Cảnh báo tình trạng tự sản xuất, chế tạo trái phép pháo nổ theo mạng xã hội
Thời điểm trước, trong và sau dịp Tết Nguyên đán, tình trạng chế tạo, tàng trữ, mua bán và sử dụng pháo nổ trái phép lại gia tăng và diễn biến phức tạp. Theo Công an tỉnh Quảng Ninh, qua các vụ việc đơn vị phát hiện thời gian qua cho thấy, sản xuất pháo trong nội địa tăng mạnh và đều được học cách chế tạo pháo qua Youtube, mạng xã hội. Đây không chỉ là những hành vi vi phạm pháp luật mà còn tiềm ẩn những mối nguy hiểm khôn lường tới tính mạng, sức khỏe và tình hình an ninh trật tự trên địa bàn.
Thượng tá Nguyễn Trọng Dũng, Phó trưởng Phòng Cảnh sát kinh tế Công an Quảng Ninh cho biết, khu vực biên giới lực lượng chức năng kiểm soát chặt, pháo lậu về Việt Nam trên tuyến biên giới Quảng Ninh giảm rõ rệt. Tuy nhiên, về gần Tết xuất hiện một số đối tượng lợi dụng đường mòn, lối mở khu vực vành đai biên giới vào đêm tối để vận chuyển pháo từ Trung Quốc vào Việt Nam. Lượng pháo vận chuyển thường có số lượng nhỏ, lẻ và các đối tượng lợi dụng các cư dân sống tại khu vực sát biên giới hoặc người chưa đủ tuổi thành niên để vận chuyển pháo với số lượng dưới 6kg, sau đó tập trung tại một địa điểm để vận chuyển vào nội địa tiêu thụ.
Trong khi đó, tại khu vực nội địa, nhiều đối tượng lại mua bán các chất hóa học thành phẩm để tự sản xuất, chế tạo pháo với mục đích bán, sử dụng trong dịp Tết. Vì vậy, Công an tỉnh đã chỉ đạocác lực lượng kiên quyết đấu tranh, trấn áp tội phạm và vi phạm pháp luật về pháo.
Trong đợt triển khai cao điểm tấn công, trấn áp tội phạm, bảo đảm an ninh, trật tự Tết Nguyên đán Quý Mão năm 2023, lực lượng Cảnh sát kinh tế toàn tỉnh Quảng Ninh đã bắt giữ, xử lý 36 vụ/38 đối tượng. Trong đó, xử lý hình sự 2 vụ/4 đối tượng; xử phạt vi phạm hành chính 34 vụ/34 đối tượng về hành vi vận chuyển hàng hóa nhập lậu, kinh doanh hàng giả nhãn hiệu.
Thượng tá Nguyễn Trọng Dũng cho biết, qua các vụ việc cho thấy, các đối tượng lên mạng tìm hiểu cách chế tạo pháo nổ… sau đó đặt mua các loại hoá chất riêng biệt như lưu huỳnh, kaliclorat… rồi về pha trộn thành thuốc pháo. Tiếp đến mua thêm các loại phụ kiện thông thường khác như keo dán, bột cưa, sử dụng giấy để cuốn hoặc chế các ống nhựa PVC rồi chế tạo, sản xuất pháo.
Ngoài ra, các đối tượng còn lập các nhóm kín trên Facebook, Zalo để trao đổi “kinh nghiệm” trong chế tạo, sản xuất và mua bán pháo trái phép cùng các thủ đoạn để đối phó với các cơ quan chức năng. Thực hiện các hành vi vi phạm này thường là các thanh niên trẻ, lên mạng xã hội học cách pha chế thuốc pháo và trực tiếp sản xuất pháo để sử dụng hoặc bán lại kiếm lời.
Đơn cử, như vụ việc phát hiện 2 đối tượng sản xuất, buôn bán hàng cấm là pháo nổ, thu giữ 23kg pháo nổ và các dụng cụ, dây dẫn cháy ở Đầm Hà, cho thấy toàn bộ số tang vật là pháo tự chế. Tại cơ quan Công an, hai đối tượng khai nhận tên là P.V.T, sinh năm 2006 và với V.T.C, sinh năm 2006 (đều trú tại huyện Đầm Hà, tỉnh Quảng Ninh). Nguồn gốc số pháo trên là do P.V.T và V.TC tự lên mạng học, sản xuất rồi mang đi bán trái phép cho người khác nhằm mục đích kiếm lời.
Đầu năm 2022, Tổ công tác của Công an phường Thanh Sơn (Công an TP Uông Bí) cũng phát hiện và bắt quả tang Nguyễn Đ.P, SN 2007, có hành vi tự quấn pháo nổ tại nhà, thu giữ 1 xác pháo (đã cuộn hình tròn, bịt keo 1 đầu), 150g bột lưu huỳnh, KClO3, than hoa dùng để chế tạo thuốc nổ, màng bọc thực phẩm dùng làm dây cháy chậm. Bên cạnh đó, Công an thị xã Đông Triều (Quảng Ninh) đã phát hiện một nhóm học sinh có hành vi chế pháo nổ và đốt pháo trái phép. Qua làm việc với cơ quan chức năng, các em cho biết, đã lên các trang mạng xã hội để tìm hiểu cách chế tạo pháo nổ trái phép, sau đó mua các hóa chất để chế tạo ra thuốc pháo trên một số trang thương mại điện tử để mang về nhà chế tạo pháo nổ. Các dụng cụ để làm pháo nổ được các em cất giấu ngoài vườn, khi bố mẹ đi vắng thì sẽ mang ra làm pháo.
“Việc tham khảo, học theo Youtube hướng dẫn quá đơn giản cùng với đó việc mua bán các phụ liệu, thuốc pháo để sản xuất cũng rất thuận tiện và dễ dàng đã tạo cơ hội cho các đối tượng tự chế pháo và mang bán kiếm lời. Về giấy đỏ để cuốn pháo, có đối tượng khai rằng, đã lên Hàng Mã (Hà Nội) mua cả bao giấy tiền vàng về để cuốn và tạo pháo. Toàn bộ quy trình sản xuất pháo từ cuốn, ngòi bện như thế nào, pha chế thuốc ra sao đều học trên mạng”, Thượng tá Nguyễn Trọng Dũng cho hay.
Tết Nguyên đán Quý Mão 2023 đang gần kề, các lực lượng chức năng dự báo tình hình về nhập lậu, sản xuất, buôn bán, vận chuyển, tàng trữ, sử dụng trái phép các loại pháo sẽ còn diễn biến phức tạp. Để chủ động ngăn chặn hiệu quả tình trạng trên, Công an tỉnh Quảng Ninh đã chỉ đạo các lực lượng chức năng, Công an địa phương thực hiện quyết liệt một số nội dung trọng tâm như tham mưu cho các cấp chính quyền tăng cường phối hợp với Ủy ban Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể, quần chúng ở địa phương đẩy mạnh tuyên truyền, vận động nhân dân; tổ chức ký cam kết thực hiện nghiêm túc các quy định về quản lý, sử dụng pháo, tập trung vào các đối tượng trọng điểm như thanh thiếu niên, học sinh, sinh viên, các hộ kinh doanh…
Đồng thời, chỉ đạo các lực lượng trinh sát, phối hợp với các đơn vị chức năng như Quân sự, Bộ đội Biên phòng, Hải quan… sử dụng đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ để nắm chắc tình hình và các đối tượng, hộ kinh doanh trên địa bàn có biểu hiện vi phạm, nhất là các đối tượng đã có tiền án, tiền sự; tăng cường tuần tra, kiểm soát trên địa bàn, tuyến trọng điểm kể cả trên đường bộ, đường thuỷ và đường sắt, nhất là khu vực biên giới, cửa khẩu, nhà ga, bến xe, bến cảng, kho tàng, bến bãi, các phương tiện giao thông.
Trước sự nguy hiểm của pháo tự chế, cùng với sự vào cuộc quyết liệt của lực lượng Công an trong việc ngăn chặn, xử lý, mỗi gia đình cần nâng cao cảnh giác, tuyên truyền, vận động người thân, con em chấp hành nghiêm các quy định về quản lý pháo, không tự ý chế tạo, sử dụng pháo nổ (thuốc pháo) để ngăn chặn nguy cơ, hậu quả đáng tiếc xảy ra từ pháo nổ.