Bà Năm quản trang 36 năm chăm sóc phần mộ các Anh hùng Liệt sĩ ở huyện Đất Đỏ
Một ngày cuối tháng 7 nắng như đổ lửa, đến dâng hương tưởng niệm các Anh hùng Liệt sĩ tại Nghĩa trang Liệt sĩ liên huyện Đất Đỏ - Long Điền, thuộc thị trấn Đất Đỏ, huyện Đất Đỏ, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, chúng tôi chứng kiến cảnh tượng xúc động khi bà Năm, 68 tuổi, đang cần mẫn nhặt từng chiếc lá úa, dọn cỏ, chăm những khóm cây hoa mẫu đơn nở đỏ rực rỡ, lặng lẽ thắp nén nhang thơm, chăm sóc phần mộ các Anh hùng Liệt sĩ.
Trong hành trình Tháng 7 - Tháng tri ân, khi cả nước đang có nhiều hoạt động đền ơn đáp nghĩa, viếng các Anh hùng Liệt sĩ, thăm hỏi các gia đình chính sách, thương bệnh binh, chúng tôi đã đến thị trấn Đất Đỏ, thắp hương tại Đền thờ Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân (AHLLVTND) Liệt sĩ Võ Thị Sáu; thăm quan Nhà lưu niệm AHLLVTND Liệt sĩ Võ Thị Sáu và đến thắp hương tưởng niệm các Anh hùng Liệt sĩ tại Nghĩa trang Liệt sĩ liên huyện Đất Đỏ - Long Điền.
Trong không khí linh thiêng, đưa chúng tôi đi đến thắp hương từng phần mộ của các Anh hùng Liệt sĩ, bà Văn Thị Ba (người được bà con ở quê hương Đất Đỏ thân thương đặt tên là bà Năm quản trang) vừa đi vừa đọc vanh vách tên liệt sĩ, ngày hi sinh, quê quán cho chúng tôi nghe và giới thiệu về các khu mộ của huyện Đất Đỏ, huyện Long Điền. Bà Năm cho biết đã gắn bó với nghĩa trang, chăm sóc phần mộ các Anh hùng Liệt sĩ 36 năm nay. "Mỗi sáng, tôi thường cùng các con dậy từ lúc 3h sáng để quét dọn, chăm cây, dọn dẹp sạch sẽ các phần mộ, thắp nén hương thơm…với mong muốn để phần mộ các Anh hùng Liệt sĩ yên nghỉ nơi đây được ấm áp hơn”- bà Năm chia sẻ thêm.
Cũng như nhiều các nghĩa trang khác, mỗi dịp lễ, Tết hay dịp kỷ niệm Ngày Thương binh - Liệt sĩ 27/7 , nghĩa trang liên huyện Đất Đỏ - Long Điền thường đón các đoàn, đồng đội, thân nhân các Anh hùng Liệt sĩ đến viếng, thắp hương tưởng niệm. Lúc đó, bà Năm cùng 2 quản trang khác là chị Trịnh Thị Trinh và Trần Thị Thành (con gái và con dâu) lại dậy sớm, bày biện đồ lễ và đón khách, hướng dẫn đoàn, hướng dẫn thân nhân liệt sĩ đến thắp hương tại phần mộ người thân của họ.
Qua trò chuyện, bà Năm và hai con tâm sự họ làm quản trang vừa là cái duyên, vừa là muốn đóng góp chút công sức vào việc chăm sóc các phần mộ, tôn tạo nghĩa trang sạch đẹp, tôn nghiêm, cũng là bày tỏ tấm lòng kính trọng, tri ân công lao của các Anh hùng Liệt sĩ đã hi sinh vì bình yên của đất nước. Tìm hiểu qua Ban Quản lý di tích huyện Đất Đỏ chúng tôi được biết, ngoài mộ cô Sáu (AHLLVTND Liệt sĩ Võ Thị Sáu) ở Côn Đảo thì tại nghĩa trang quê nhà cũng có phần mộ của cô (mộ gió), thường xuyên được quản trang và người dân, đồng đội đến thắp hương tưởng niệm, tri ân công lao của nữ Anh hùng LLVTND Liệt sĩ Võ Thị Sáu với quê hương, đất nước.
“Tôi làm vì cái tâm chứ đồng lương quản trang thì ít ỏi, công việc ở nghĩa trang không phải ai cũng làm được bởi phải thức khuya, dậy sớm, chăm sóc hàng nghìn phần mộ. Ngày nào tôi cũng đi thăm các phần mộ xem có khóm bông nào bị gẫy, héo lá không để kịp thời cắt tỉa; xem các phần mộ có còn nguyên vẹn không. Lúc tôi còn làm quản trang thì các con gái, con dâu thường theo mẹ phụ giúp công việc nên quen việc chăm sóc các phần mộ liệt sĩ rồi. Gần đây, khi tôi nghỉ hưu, được lãnh đạo huyện động viên, hai cháu lại tiếp tục công việc quản trang này. Hiện giờ tôi vẫn thường xuyên ra nghĩa trang chăm sóc phần mộ các Anh hùng Liệt sĩ cùng với 2 con của mình, hướng dẫn thêm kinh nghiệm cho các con…sao cho nghĩa trang được tôn nghiêm, sạch đẹp” - bà Năm chia sẻ
Chị Lê Thị Đến, Phó trưởng Ban Quản lý di tích huyện Đất Đỏ cho biết, 6 tháng đầu năm 2023 có 14 đoàn khách với hơn 1.148 lượt khách đến thăm, viếng các Anh hùng Liệt sĩ. “Cô Năm là tấm gương bình dị, đã gắn bó với công việc quản trang hàng chục năm nay và luôn hoàn thành tốt nhiệm vụ của mình. Đến nay, dù đã nghỉ hưu, cô Năm vẫn thường xuyên hướng dẫn, chỉ dạy cho những quản trang kế thừa công tác chăm sóc các phần mộ ở nghĩa trang liên huyện Đất Đỏ - Long Điền”
Lần đầu tiên cùng gia đình đến thắp hương tưởng niệm, tri ân các Anh hùng Liệt sĩ, những người đã ngã xuống vì độc lập Tự do của đất nước tại Nghĩa trang Liệt sĩ Đất Đỏ - Long Điền, em Phạm Ngọc Quỳnh, 22 tuổi, đến từ Thủ đô Hà Nội xúc động cho biết: “Em sinh ra trong thời bình, hôm nay được đến thắp hương tưởng niệm các Anh hùng Liệt sĩ tại nghĩa trang liên huyện Đất Đỏ - Long Điền, thấy vô cùng xúc động, nghĩa trang rất đẹp, linh thiêng, tôn nghiêm. Qua tìm hiểu thông tin về nghĩa trang, nghe câu chuyện của bà Năm và những người quản trang khác, hiểu thêm và trân trọng sự hi sinh của các Anh hùng Liệt sĩ, trong đó có AHLLVTND Liệt sĩ Võ Thị Sáu, điều đó càng thôi thúc thế hệ trẻ như chúng em phải sống tốt hơn, ra sức học tập… và luôn ghi nhớ công lao của những thế hệ đi trước đã hy sinh vì độc lập tự do của Tổ quốc”.
Rời nghĩa trang, chúng tôi nhớ mãi hình ảnh bà Năm đang thành kính thắp nhang trước từng phần mộ với những khóm bông hoa mẫu đơn nở đỏ rực rỡ như màu Cờ, màu máu của các Anh hùng Liệt sĩ .
Cuộc đời 36 năm gắn bó với công việc quản trang, đóng góp thầm lặng chăm sóc phần mộ các Anh hùng Liệt sĩ của bà Năm ở nghĩa trang huyện Đất Đỏ - Long Điền thật đáng trân trọng.
Theo Ban Quản lý di tích huyện Đất Đỏ, Nghĩa trang liên huyện Đất Đỏ- Long Điền có 2.048 mộ liệt sĩ, trong đó có 2 mộ tập thể. Nghĩa trang là nơi an nghỉ của các Anh hùng Liệt sĩ hy sinh anh dũng trong thời kỳ chống Pháp và thời kỳ Chống Mỹ. Nghĩa trang hiện có 6 phần mộ các AHLLVTND Liệt sĩ : Võ Thị Sáu, Nguyễn Thị Hoa, Nguyễn Thị Đẹp, Châu Văn Biếc, Nguyễn Hùng Mạnh, Cao Văn Ngọc; có 8 phần mộ các đồng chí Bí thư và Phó bí thư Huyện ủy Long Đất là: Bùi Công Minh, Mạc Thanh Đạm, Đỗ Kỳ Sâm, Huỳnh Văn Vịnh, Tạ Văn Sáu, Võ Văn Thiệt, Nguyễn Thị Nghĩa, Nguyễn Thành Liêm.