Hỗ trợ thanh niên khuyết tật khởi nghiệp đổi mới sáng tạo

Tại Tọa đàm Hỗ trợ thanh niên khuyết tật khởi nghiệp đổi mới sáng tạo do Trung ương Hội Liên hiệp Thanh niên (LHTN) Việt Nam phối hợp với Hội Thanh niên khuyết tật Việt Nam tổ chức sáng 20/8, ông Phạm Văn Thành, Chủ tịch Hội Thanh niên khuyết tật Việt Nam cho biết, bên cạnh những thách thức trên hành trình khởi nghiệp của thanh niên khuyết tật, chúng ta lại thấy được sự kiên cường, sáng tạo và khát vọng vươn lên mạnh mẽ. Rất nhiều bạn thanh niên khuyết tật đã và đang chứng minh rằng, họ là những người có đủ tài năng, trí tuệ để làm chủ cuộc đời mình, thậm chí là tạo ra giá trị cho cộng đồng.

Chia sẻ tại tọa đàm, bà Nguyễn Thị Cẩm Tú, Trưởng ban Bảo trợ xã hội, Hội Bảo trợ người khuyết tật và trẻ mồ côi Việt Nam cho biết, trong 2 năm qua, Trung ương Hội đã triển khai nhiều hoạt động hỗ trợ thanh niên khuyết tật tiếp cận công nghệ và khởi nghiệp, điển hình như chương trình tặng máy tính, điện thoại thông minh tổ chức lớp đào tạo nghề bán hàng online miễn phí.

Điểm đặc biệt trong mô hình đào tạo là sự kết hợp linh hoạt giữa hình thức trực tiếp và trực tuyến, nhằm phù hợp với điều kiện và khả năng tiếp cận của người học. Sau 4 - 5 ngày học làm quen trực tuyến, các học viên được hỗ trợ thêm qua các buổi gặp mặt trực tiếp nhằm củng cố kỹ năng. Kết thúc khóa học, mỗi học viên được nhận 3 sản phẩm miễn phí để thực hành bán hàng online trong 21 ngày.

Trong thời gian này, học viên được hỗ trợ chuyên sâu bởi 21 huấn luyện viên là những người bán hàng online giàu kinh nghiệm. Các huấn luyện viên được phân nhóm để đồng hành sát sao, kịp thời tháo gỡ khó khăn cho học viên trong từng bước thực hành. Chương trình đã đào tạo hơn 400 người khuyết tật, trong đó 70% học viên hoàn thành khóa học và khoảng 50% tiếp tục duy trì công việc kinh doanh online sau đó.

Bà Tú cho biết, việc học chỉ là bước khởi đầu. Sau khóa học, các bạn thanh niên cần tiếp tục được đồng hành để ứng dụng thành công vào thực tế.

Chính vì vậy, Trung ương Hội đã thành lập Câu lạc bộ Vì ngày mai tươi sáng dành cho học viên tốt nghiệp giai đoạn hai là những người duy trì kênh bán hàng đạt doanh thu từ 500.000 đồng mỗi tháng. Tại đây, các thành viên được hỗ trợ nâng cao kỹ năng, học hỏi kinh nghiệm và chia sẻ động lực phát triển.

Hiện, câu lạc bộ đã tổ chức 10 buổi sinh hoạt với các chủ đề như xây dựng video cá nhân, sáng tạo nội dung số… giúp nhiều thành viên nâng cao khả năng thể hiện bản thân và kỹ năng nghề nghiệp. 

Bên cạnh các khóa học truyền thống, nhiều đơn vị đã phối hợp triển khai đào tạo ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) vào đời sống nhằm nâng cao năng lực số cho thanh niên khuyết tật. Các lớp học được tổ chức vào buổi tối để thuận tiện cho người học tham gia.

Trong các lớp học, xuất hiện nhiều học viên có hoàn cảnh đặc biệt. Có người 65 tuổi vẫn miệt mài học tập và nằm trong top học viên bán hàng xuất sắc. Có người bị khuyết tật nặng, phải nằm tại chỗ và cần người hỗ trợ sinh hoạt, nhưng vẫn có thể livestream, bán hàng và đạt kết quả tích cực.

Từ thực tiễn này, bà Tú nhận định mô hình đào tạo nghề và hỗ trợ khởi nghiệp online là hướng đi đúng đắn, cần được tiếp tục nhân rộng trong thời gian tới. 

Tham gia toạ đàm có nhiều thanh niên khuyết tật và các đơn vị, doanh nghiệp. Các bạn thanh niên khuyết tật đã bày tỏ những khó khăn, trở ngại của mình trên con đường lập nghiệp với Ban tổ chức và doanh nghiệp để tìm ra giải pháp giúp thanh niên khuyết tật vươn lên.

Theo chia sẻ của anh Phạm Văn Thái (thanh niên khuyết tật tỉnh Cao Bằng), anh hiện đang bán nông sản địa phương kết hợp bán hàng online, luôn khao khát có mô hình sinh kế để người khuyết tật Cao Bằng nói riêng và người khuyết tật trên cả nước nói chung có công việc ổn định. "Sản phẩm măng tỏi ớt và giấm của chúng ưm có từ 10 năm nay nhưng vẫn bán quanh Cao Bằng; trái cây có tem mác rõ ràng nhưng hiện chưa có mã vạch, vì vậy tìm kiếm nguồn khách hàng rất khó khăn. Người khuyết tật Cao Bằng như chúng em mong sao tiếp cận được với công nghệ thông tin, tiếp cận để được cấp mã vạch, được vay vốn để sản phẩm làm ra có nhiều khách hàng, phát triển kinh tế, nuôi sống được chính mình", anh Thái nói. 

Cùng giống với tâm tư, nguyện vọng của anh Thái, nhiều bạn trẻ khuyết tật mong muốn được vay vốn để khởi nghiệp; nhận được sự giúp đỡ về công nghệ thông tin để tự tin đóng góp và cống hiến.

Chị Nguyễn Thị Thùy Chi, người khuyết tật (tổn thương não) bày tỏ hy vọng có thêm nhiều doanh nghiệp xã hội do chính người khuyết tật sáng lập, đồng thời kiến nghị cần cơ chế minh bạch, thuận lợi hơn trong tiếp cận vốn và chính sách hỗ trợ.

Theo ông Nguyễn Phan Huy Khôi, Giám đốc Trung tâm Hỗ trợ thanh niên khởi nghiệp Việt Nam cũng, trung tâm hiện đang phối hợp cùng Hội Thanh niên khuyết tật Việt Nam và TikTok Việt Nam tổ chức chương trình tập trung ứng dụng khoa học công nghệ và kinh tế số vào phát triển sinh kế, với các nội dung đào tạo chuyên sâu như sử dụng phần mềm hỗ trợ công việc, thương mại điện tử, kỹ năng ứng dụng AI, cùng nhiều công cụ số khác.

Đến nay, chương trình đào tạo của Trung tâm đã tiếp cận hơn 10.000 người, bao gồm cả thanh niên khuyết tật và thanh niên nói chung. Trung tâm và Hội Thanh niên khuyết tật Việt Nam cũng đã ký kết một thỏa thuận hợp tác chính thức để phát triển chương trình đào tạo riêng biệt, phù hợp với nhu cầu và điều kiện học tập đặc thù của nhóm đối tượng này.

Ngoài ra, Trung tâm Hỗ trợ Thanh niên Khởi nghiệp Việt Nam cũng đang phối hợp với các tổ chức, doanh nghiệp để triển khai các hoạt động chuyên biệt như: Xây dựng gói đào tạo đặc thù dành cho thanh niên khuyết tật; hỗ trợ mô hình livestream bán hàng trực tiếp; kết nối ngân hàng để hỗ trợ tiếp cận vốn tài chính; phát triển mô hình affiliate marketing (tiếp thị liên kết) phù hợp.

Theo ông Khôi, mục tiêu chung là nâng cao năng lực sống, kỹ năng nghề nghiệp và khả năng tự chủ kinh tế cho thanh niên khuyết tật trong kỷ nguyên số. 

Kết thúc toạ đàm, ông Nguyễn Kim Quy, Phó Chủ tịch Thường trực Trung ương Hội LHTN Việt Nam, khẳng định Ban Tổ chức sẽ tiếp thu các ý kiến, kiến nghị để tổng hợp báo cáo, đề xuất chính sách hỗ trợ thanh niên khuyết tật. 

Khởi nghiệp số cho người khuyết tật là một bước đi cụ thể hóa các chủ trương lớn của Đảng và Nhà nước, đặc biệt là tinh thần Nghị quyết 57 về ứng dụng khoa học - công nghệ vào đời sống và Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân trở thành động lực quan trọng của nền kinh tế. Nhưng trên hết, chương trình mở ra cơ hội cho hàng triệu người khuyết tật tại Việt Nam tiếp cận bình đẳng với môi trường làm việc hiện đại và công nghệ số.