Hàng trăm tàu cá nằm bờ do thiếu thuyền viên
Xã Lập Lễ (huyện Thủy Nguyên) là địa phương có số lượng tàu lớn vươn khơi đánh bắt cá đứng đầu trên địa bàn thành phố Hải Phòng. Nhiều tháng nay hầu hết các phương tiện này đều phải nằm bờ, do không thể tuyển được các thuyền viên có đủ chứng chỉ chức danh theo quy định.
Điển hình như con tàu mang số hiệu HP-90731-TS, có chiều dài 24,3m của gia đình ông Đinh Như Cường (xã Lập Lễ) vừa được hoàn thiện đóng mới bằng nguồn vốn cho vay của ngân hàng buộc phải nằm bờ do do không đủ điều kiện về chứng chỉ thuyền viên. Tương tự, anh Đinh Văn Thắng chủ tàu HP[1]90956-TS, được đóng theo Nghị định 67, có chiều dài 34,1m, với giá trị đầu tư hơn 25 tỷ đồng cũng đang trong tình cảnh kinh tế vô cùng khó khăn do tàu phải nằm bờ nhiều tháng nay…
Theo ông Vũ Văn Cự, Trưởng Liên tập đoàn Cá biển xã Lập Lễ cho biết trước kia mỗi nhân công đi biển có thu nhập từ 10-15 triệu đồng/tháng. Nhưng do đặc thù công việc vất vả, nguy hiểm nên nhiều người, nhất là lớp thanh niên đã chuyển sang đi làm tại các nhà máy, khu công nghiệp với thu nhập từ 9- 12 triệu đồng/người/tháng. Do đó, đến nay hơn 450 tàu cá trên địa bàn xã, trong đó có hơn 250 tàu cá dài trên 15m, hầu hết đều phải nằm bờ. Để duy trì việc đánh bắt cá, nhiều chủ tàu phải vào tận các tỉnh miền Trung, như Thanh Hóa, Nghệ An để tuyển thuyền viên. “Trong khi thuyền viên thiếu trầm trọng, nay cộng thêm quy định về chứng chỉ càng khiến việc vươn khơi của ngư dân thêm khó khăn hơn” – ông Vũ Văn Cự nói.
Cụ thể, theo Thông tư số 01/2022/TT-BNNPTNT ngày 18/1/2022, quy định đối với tàu cá có chiều dài từ 12m đến 15m phải có Thuyền trưởng tàu cá hạng III, Máy trưởng tàu cá hạng III; nhóm tàu cá có chiều dài từ 15m đến 24m phải có Thuyền trưởng tàu cá hạng II, Máy trưởng tàu cá hạng II; nhóm tàu cá có chiều dài trên 24m phải có Thuyền trưởng tàu cá hạng I, Thuyền trưởng tàu cá hạng II, Máy trưởng tàu cá hạng I và Thợ máy tàu cá. Nếu không có đủ các thuyền viên có chứng chỉ trên tàu sẽ không được ra khơi.
Cũng theo ông Vũ Văn Cự, mỗi tàu cá cỡ lớn trên 24m cũng chỉ có 6-8 thuyền viên. Trong đó mỗi chủ tàu đều đã là Thuyền trưởng hạng I và chính bản thân họ hiểu rõ nhất về con tàu của họ. Các thuyền viên khác cũng chỉ là hỗ trợ vận hành cùng. Và ông Cự cho rằng, đến nay việc quy định chức danh cũng là điều cần thiết, nhưng để tạo điều kiện cho ngư dân bám biển, các quy định cần có lộ trình thực hiện căn cứ vào thực tế địa phương.
Các chủ tàu, như ông Nguyễn Đức Nỗi hay Đinh Như Bản cũng đều bày tỏ mong muốn sớm được tạo điều kiện cho tàu ra khơi đánh bắt để có kinh tế chi trả lãi ngân hàng, bảo dưỡng tàu bè trong thời gian ngơi đỗ ở bến. Bởi các phương tiện này đều đã nằm bờ 5, 6 tháng nay rồi…
Trao đổi với phóng viên, ông Lê Trung Kiên, Chi cục Trưởng Chi cục Thủy sản (Sở NN&PTNT Hải Phòng) cho biết Thông tư 01/2022/TT[1]BNNPTNT ngày 18/1/2022 không có sự thay đổi nhiều, thậm chí là có hướng giảm bớt các văn bằng chứng chỉ so với năm 2018. Các quy định này đã được được nghiên cứu kỹ lưỡng để đảm bảo khối tàu dưới 12m chỉ cần hai thuyền viên, từ 12m đến 15m cần ba thuyền viên và trên 24m cần 6 thuyền viên. Việc chủ phương tiện khó tuyển thuyền viên là do dịch chuyển của đội ngũ lao động từ đánh bắt cá sang làm việc tại các nhà máy, xí nghiệp đỡ vất vả và có thu nhập cao hơn.
Theo đó, để hỗ trợ cho ngư dân có đủ nguồn nhân lực, ổn định hoạt động sản xuất trên biển, Chi cục Thủy sản đang tham mưu cho thành phố tăng cường, tạo điều kiện đào tạo chứng chỉ thuyền trưởng, máy trưởng. Đồng thời tích cực thông báo, hướng dẫn, cho thuyền viên có nhu cầu tham gia học, thi để nhận chứng chỉ đảm bảo các điều kiện theo quy định…