Oscar Naranjo: Tư lệnh cảnh sát trở thành phó Tổng thống
Con nhà nòi
Oscar Naranjo sinh ngày 22-12-1956 tại Bogota, Colombia. Ông sinh ra trong gia đình có cha từng là Giám đốc Cảnh sát Quốc gia Colombia khá nổi tiếng. Naranjo từng theo học đại học 2 chuyên ngành xã hội học và báo chí, nhưng rốt cuộc bị lôi cuốn bởi niềm đam mê "đi làm cảnh sát, chống tội phạm" nối nghiệp cha.
Một lần, trong khi viết bài báo cho chương trình học báo chí, Naranjo đi tác nghiệp cùng một nhóm cảnh sát thực hiện nhiệm vụ giải cứu nạn nhân bị bắt cóc. Chính sự kiện này đã làm thay đổi cuộc đời ông. Naranjo đã từ bỏ ngành báo chí đang theo học và nộp đơn vào Học viện Cảnh sát General Santander.
Năm 1978, Naranjo tốt nghiệp Học viện Cảnh sát General Santander. Từ năm 1981 đến 1983, cha của Naranjo là Giám đốc Cảnh sát Quốc gia, nhờ đó mà ông đã lĩnh hội được nhiều kinh nghiệm quý báu từ cha mình. Thuận lợi này đã giúp ông có được một sự nghiệp cảnh sát lẫy lừng sau này.
Naranjo công tác trong đơn vị tình báo của Cảnh sát Colombia. Với quân hàm Đại úy, ông trở thành người đứng đầu Đội phản gián của Bộ phận Điều tra kỹ thuật (DIJIN). Naranjo đã từng bước hiện đại hóa đơn vị, đưa vào sử dụng các thiết bị nghe lén hiện đại nhất, giúp đơn vị “hốt” được những tên trùm ma túy khét tiếng nhất thời bấy giờ.
Năm 1995, ông được bổ nhiệm làm Giám đốc Cơ quan Tình báo Cảnh sát Quốc gia; thời đó, Giám đốc Cảnh sát Quốc gia Colombia là Rosso Jose Serrano và dưới sự lãnh đạo của bộ đôi này, Cảnh sát Colombia đã bắt giữ và tiêu diệt được những tên đầu sỏ của 2 băng ma túy khét tiếng Medellin và Cali.
Tiêu diệt trùm ma túy Escobar
Ông trùm Escobar là thủ lĩnh tập đoàn ma túy Medellin khét tiếng tàn ác, gian ngoan và xảo quyệt…
Năm 1989, sau khi Naranjo áp giải một tay chân phụ trách rửa tiền cho trùm Escobar sang Mỹ quy án, khi trở về nhà Naranjo không thấy vợ con ở nhà mà chỉ thấy một vòng hoa điếu tang có ghi dòng chữ "Trung tá Naranjo, hãy yên nghỉ!".
Sau đó, tên trùm Escobar còn treo thưởng 5.000 USD cho cái đầu của sĩ quan cảnh sát Naranjo. Còn các sĩ quan cấp dưới của Naranjo bị y đưa giá treo thưởng thấp hơn. Có khoảng 500 cảnh sát đã bị tập đoàn Medellin giết hại một cách dã man chỉ trong một năm. Đó cũng là thời gian Naranjo phải rời Colombia sang Argentina lánh nạn.
Năm 1991, Naranjo quay trở lại Colombia, được bổ nhiệm làm Thủ trưởng tình báo đơn vị "Bloque de Busqueda", lực lượng đặc nhiệm chuyên săn lùng Escobar.
Naranjo và nhóm đặc nhiệm Bloque de Busqueda đã phải sử dụng nhiều biện pháp nghiệp vụ, kể cả việc "bắt tay" với tập đoàn Cali - đối thủ của Medellin và cả nhóm du kích vũ trang cực hữu AUC (Lực lượng Tự vệ Thống nhất Colombia) để tiêu diệt vây cánh và cô lập ông trùm Escobar. Kết quả là hàng trăm tay chân của Escobar đã bị tiêu diệt. Tập đoàn Medellin suy yếu nhanh chóng, Escobar bị cô lập.
Ngày 2-12-1993, Naranjo cùng đồng đội đã tiêu diệt được tên trùm Escobar tại một khách sạn.
Hạ gục “trùm của các ông trùm”
Sau khi loại bỏ được ông trùm Pablo Escobar, Naranjo cùng lực lượng đặc nhiệm chuyển sang săn lùng Gilberto Rodriguez Orejuela, lúc này được coi là “trùm của các ông trùm” ma túy thế giới.
Orejuela sinh năm 1939 trong một gia đình công chức tại tỉnh Tolima, Colombia. Hắn có biệt danh "Kẻ chơi cờ" cùng với người em Miguel thống trị tập đoàn ma túy Cali.
Orejuela nổi danh như cồn trong những năm 80 và đầu những năm 90 nhờ khả năng đánh lừa và qua mặt cảnh sát, hắn đã trở thành một trong những huyền thoại ngoài vòng luật pháp, điều hành công việc kinh doanh ma túy từ những phòng thí nghiệm trong rừng sâu rồi đem phân phối ra nước ngoài.
Khác hẳn với tập đoàn ma túy kình địch Medellin do trùm Escobar cầm đầu chủ trương sử dụng bạo lực, trả thù cảnh sát tàn bạo, băng nhóm Cali khôn khéo và xảo quyệt hơn nhiều. Chúng tìm cách hợp pháp hóa công việc mua bán ma túy của mình bằng cách âm thầm tái đầu tư lợi nhuận vào những ngành nghề hợp pháp.
Orejuela tách những kẻ làm việc cho hắn thành từng nhóm riêng biệt, các nhóm không hề biết công việc của nhau. Hắn đã thuê và thu nạp những kỹ sư tài giỏi nhất để chế tạo ra các thiết bị liên lạc chống bị nghe lén.Thậm chí hắn còn thuê luật sư để nghiên cứu mọi hoạt động của Cơ quan Phòng chống ma túy.
Orejuela còn đầu tư rất nhiều tiền để mua chuộc quan chức, tranh thủ sự bảo vệ từ các thế lực chính trị. Tổng thống Colombia Ernesto Samper cũng bị cáo buộc đã dùng tiền của anh em Rodriguez Orejuela để vận động tranh cử. Sau này, Tổng thống Ernesto Samper được Quốc hội thanh minh, nhưng người điều hành chiến dịch tranh cử của ông ta và Bộ trưởng Quốc phòng thì bị kết án có dính líu trong vụ này.
Theo cáo trạng, Orejuela và tập đoàn ma túy Cali đã bao thầu khoảng 80% số lượng ma túy trên thế giới, hơn 200 tấn cocaine được cất giấu trong các loại rau quả đông lạnh đến gạch men lót sàn nhà, mang về 8 tỷ USD lợi nhuận hàng năm cho tập đoàn ma túy này.
Được biết, ông Naranjo và tình báo Mỹ đã phải bỏ ra gần 100.000 giờ điều tra, 13 năm chờ đợi, 2.300 cuộc vây ráp, mới bắt giữ được Orejuela vào tháng 6-1995. Điều này đã nói lên mối quan hệ phức tạp giữa Orejuela với quan chức địa phương, cũng như vỏ bọc do hắn tạo ra lớn tới mức nào. Hắn bị tòa tuyên phạt 15 năm tù.
Nhưng đến tháng 11-2002, hắn được phóng thích trước thời hạn vì có thành tích “cải tạo tốt”. Sau khi trở thành Giám đốc Cảnh sát Quốc gia Colombia, Tư lệnh Cảnh sát Naranjo đã ra lệnh bắt giữ trùm Orejuela vào tháng 3-2003 và dẫn độ hắn sang Mỹ ngày 3-12-2004.
Phá âm mưu bắt cóc con Tổng thống
Ngày 13-12-2007, Tư lệnh Orejuela đã đập tan âm mưu bắt cóc 2 con trai của Tổng thống Alvaro Uribe là Tomas Uribe, 26 tuổi và Joronimo Uribe, 24 tuổi do một nhóm thủ lĩnh của FARC (Các lực lượng vũ trang cách mạng Colombia) lên kế hoạch và chỉ đạo thực hiện nhằm gây sức ép đối với Chính phủ Colombia trong việc trao đổi các thành viên của FARC đang bị giam giữ.
Naranjo cho biết cảnh sát đã bắt đầu theo dõi các cuộc điện thoại của 3 thủ lĩnh nhóm FARC từ nhiều tháng trước và đã nắm được kế hoạch bắt cóc 2 con trai của Tổng thống Alvaro Uribe.
Ngay sau khi phát hiện âm mưu bắt cóc, tướng Orejuela đã cho Cảnh sát Colombia tăng cường an ninh nghiêm ngặt bảo vệ 2 con trai của Tổng thống Uribe.
Cùng lúc đó, các lực lượng an ninh đã tiến hành một chiến dịch truy quét đặc biệt tại tỉnh miền Nam Caqueta vào sáng 13-12-2007, đây là nơi được cho là trung tâm chỉ huy thực hiện kế hoạch bắt cóc con tin.
10 thành viên của FARC đã bị bắt giữ, trong đó có một trợ lý thân cận của Luis Carlos Rojas, tư lệnh một cánh quân của FARC tại vùng này, cùng 4 ôtô có cài bom và 1 xe máy chở thuốc nổ.
"Huyền thoại sống" của Colombia
Tướng Naranjo nghỉ hưu vào ngày 12-6-2012, sau đó ông nhận lời mời làm cố vấn cho ứng cử viên Enrique Pena Nieto của Mexico. Chống ma túy và tội phạm có tổ chức là vấn đề trọng tâm trong tranh cử ở Mexico, do đó ông Nieto đã giương cao khẩu hiệu "Chống tội phạm bạo lực ảnh hưởng đến đời sống dân thường Mexico".
Ngày 12-1-2017, Tổng thống Colombia Juan Manuel Santos cho hay ông đã bổ nhiệm cựu Giám đốc Cảnh sát Quốc gia Oscar Naranjo làm Phó Tổng thống thay thế ông German Vargas Lleras, người sẽ từ chức để trở thành ứng cử viên tranh cử tổng thống. Quốc hội Colombia đã ủng hộ quyết định của Tổng thống và Naranjo trở thành Phó Tổng thống vào ngày 29-3-2017.
Suốt 35 năm phục vụ tại Sở Cảnh sát Quốc gia Colombia, Naranjo đã giúp Colombia từ một quốc gia sắp sụp đổ vì nội chiến và chiến tranh ma túy hồi sinh trở lại và giành thắng lợi cuối cùng trong cuộc nội chiến với quân du kích cánh tả ELN và FARC.