Phá án từ giám định ADN
Trụ sở của Trung tâm Giám định Sinh học pháp lý - C54 Bộ Công an nằm trên một con phố nhỏ của Hà Nội, mang tên một nhà văn lớn - phố Nguyễn Tuân. Tiếp chúng tôi trong căn phòng làm việc của mình, Thiếu tá Lê Viết Việt cùng các cán bộ chiến sĩ của Trung tâm Giám định Sinh học pháp lý đang tiến hành thu mẫu tế bào để xác định gen ADN của một đối tượng trong một vụ án nóng vừa xảy ra ngày hôm qua.
Gần 15 năm tâm huyết, tận tụy, gắn bó với nghề, đã từng trực tiếp tham gia khám nghiệm hiện trường, thu dấu vết, tiến hành giám định hàng trăm vụ án lớn nhỏ khác nhau, anh kể cho chúng tôi nghe chuyên án bắt giữ tên tội phạm ra tay sát hại một cách vô cùng dã man, tàn độc Phó Giám đốc, Chủ tịch Công đoàn Ngân hàng Agribank huyện Mai Châu, tỉnh Hòa Bình.
| Đại tá PGS, TS Nguyễn Văn Hà, Phó Giám đốc Trung tâm Giám định Sinh học pháp lý. |
Một ngày giữa tháng 4/2013, nhiều người dân của xã Phú Cường, huyện Tân Lạc, tỉnh Hòa Bình bàng hoàng, sửng sốt phát hiện tại vực sâu thuộc địa phận xã Phú Cường thi thể của người đàn ông trạc ngoài 40 tuổi. Nằm dưới vực, cách lề đường khoảng 200m là thi thể của người đàn ông. Cách chừng hơn 30 mét có một chiếc xe ôtô.
Nạn nhân được xác định là ông Phạm Đức Hậu, Phó Giám đốc, Chủ tịch Công đoàn Ngân hàng Agribank huyện Mai Châu, Hòa Bình. Nhận được tin báo, Thiếu tá Lê Viết Việt cùng các đồng đội của mình ngay lập tức được lệnh có mặt tại hiện trường cùng lực lượng phá án của Công an tỉnh Hòa Bình tiến hành khám nghiệm hiện trường. Thoạt nhìn, đây chỉ là vụ tai nạn giao thông đơn thuần do nạn nhân lái xe bất cẩn mất lái dẫn đến lao thẳng xuống vực sâu. Tuy nhiên, qua tiến hành khám nghiệm hiện trường, các dấu vết để lại ở hiện trường vụ án và giám định pháp y cho thấy, đây là vụ giết người có nhiều tình tiết hết sức phức tạp.
Trên người của nạn nhân ở phần đầu có nhiều vết đánh mạnh do một vật cứng dẫn đến vỡ hộp sọ khiến nạn nhân tử vong ngay tại chỗ. Chiếc xe ôtô do ông Phạm Đức Hậu điều khiển bị mất lái rơi thẳng xuống vực, tuy nhiên lại nằm cách thi thể của ông Hậu một khoảng cách khá xa, hơn 30 mét. Trên xe ôtô của ông Hậu, lực lượng phá án tìm thấy chiếc tuýp sắt và găng tay có dấu vân tay của hung thủ, 2 chiếc máy điện thoại đắt tiền của nạn nhân đều không tìm thấy tại hiện trường vụ án.
Vụ án được cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Hòa Bình tiến hành khởi tố nhằm truy tìm bằng được thủ phạm về quy án trước pháp luật. Bằng các biện pháp nghiệp vụ, tiến hành xác minh, điều tra, lực lượng phá án thấy nổi lên đối tượng Lê Văn Minh, sinh năm 1962, là Giám đốc một công ty tư nhân có địa chỉ tại thị trấn Mai Châu, tỉnh Hòa Bình có nhiều biểu hiện nghi vấn.
| Cán bộ Trung tâm Giám định Sinh học pháp lý tiến hành lấy mẫu giám định gen trong vụ án hình sự. |
Qua tìm hiểu, các trinh sát được biết Lê Văn Minh là một đối tác trong kinh doanh được ông Hậu hết sức tạo điều kiện giúp đỡ. Thiếu tá Lê Viết Việt đã chủ động đề xuất với cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Hòa Bình tiến hành thu mẫu tế bào của đối tượng. Kết quả đã giám định xác định được kiểu gen AND, khẳng định được chính xác đối tượng Lê Văn Minh là hung thủ gây án để lại các dấu vết ở hiện trường.
Trong khi chờ bản kết luận giám định của Trung tâm Giám định Sinh học pháp lý, để tránh trường hợp tên Minh có thể bỏ trốn khỏi địa phương, một tổ công tác đặc biệt gồm các trinh sát giỏi, dày dạn bản lĩnh và kinh nghiệm phá án của Công an tỉnh Hòa Bình được lệnh mật phục, bao vây toàn bộ khu vực nhà riêng của đối tượng, đồng thời cũng là trụ sở giao dịch công ty của hắn tại tiểu khu 1, thị trấn Mai Châu.
Khi bản kết luận giám định của trung tâm vừa được lãnh đạo Cục C54 ký, đóng dấu đỏ và được các chiến sĩ của trung tâm chuyển về cho Ban chuyên án, ngay lập tức tổ công tác tiến hành lệnh bắt, khám xét khẩn cấp đối với tên Minh về hành vi giết người. Khi các trinh sát bập chiếc còng số 8 vào tay tên Minh, hắn vẫn còn chưa hết ngỡ ngàng bởi lẽ không hiểu tại sao hắn đã tạo nên hiện trường giả, cẩn thận đến mức đeo găng tay để thực hiện những hành vi phạm tội mà vẫn bị lực lượng Công an điều tra bắt giữ.
Giám định chặt chẽ, đảm bảo chính xác, khách quan
Đại tá PGS, TS Nguyễn Văn Hà, Phó Giám đốc Trung tâm Giám định Sinh học pháp lý là người gắn trọn cả đời mình với trung tâm ngay từ những ngày đầu thành lập. Ông chia sẻ rằng, công tác giám định gen ADN giữ một vai trò, vị trí vô cùng quan trọng, có thể được coi như một biện pháp công tác kỹ thuật hình sự, tham gia phòng ngừa, đấu tranh chống tội phạm và các vi phạm pháp luật khác; không thể thiếu trong nhiệm vụ đấu tranh phòng, chống tội phạm của lực lượng Công an nhân dân.
Kể từ khi ra đời đến nay, trung tâm đã trực tiếp tham gia khám nghiệm hiện trường, khám nghiệm lại, thực nghiệm điều tra, giám định... góp phần làm rõ hàng nghìn vụ việc liên quan đến an ninh quốc gia và trật tự an toàn xã hội. Những bản kết quả giám định của trung tâm đã góp phần khám phá hàng ngàn vụ án lớn, nghiêm trọng, đặc biệt nghiêm trọng, có nhiều tình tiết phức tạp. Hiện nay, các trang thiết bị, hệ thống máy móc dành cho công tác giám định của trung tâm được coi là hiện đại bậc nhất trong khu vực. Đơn vị đang xây dựng tàng thư gen tội phạm quốc gia, đã thu và phân tích 30.000 mẫu.
| Lực lượng Kỹ thuật hình sự khám nghiệm hiện trường trọng án. |
Với số cán bộ chiến sĩ ít ỏi, mỗi năm trung bình trung tâm tiến hành giải quyết hơn 300 vụ việc giám định ADN. Những thành tích, chiến công vinh quang trong thầm lặng của tập thể, cán bộ, chiến sỹ, kỹ thuật viên của trung tâm đã góp phần vào thành tích chung của Viện Khoa học Hình sự.
Những phần thưởng cao quý mà Đảng, Nhà nước dành tặng cho Viện Khoa học Hình sự: Huân chương Hồ Chí Minh; 1 tập thể đơn vị được phong tặng Danh hiệu Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân, Huân chương Quân công hạng nhất; Huân chương Quân công hạng ba; Huân chương Chiến công hạng Nhì có phần đóng góp xứng đáng của những chiến sĩ Trung tâm Giám định Sinh học pháp lý….