Trinh sát vùng cao kể chuyện phá án đồng rừng
Dăm năm trở lại đây, Yên Bái bỗng nổi tiếng một cách bất đắc dĩ bởi những vụ án đồng rừng kinh thiên động địa... Song tính đến thời điểm này, 100% các vụ trọng án trên địa bàn đều được điều tra, khám phá thành công, trả lại sự bình yên cho các bản vùng cao.
Trong chiến công của Công an tỉnh Yên Bái nói chung, Phòng Cảnh sát hình sự (PC45) Công an tỉnh Yên Bái nói riêng, có sự đóng góp của các cá nhân tiêu biểu, trong đó có Trung tá Nguyễn Trường Giang, Ðội trưởng Ðội điều tra án xâm phạm nhân thân. Anh là một trong những Chiến sỹ thi đua toàn lực lượng Công an nhân dân.
1. Đặt chân đến hiện trường vụ thảm án từng gây xôn xao dư luận, chúng tôi thêm hiểu về công việc của lính trọng án vùng cao. Nếu ở dưới xuôi, điều tra vụ án chưa rõ thủ phạm khó khăn một, thì ở miền núi gian nan gấp bội phần.
Để vào được hiện trường, trinh sát chỉ có cách duy nhất là ngược dốc mà đi cho đến khi đôi bàn chân mỏi nhừ, chẳng còn muốn cất bước. Việc liên lạc ra bên ngoài cũng phải dùng phương pháp thủ công. Trên những cung đường như sợi chỉ trắng nằm vắt ngang lưng núi, từng tốp trinh sát bám nhau mà đi, những thứ vật dụng mang theo người bỗng chốc trở lên nặng chịch...
Vụ trọng án xảy ra vào lúc 19h30 phút một ngày tháng 8-2015, cướp đi mạng sống của 4 người thân trong một gia đình gồm: anh Trần Văn Long (SN 1983); chị Phàn Thị Hoa (SN 1995); cháu Phàn Thị Hà (SN 2000) và cháu Phàn Văn Tuyến (SN 2013, cùng trú tại thôn 16, xã Lâm Giang, huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái). Các nạn nhân được tìm thấy tại khu vực nương và lán nương của gia đình anh Trần Văn Long.
| Trung tá Nguyễn Trường Giang. |
Ngay sau khi nhận tin, dưới sự chỉ đạo của Ban Giám đốc Công an tỉnh, Trung tá Nguyễn Trường Giang cùng tổ công tác của Đội điều tra án xâm phạm nhân thân đã khẩn trương vào hiện trường.
Vụ án xảy ra tại địa bàn khu vực người dân tộc thiểu số sinh sống, làm chết nhiều người gây nên sự hoang mang, lo sợ trong quần chúng nhân dân, ảnh hưởng xấu đến tình hình an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội tại địa phương, thu hút sự quan tâm đặc biệt của dư luận.
Bằng các biện pháp nghiệp vụ, danh tính đối tượng gây án đã được làm rõ, kẻ thủ ác là Đặng Văn Hùng (SN 1989, trú tại thôn 16, xã Lâm Giang, huyện Văn Yên). Xác định đối tượng là đã khó, bắt giữ đối tượng còn gian nan hơn nhiều. Cũng như các đối tượng phạm tội khác, sau khi gây án, Hùng bỏ trốn lên rừng.
Trong chuyên án này, tôi may mắn được đồng hành cùng Trung tá Giang và cán bộ Phòng PC45 trong quá trình phá án; đồng thời cũng là người được chứng kiến những giây phút đấu trí; những cuộc rượt đuổi căng thẳng của họ nhằm bắt kẻ thủ ác nên hiểu hơn về những chiến công thầm lặng của các anh.
Với sự nỗ lực của lực lượng truy bắt, 10h30’ ngày 15-8-2015, tên Hùng đã bị bắt giữ, khi đang trên đường bỏ trốn. Sau khi đối tượng bị bắt giữ, Trung tá Giang cũng là người trực tiếp thụ lý điều tra vụ án trên theo trình tự án điểm và sớm đưa đối tượng ra xét xử.
Kể với chúng tôi về quá trình đấu tranh với Hùng, Đội trưởng bộc bạch: Tuy đã xác định về tâm lý nhưng không phải lúc nào suy nghĩ của đối tượng cũng ổn định. Thời gian đầu, mỗi khi hỏi cung, Hùng luôn tỏ ra mệt mỏi. Hùng nói rằng, tưởng đưa vào trại là bắn luôn vì giết người phải đền mạng… Vậy mà cứ mang ra hỏi (hỏi cung) hết ngày này sang ngày khác.
Cùng với cán bộ Trại tạm giam Công an tỉnh Yên Bái, Trung tá Giang gặp gỡ cá biệt, phân tích cho Hùng hiểu chính sách khoan hồng của Đảng và Nhà nước đối với những người biết hối cải. Hùng dần hiểu ra, tư tưởng vì thế trở nên thông thoáng hơn.
Trong buồng giam, lúc tâm sự với các bị can đang bị giam giữ hay khi gặp gỡ cán bộ quản giáo và cán bộ điều tra, Hùng nhắc nhiều đến Nguyễn Thị Hán. Khi nói đến Hán, Hùng nở nụ cười tươi hơn và thái độ yêu đời hơn.
Tất cả những điều đó, cán bộ thụ lý điều tra và cán bộ quản giáo đều nắm bắt được. Rồi Hùng kể về tình yêu của anh ta đối với Hán. Vì sao, Hán hơn Hùng nhiều tuổi mà anh ta vẫn đem lòng thương yêu…
2. Trong những năm qua, các vụ án hóc búa, những vụ án gây xôn xao dư luận, Trung tá Nguyễn Trường Giang đều được lãnh đạo cấp trên tin tưởng, giao nhiệm vụ. Với anh, đó là niềm tự hào song cũng là áp lực..., phải làm gì để không phụ lòng tin của lãnh đạo và đồng chí, đồng đội.
Từ những thông tin chắp nhặt được, với óc phán đoán và khả năng quan sát đặc biệt, nhiều vụ án đã được anh và đồng đội khám phá thành công, từ những chi tiết tưởng như nhỏ nhất. Vụ giết người, cướp tài sản xảy ra tại xã Khánh Hoà, huyện Lục Yên, tỉnh Yên Bái 2 năm về trước để lại cho anh nhiều kỷ niệm khó quên.
Anh nhớ lại: Khoảng 10h20’, Phòng PC45 nhận tin báo của Ban Công an xã Khánh Hòa, phát hiện tại thôn 8 có một xác chết dưới suối, trên người chỉ có quần áo lót, hai tay bị trói ngược ra sau. Khi Trung tá Giang cùng đồng đội có mặt tại nơi xảy ra vụ án thì hiện trường đã bị xáo trộn.
Cùng với việc thu thập chứng cứ tại hiện trường, anh đã dựng nhân thân của nạn nhân xấu số, chị Nguyễn Thị Hường, tên thường gọi là Huệ, trú tại phường Nguyễn Thái Học, TP Yên Bái. Trước thời điểm xảy ra vụ án một thời gian, nạn nhân về đây thuê nhà, thu mua nông sản...
“Vụ án gặp nhiều khó khăn do nạn nhân đã ly hôn, có nhiều mối quan hệ phức tạp. Trong khi đó, gian nhà ở bị đốt cháy, nhiều chứng cứ đã bị kẻ thủ ác xóa sạch” Trung tá Giang chia sẻ.
Xác định đây là vụ án đặc biệt nghiêm trọng, xảy ra tại khu vực đông dân cư, gây ảnh hưởng rất lớn đến tình hình an ninh trật tự tại địa phương, thông tin tài liệu thu được ban đầu chưa có giá trị chứng minh vụ án, chưa xác định được đối tượng gây án, anh đã trực tiếp cùng phối hợp với Công an huyện Lục Yên và chính quyền địa phương xã Khánh Hòa, áp dụng đồng bộ các biện pháp nghiệp vụ; thường xuyên, liên tục rà soát số đối tượng nghi vấn, đối tượng cộm cán, số đối tượng hình sự - ma túy trên địa bàn xã Khánh Hòa và các địa bàn giáp ranh.
Ngoài việc nắm tình hình, các anh đã tiến hành lấy lời khai của số đối tượng nghi vấn; đồng thời xác minh triệt để để nhanh chóng thu hẹp diện đối tượng. Từ ngày 5 đến 7-4-2015, qua công tác nắm tình hình, thu thập tài liệu chứng cứ và tiến hành rà soát, xác minh, đã xác định được đối tượng gây án là Lý Văn Chúc (SN 1995, trú tại xã Động Quan, huyện Lục Yên), anh đã chỉ huy tổ công tác trực tiếp bắt giữ đối tượng tại khu vực Bệnh viện tỉnh Yên Bái.
Với trinh sát điều tra trọng án, ngoài việc chạy đua với thời gian còn là áp lực bắt giữ đúng người, đúng tội; không để oan người ngay, bỏ lọt tội phạm. Với các trinh sát Phòng PC45 và Trung tá Nguyễn Trường Giang thì đây là một kỷ niệm khó quên trong cuộc đời binh nghiệp của họ.
Trong vụ án này, sau khi gây án, kẻ thủ ác Vũ Thị Nhàn (SN 1962, trú tại xã Đông An, huyện Văn Yên, tỉnh Yên Bái) cùng những người thân trong gia đình quanh co, không khai báo nguồn gốc công cụ, phương tiện gây án; còn những người thân trong gia đình cũng che đậy sự thật... Từ sự tỉ mỉ, người đội trưởng cùng đồng đội đã làm rõ vụ án, đưa các đối tượng liên quan ra xét xử trước pháp luật.
Trước đó, ngày 4-2-2015, sau khi được con dâu thông báo về việc có một số đối tượng đến nhà đòi nợ và đe dọa con trai, bà Nhàn đã chuẩn bị 2 con dao nhọn giấu trong người rồi cùng một số người khác đến nhà con trai. Tại đây, giữa bà Nhàn và anh Lê Quang Hiền (45 tuổi, trú tại tổ 8B, phường Nguyễn Phúc, TP. Yên Bái), chủ nợ của con trai bà, xảy ra mâu thuẫn. Đối tượng Hiền đã dùng dao đe dọa con trai của bà Nhàn là anh Nguyễn Quang Đại để đòi nợ. Lúc này, bà Nhàn đã rút con dao giấu trong người, đâm anh Hiền tử vong.
“Trong vụ án này chúng tôi đối mặt với muôn vàn khó khăn. Nạn nhân của vụ án đã tử vong; trong khi các nhân chứng đều là những người thân trong một gia đình nên việc bảo vệ nhau là điều không tránh khỏi”, Trung tá Giang cho biết.
Ban đầu, các đối tượng đều khai rằng trong quá trình xô đẩy, con dao trên tay bà Nhàn đã vô tình gây ra cái chết cho nạn nhân... Từ việc tách riêng các đối tượng đấu tranh, Trung tá Giang đã phát hiện ra những điểm bất nhất trong lời khai của người có liên quan.
Từ đó, anh đã tác động tâm lý, chuyển hóa chứng cứ, khiến đối tượng đã bị khuất phục hoàn toàn. Nhàn khai nhận, sau khi biết chuyện, bà ta gọi điện thoại cho em trai là Vũ Văn Minh (SN 1963, trú tại thôn Gốc Đa, xã Đông An) và các cháu cùng vào nhà Đại ở thôn Khe Cạn, với mục đích đối phó với Hiển.
Trước khi đi, Nhàn mượn của anh rể là Nguyễn Quang Cảnh (SN 1953, trú ở cùng thôn) một con dao gọt hoa quả. Tiếp đó, Nhàn bảo con rể là Ngô Văn Chung (SN 1984, trú tại phường Kim Tân, TP Lào Cai) đưa sang nhà ông Triệu Văn Ngàng (SN 1961, trú tại xã Đông An) mượn thêm một con dao khác, là loại dao gấp rồi quay lại nhà con trai, sau đó diễn ra sự việc đau lòng như trên...
3. Những con số ấn tượng thay lời muốn nói ghi nhận những chiến công, thành tích của người đội trưởng say nghề. Trong 3 năm qua, anh đã cùng tập thể đội hướng dẫn, điều tra án hình sự làm tốt công tác hướng dẫn điều tra án đối với các đơn vị cấp huyện; đồng thời thụ lý, điều tra 87 vụ án với 138 bị can gồm các tội danh giết người, cố ý gây thương tích, cưỡng đoạt tài sản, mua bán người, mua bán trẻ em, hiếp dâm trẻ em, chứa mại dâm, đánh bạc và gá bạc…
Với vai trò là đội trưởng, anh luôn sát sao với công việc của đội. Các vụ án do Đội của anh thụ lý, điều tra luôn đảm bảo chặt chẽ về chứng cứ pháp lý, đảm bảo xử lý đúng người, đúng tội, đúng quy định của pháp luật; không oan sai, bỏ lọt tội phạm. Với những thành tích đã đạt được, 3 năm (2014, 2015, 2016), Trung tá Nguyễn Trường Giang được công nhân danh hiệu Chiến sỹ thi đua cơ sở; được Bộ Công an, UBND tỉnh tặng 4 Bằng khen về thành tích đột xuất, thành tích trong các đợt thi đua...