Những mảnh đời hiu hắt tại buôn Đarahoa
Cuộc sống gia đình Ka Chơi lệ thuộc vào việc làm thuê của chị và sự đi mót nông sản của mấy đứa con. Sau một ngày lang thang, đứa lớn đi mót nông sản, đứa nhỏ trông em..., cả thảy 9 người con của chị Ka Chơi cuối ngày mới về nhà đầy đủ. Chưa có cháo, đứa con út 1 tuổi khóc ngằn ngặt dưới nền đất.
Đứa thứ 8 chừng 2 tuổi nằm rên vì cơn bệnh đã mấy ngày. Anh Ha Thuông (45 tuổi), chồng chị Ka Chơi vẫn nằm bất động trên giường phì phò thở do bệnh gan nặng đã nhiều năm qua. Ka Mai, đứa con lớn buồn bã: “Sau con còn có em Ka Đại nữa, em bệnh như Ka Bất bây giờ mà mẹ không đưa đi bệnh viện, không có tiền đổi thuốc nên em chết rồi!...”.
Tối mịt chị Ka Chơi lọ mò về. Ka Chơi lầm lũi kể, gia đình chưa bao giờ có bữa no đúng nghĩa từ khi chị bắt được anh Ha Thuông về làm chồng vào năm 1997. Ka Chơi nói: “Lấy nó về chưa giúp mình được gì thì mắc cái bệnh gan rồi, nó yếu lắm, không làm được việc đâu. Nó chỉ giúp mình sinh con thôi!...”.
Thiếu hiểu biết, không biết cách kế hoạch hóa gia đình nên lần lượt 10 người con (đã chết một) lần lượt ra đời trong cái đói đeo đẳng. Ka Chơi thì vẫn thật thà: “Có thai thì nó phải ra thôi, để mãi trong cái bụng sao được. Nhà mình đói quá, không muốn sinh nữa nhưng cái bụng mình cứ to ra, chẳng thấy nó nhỏ bao giờ!...”.
 |
| Gia đình chị Ka Chơi đang gặp nhiều khó khăn. |
Để nuôi sống 12 miệng ăn, mặc dù chẳng lúc nào được no, hằng ngày chị Ka Chơi phải dậy từ rất sớm đi làm thuê đến tối mịt mới về. “Mình đi làm rẫy cho người ta mỗi ngày được 130.000 đồng về mua gạo nấu cháo trắng cho 12 người ăn. Hôm nào người ta không thuê, không mượn được gạo thì cả nhà nhịn đói thôi… Nhà có 2 cái giường, một để mẹ mình ngủ, một bố nó và 3 đứa nhỏ, còn lại đứa ngủ trên bàn, đứa nằm dưới đất với mình. Ngủ dưới đất lạnh mình thương chúng nó lắm!... ”.
Cũng vì nghèo, phải đi làm thuê suốt nên Ka Chơi chỉ làm giấy khai sinh cho 4 trong 9 đứa con của mình. Và cũng chỉ 4 đứa ấy được đến trường nhưng hiện còn 2 đi học là Ka Lai (13 tuổi) và Ha Guy (10 tuổi). “Mấy bữa nữa Ka Lai lên lớp 6 rồi, mình không có tiền mua áo quần nên nó cũng nghỉ học để tự kiếm ăn với mình thôi” - chị Ka Chơi nói...
Bà Nguyễn Thị Hồng Liễu, Phó Chủ tịch UBND phường Lê Lợi, TP Kon Tum (Kon Tum) đưa chúng tôi về thăm nhiều hộ gia đình nghèo khó ở thôn Plei Rơ Hai với nhiều hoàn cảnh thương tâm. Làng nghèo, nằm bên dòng sông Đăk Bla chảy ngược đã bao đời nay vẫn còn nghèo khó. Bà Y Kăo, năm nay đã ngoài tuổi 90 nhưng vẫn chưa một ngày nghỉ ngơi. Tấm lưng còng bà thường ngày vẫn lo cho bữa ăn của mình với cô gái út tâm thần và 3 đứa cháu mồ côi.
Chồng bà Y Kăo mất sớm để lại 4 người con thơ dại, trong đó cô con gái út bị bệnh tâm thần. Tai họa tiếp tục ập về khi cô gái út tâm thần bị kẻ xấu hãm hiếp và sinh ra hai đứa trẻ không cha.
Rồi hai vợ chồng người con thứ 3 của bà lần lượt qua đời vì bệnh hiểm nghèo, bỏ lại đứa cháu mồ côi khi chưa đầy tháng tuổi. Người mẹ già nua, bà phải lo cho cả 5 miệng ăn sống heo hắt trong căn nhà tạm bợ qua ngày. Bà Y Kăo phải đi làm thuê mướn đủ việc. Tuy tuổi già kiệt sức nhưng có người thuê bất cứ việc gì bà cũng gắng sức để nuôi 5 miệng ăn...
Chưa hết, một ngày tháng 5/2014, bất ngờ ngọn lửa vì điện chập đã thiêu rụi căn nhà tạm bợ cùng mọi đồ đạc của 5 bà cháu thành tro khói. Dân làng vận động bà con giúp đỡ người ít gạo, muối, quần áo cũ để cho bà cháu Y Kăo qua cơn hoạn nạn.
Bà Nguyễn Thị Hồng Liễu cho biết, gần đây có chế độ trợ cấp của Nhà nước và sự đùm bọc, giúp đỡ của bà con dân làng nên mẹ con, bà cháu gia đình Y Kăo đỡ hơn phần nào. Quỹ “Vì người nghèo” của phường vận động kinh phí hơn 10 triệu đồng xây dựng lại căn nhà cho bà Y Kăo một căn nhà hơn 20m². Người dân buôn Đarahoa đang rất cần sự chung tay giúp đỡ của cộng đồng để xóa đói, giảm nghèo.