Dự án bị “lãng quên” 12 năm giữa đại ngàn

Năm 2008, với mục tiêu để sớm có nguồn nguyên liệu đón đầu cung cấp Nhà máy liên hợp gang thép tại Vũng Áng, Dự án đầu tư xây dựng Nhà máy tuyển quặng sắt công suất 500.000 tấn/năm của Công ty TNHH MTV Sắt Vũ Quang đã được đầu tư xây dựng trên diện tích 192.318m² tại xã Sơn Thọ (nay là xã Thọ Điền), huyện Vũ Quang, tổng mức đầu tư dự án 158 tỷ đồng. Dự án được khởi công xây dựng vào ngày 22/2/2008 và đến ngày 19/5/2009 đã chính thức đưa vào hoạt động.

Tuy nhiên, thời điểm này Nhà máy liên hợp gang thép Vũng Áng đầu tư xây dựng chưa xong, chưa tiêu thụ được sản phẩm dẫn đến lượng sản phẩm tồn kho lớn, theo báo cáo của Công ty hiện còn gần 100.000 tấn quặng đang lưu trữ tại nhà máy. Một thời gian sau đó, Nhà máy tuyển quặng sắt Vũ Quang phải tạm ngừng hoạt động và đến ngày 1/9/2011, UBND tỉnh Hà Tĩnh đã có thông báo cho phép Công ty được bán lượng quặng tồn kho trong năm 2011 để giải quyết khó khăn trước mắt. Tuy nhiên, sản phẩm không tiêu thụ được như kỳ vọng.

Từ năm 2012 đến nay, Công ty ngừng sản xuất kinh doanh, chỉ thực hiện trông coi bảo vệ và duy tu máy móc thiết bị, tìm hướng cơ cấu lại nhà máy để tái sản xuất kinh doanh. Đến nay, thực trạng các nhà xưởng, máy móc, trang thiết bị rỉ sét, hệ thống cơ sở hạ tầng, nhà văn phòng đã xuống cấp, quặng tập kết không được che chắn, để hoang hóa rất lãng phí.

Kiểm tra hiện trạng thực tế khu đất cũng như tình hình triển khai các hạng mục, công trình mà tỉnh Hà Tĩnh đã phê duyệt để thực hiện Dự án Nhà máy tuyển quặng sắt trên diện tích 19,55ha, lực lượng chức năng phát hiện có nhiều tồn tại, sai phạm trong quá trình thực hiện dự án. Theo đó, các công trình đã được đầu tư xây dựng như nhà bảo vệ, máy tuyển rửa, các lò đốt liên hoàn, trạm biến thế và chia điện, nhà ăn công nhân, nhà điều hành... đã hư hỏng xuống cấp, một số hạng mục không còn do không sử dụng trong thời gian dài và các hạng mục còn lại theo quy hoạch chưa được xây dựng. Theo thực tế hiện trạng đánh giá các hạng mục công trình về cơ cấu chỉ tiêu xây dựng, vị trí xây dựng và quy mô công trình chưa tuân thủ theo quy hoạch đã được phê duyệt.

Công ty TNHH MTV sắt Vũ Quang được UBND tỉnh Hà Tĩnh cấp Giấy phép khai thác khoáng sản số 212/GP-UBND ngày 22/1/2008, với diện tích 30ha, thời hạn 10 năm. Tuy nhiên, sau khi được cấp phép, Công ty không thực hiện ký quỹ cải tạo phục hồi môi trường và các thủ tục liên quan đến khai thác khoáng sản, chưa làm thủ tục thuê đất để khai thác theo quy định nên ngày 7/8/2017, UBND Hà Tĩnh đã thu hồi Giấy phép khai thác khoáng sản.

Ngoài ra, mặc dù dự án đã được duyệt Báo cáo Đánh giá tác động môi trường nhưng quá trình hoạt động, doanh nghiệp này đã không tuân thủ các nội dung bảo vệ môi trường đã được phê duyệt. Việc tập kết máy móc thiết bị, quặng sắt tại khu vực nhà máy không được che chắn nên khi có mưa lớn, nước mưa chảy tràn qua khu vực dự án cuốn theo rỉ sắt, có nguy cơ ô nhiễm môi trường. Bên cạnh đó công trình xử lý nước thải nhiều năm không hoạt động, không được duy tu, sửa chữa, nâng cấp nên đã bị xuống cấp, cây cối um tùm.

Theo UBND huyện Vũ Quang, Công ty TNHH MTV Sắt Vũ Quang xây dựng Dự án Nhà máy tuyển quặng sắt công suất 500.000 tấn/năm tại xã Thọ Điền nhưng không tuân thủ đúng theo quy hoạch đã được UBND tỉnh Hà Tĩnh phê duyệt. Việc kiểm tra, xử lý trong giai đoạn này quy định trách nhiệm quản lý thuộc các sở, ngành và địa phương. Mặc dù trong những năm qua, địa phương này đã có nhiều văn bản đề nghị các đơn vị liên quan vào cuộc để xử lý nhưng vẫn không thực hiện.

Huyện Vũ Quang mong muốn UBND tỉnh Hà Tĩnh thực hiện các bước chấm dứt dự án đầu tư theo quy định. Trong khi đó, UBND tỉnh Hà Tĩnh cũng cho rằng, dự án đã đầu tư xây dựng nhưng đã ngừng hoạt động hơn 10 năm. Từ đó đến nay, các sở, ngành, địa phương đã chưa kịp thời thực hiện chức năng quản lý nhà nước đối với Dự án theo quy định.

Hiện, tỉnh Hà Tĩnh đang yêu cầu Sở Kế hoạch và Đầu tư chủ trì, phối hợp với các đơn vị, địa phương và các cơ quan liên quan khẩn trương thực hiện chức năng quản lý nhà nước đối với Dự án; chủ động làm việc với Công ty TNHH MTV Sắt Vũ Quang để thực hiện các thủ tục liên quan theo quy định.