Nỗi lo của người trồng cà phê ở Quảng Trị: Không lường trước hậu quả
Do sự tham mưu vô thưởng vô phạt của chính quyền cơ sở và các ban, ngành chức năng của huyện Hướng Hoá (Quảng Trị) về quy hoạch và cấp phép xây dựng nhà máy sản xuất chế biến cà phê, dẫn đến doanh nghiệp và người trồng cà phê gặp rất nhiều khó khăn.
Hiện tại, riêng trên địa bàn thị trấn Khe Sanh (Hướng Hoá) có tới hàng trăm hécta cà phê chín rộ nhưng người dân không biết bán cho ai, hoặc nếu bán cho các tư thương ở phía
Mặc dù chỉ trồng được 1ha cà phê nhưng gia đình ông Hồ Xuân Giám ở khối 7, thị trấn Khe Sanh đã khấp khởi mừng vì vụ cà phê năm nay được mùa. Sản lượng 1ha ở đây có thể đạt trên 25 tấn và nếu tính theo giá thu mua của vụ cà phê năm ngoái thì gia đình ông có được gần 100 triệu đồng. Tuy nhiên, bây giờ cứ nhìn cà phê chín rộ đang có nguy cơ rơi rụng xuống đất là ông Giám cùng vợ và con đứng ngồi không yên.
Cũng như gia đình ông Giám, mấy hécta cà phê của gia đình ông Hồ Lào ở khối 2, thị trấn Khe Sanh với sản lượng ước tính trên dưới 100 tấn cà phê quả tươi cũng đã chín đỏ cả cành. Ông Lào vừa là người trồng cà phê, vừa làm đại lý thu mua cà phê cho Công ty TNHH Thái Hòa. Cũng tầm này năm ngoái, gia đình ông đã thu hoạch xong để dành thời gian cho việc thu mua. Nhưng bây giờ thì không, ông chỉ mong bán cho được cà phê của mình chứ còn bụng dạ nào để ôm thêm cà phê của người khác! Sở dĩ vậy là vì nhà máy chế biến cà phê của Công ty TNHH Thái Hoà đã bị di dời và hiện tại nhà máy mới vừa xây dựng xong cũng đang trong trạng thái tiếp tục bị di dời, thành ra họ không thể thu mua cà phê.
Ông Nguyễn Thế Hùng, Phó Chủ tịch Hội Nông dân huyện Hướng Hoá cho biết, sản lượng cà phê trên địa bàn huyện rất lớn nhưng hiện tại các nhà máy không mua cà phê, trong khi tư thương ép giá, bà con vì thế gặp rất nhiều khó khăn.
Người trồng cà phê ở Hướng Hoá không ngờ rằng trên địa bàn thị trấn Khe Sanh có tới 5 doanh nghiệp, 5 nhà máy chuyên sản xuất chế biến, kinh doanh cà phê nhưng hiện tại không có nhà máy nào chịu đứng ra thu mua cà phê cho bà con.
Công ty Cà phê Đường 9 và Công ty cổ phần Cà phê Tân Lâm đã có vùng nguyên liệu riêng đủ cung cấp nguyên liệu cho nhà máy của mình, còn Doanh nghiệp tư nhân Hải Dương và Công ty TNHH Thái Hoà đóng vai trò chủ lực trong việc thu mua cà phê ở đây trong những năm qua thì đang phải di chuyển xây dựng nhà máy mới theo quy hoạch của huyện dẫn đến sự bế tắc trong việc tiêu thụ hàng ngàn tấn cà phê trên địa bàn Khe Sanh.
Nghịch lí đó đã phần nào phản ánh khách quan những lỗ hổng trong chiến lược phát triển cây cà phê Hướng Hoá thực tế ở thời điểm hiện tại nó đang là nạn nhân của quy luật cung cầu; trong đó dù nói gì đi nữa thì chính quyền các cấp và ngành chức năng huyện đã không lường trước được nguy cơ như hiện nay, nói đúng hơn là việc mất mùa hay được mùa đã không được người ta ngó ngàng đến, cũng vì vậy, vụ cà phê năm nay đã bị phó mặc cho thị trường thao túng