tranh, ngăn chặn, đặc biệt thời gian cao điểm cuối năm 2008, đầu năm 2009.

Từ năm 2006 tới nay, Công an TP HCM xử lý 21 vụ tổ chức môi giới hôn nhân trái pháp luật như tạo dựng đám cưới giả để tổ chức cho người nước ngoài xem mặt chọn vợ với trên 1.000 phụ nữ từ các tỉnh miền Tây về. Điển hình, vụ Công an TP HCM bắt quả tang một người đang xem mặt 68 cô gái để chọn vợ tại quận Tân Phú.

Từ đầu mối này, cơ quan Công an phát hiện một đường dây môi giới hôn nhân trái phép khá quy mô do mẹ con Voòng A Mùi (tức Hải Yến, 53 tuổi) và Lý Toàn Chân (28 tuổi) cầm đầu. Chân khai nhận cùng một số người khác như Sang, Lý... dưới sự điều hành của mẹ mình đã về các tỉnh miền Tây dụ dỗ các cô gái mới lớn, muốn lấy chồng nước ngoài để tập hợp cho đàn ông Hàn Quốc chọn. Chân cũng trực tiếp tìm kiếm các mối có nhu cầu lấy vợ Việt Nam và thông qua các mối quan hệ, Chân thường xuyên tổ chức làm lễ coi mặt cho khách Hàn Quốc sang tìm vợ.

Chân thuê một đối tượng làm thủ tục giấy tờ kết hôn cho các cặp sau khi chọn mặt thành công, mỗi bộ hồ sơ hoàn tất Chân trả 100 USD và đưa cho mỗi cô gái 2,5 triệu đồng chuyển về nhà cho cha mẹ trước khi các cô xuất ngoại...

Tuyến biên giới Việt Nam - Campuchia dài hơn 1.200km, tiếp giáp 10 tỉnh của Việt Nam với 10 tỉnh của Campuchia, toàn tuyến có 114 chợ biên giới và 8 khu kinh tế cửa khẩu.

Với đặc điểm địa hình sông ngòi chằng chịt, giao thông qua lại giữa hai nước thuận tiện, đặc biệt quan hệ họ tộc giữa hai bên có tự lâu đời nên bọn tội phạm thường lợi dụng việc đi lại làm ăn, buôn bán lao động, sản xuất, thăm thân, du lịch để lừa đảo đưa phụ nữ, trẻ em qua Campuchia ép buộc hoạt động mại dâm.

Số đông nạn nhân bị tội phạm bán sang nước thứ ba như Thái Lan, Malaysia, Hàn Quốc... Ban Chỉ đạo 130/CP cũng nhận định, nạn nhân bị lừa qua Campuchia để sang nước thứ ba bị ép buộc lấy chồng, cưỡng bức lao động đang diễn biến phức tạp.

Khảo sát của 10 tỉnh biên giới phía Nam sau 4 năm thực hiện Hiệp định song phương Việt Nam - Campuchia, phát hiện 95 vụ với hơn 300 đối tượng có hành vi lừa bán 331 phụ nữ, trẻ em.

Ngoài ra, các địa phương này cũng đã rà soát, lên danh sách gần 20.000 phụ nữ lấy chồng nước ngoài (nếu tính trong 10 năm gần đây có tổng cộng khoảng 5 vạn phụ nữ lấy chồng nước ngoài), tiếp tục làm rõ những dấu hiệu nghi vấn vi phạm pháp luật.

Qua điều tra đã khám phá 75 vụ, bắt 240 đối tượng, giải cứu 38 nạn nhân, tiếp nhận hỗ trợ, tái hòa nhập cộng đồng 215 phụ nữ, trẻ em bị buôn bán trở về.

Hiện, các nghi vấn liên quan hành vi môi giới hôn nhân trái pháp luật, tạo dựng đám cưới giả, tổ chức cho người nước ngoài xem mặt, chọn vợ... đang được Công an các địa phương phía Nam rà soát chặt chẽ, làm rõ để xử lý các đối tượng vi phạm trước pháp luật.

Ban Chỉ đạo 130/CP cũng cho biết đang phối hợp với cơ quan chức năng Campuchia sớm xây dựng thống nhất quy trình chuẩn về xác minh, tiếp nhận và hồi hương nạn nhân bị buôn bán trở về, bao gồm thống nhất về nội dung, phạm vi, trình tự, thủ tục, quy trình, thời gian, địa điểm...

Theo đó, hai bên xúc tiến thành lập nhóm công tác chung Việt Nam - Campuchia để thúc đẩy và thực hiện quy trình hồi hương các nạn nhân bị buôn bán trở về, xác định tiêu chí nạn nhân, quy trình tiếp nhận theo hướng đơn giản hóa các thủ tục nhưng vẫn phù hợp pháp luật hai nước và thông lệ quốc tế.

Dự kiến, tại cuộc làm việc cuối tháng 11 này, hai bên sẽ thảo luận để thống nhất những nội dung chính: Xác định tiêu chí nạn nhân; xác định thời gian tiến hành xác minh nhân thân và gia đình; tăng cường chia sẻ thông tin và danh sách nạn nhân; xác định các công cụ trợ giúp cần thiết, phù hợp cho nạn nhân trong quá trình hồi hương, tái hòa nhập cộng đồng; thành lập nhóm công tác chung...