Mất mạng vì sưởi ấm bằng than tổ ong

Theo số liệu thống kê chưa đầy đủ của Trung tâm Chống độc, Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội), từ cuối năm 2007 cho đến nay, Trung tâm đã phải "đón" và điều trị cho hơn 30 trường hợp nhiễm độc do sử dụng bếp than tổ ong để sưởi ấm. Đáng lưu ý, trong số này, đã có không ít bệnh nhân bị tử vong do không được phát hiện cấp cứu kịp thời.

Nhập viện vì sưởi ấm…!

Toàn bộ số giường bệnh trong gian phòng cấp cứu của Trung tâm Chống độc Bệnh viện Bạch Mai trong mấy ngày vừa qua gần như đã kín người nằm điều trị. Điều đáng nói ở đây, đó chính là việc trong tổng số các bệnh nhân đang điều trị, số bị nhiễm độc do hít phải khí Cacbon monoxyd (CO), Cacbon dioxide (CO2) chiếm một phần không nhỏ.

Trò chuyện với chúng tôi, anh Lê Thế K., 35 tuổi, ở huyện Hải Hà, tỉnh Quảng Ninh, chồng bệnh nhân Phạm Thị L., 32 tuổi đang được các bác sĩ chích ven để truyền dung dịch đạm lo lắng cho biết: Chiều 28/12/2008, sau khi phát hiện chị L. bị ngất bên cạnh bếp lò, da dẻ tím tái, anh và người thân trong gia đình đã đưa chị L. đến cơ sở y tế của huyện cấp cứu. Sau vài ngày điều trị tại địa phương, chị L. được chuyển lên Trung tâm Chống độc - Bệnh viện Bạch Mai. Tính đến nay, tuy đã hơn 10 ngày chữa trị, nhưng sức khỏe của chị vẫn chưa hồi phục.

Được sự đồng ý của Trung tâm, chúng tôi có trong tay tập bệnh án liên quan đến các bệnh nhân bị ngộ độc, nhiễm độc (rắn cắn, uống rượu v.v...) đến đây điều trị. Mỗi lần lật dở sang trang mới, là mỗi lần chúng tôi phải giật mình trước sự gia tăng tỷ lệ bệnh nhân bị nhiễm độc do dùng bếp than tổ ong để sưởi ấm trong vài năm trở lại đây. Có không ít người đã bị tử vong do bị nhiễm độc trầm trọng không được đưa đi cấp cứu kịp thời.

Nhiều trường hợp tất cả các thành viên trong gia đình bị nhiễm độc cùng một lúc. Đơn cử như sự vụ thương tâm xảy ra tại nhà bà Bùi Thị B., trú tại phố Tân Mai, quận Hoàng Mai (Hà Nội). Cuối năm 2007, khi đợt giá rét tràn về các tỉnh phía Bắc, gia đình bà B. đã đưa bếp than vào trong gian phòng ngủ rộng chưa đầy 8m² để sưởi ấm. Hậu quả, chỉ chưa đầy nửa tiếng sau chồng bà B. và cậu con trai bị tử vong ngay tại chỗ còn bà B. phải nhập viện cấp cứu trong tình trạng hôn mê sâu. Đến nay, dù đã hơn 1 năm xảy ra sự vụ đáng tiếc trên, thế nhưng bà B. vẫn đang phải chống chọi lại những cơn co giật thần kinh do di chứng của độc tố để lại.

Kế đó, chiều 31/1/2008, Trung tâm Chống độc - Bệnh viện Bạch Mai đã tiếp nhận, cấp cứu cho 2 mẹ con nhà chị Nguyễn Thị V., trú tại TP Nam Định bị nhiễm độc, khó thở, mê sảng do trước đó, chồng chị V đã đưa bếp than tổ ong vào phòng ngủ mục đích để giữ ấm cho gian phòng.  

Trên đây chỉ là 3 trong số hàng chục vụ nhiễm độc khí của bếp than tổ ong mà Trung tâm Chống độc - Bệnh viện Bạch Mai tiếp nhận và điều trị kể từ cuối năm 2007 đến nay.

Cần nhận thức rõ sự nguy hại      

Trao đổi với chúng tôi, TS Bế Hồng Thu - Phó Giám đốc Trung tâm Chống độc - Bệnh viện Bạch Mai cho biết: Từ cuối năm 2007 đến nay, Trung tâm đã tiếp nhận và điều trị cho hơn 30 trường hợp bị nhiễm độc do sử dụng bếp than tổ ong để sưởi ấm. Trong số này, có không ít bệnh nhân bị tử vong do không được đưa đi cấp cứu kịp thời.

TS Thu cho hay: Khi bếp than tổ ong đốt đến ngưỡng nhiệt độ nhất định, Cacbon (C) trong than sẽ kết hợp với khí O₂ có trong không khí tạo ra hỗn hợp khí CO, CO₂ - một loại khí độc không màu, không mùi, không vị, không tan trong nước (chiếm đa phần khí sản sinh khi than đã được đốt) gây cản trở quá trình hô hấp của cơ thể người. Đồng thời, nhiệt lượng Q lan tỏa rộng sẽ gián tiếp góp phần làm O₂ không vận chuyển, lưu thông được. Khi sử dụng trong phòng kín, không có chỗ thông gió lượng khí độc CO, CO₂ này sẽ nén lại và tác động trực tiếp với Hemoglobin (Hb) của tế bào cơ thể gây nên sự ức chế thần kinh, rối loạn hệ thống tuần hoàn não… Thời gian kháng cự lại khí CO, CO₂ của cơ thể người chỉ có thể là 30 phút, sau đó não bộ sẽ bị tê liệt hoàn toàn. Trạng thái hôn mê từ đây cũng bắt đầu xuất hiện. Khi đó nếu như không được đưa đi cấp cứu kịp thời, nguy cơ tử vong của người nhiễm độc sẽ là rất cao.

Cũng theo TS Thu: Trong tổng số các trường hợp bị nhiễm độc khí CO, CO2 do sử dụng bếp than tổ ong để sưởi ấm, có hơn 40% bị các di chứng ảnh hưởng đến sức khỏe về lâu dài như: tàn phế, loạn thần, mất trí nhớ v.v.. 

Vậy nên, để tránh gặp tai họa, chúng ta cần phải luôn cẩn trọng trong khi sử dụng bếp than tổ ong. Mặt khác, không nên coi bếp than tổ ong là công cụ dùng để sưởi ấm