Liên hợp quốc đề cao vai trò của ASEAN trong vấn đề Myanmar

Tại cuộc họp ngày 8/11 (giờ địa phương) của HĐBA LHQ, Bộ trưởng Ngoại giao thứ hai của Brunei Erywan Pehin Yusof, Đặc phái viên của Chủ tịch ASEAN về Myanmar, đã chia sẻ các nỗ lực của ASEAN trong thời gian qua trong việc thúc đẩy tìm kiếm giải pháp hòa bình cho vấn đề Myanmar, đặc biệt là việc thúc đẩy thực hiện Đồng thuận 5 điểm và thông tin về các hoạt động hỗ trợ nhân đạo mà ASEAN đã thực hiện.

Đánh giá cao vai trò của ASEAN, tất cả các nước thành viên HĐBA nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thực hiện ngay và đầy đủ Đồng thuận 5 điểm; bày tỏ mong muốn đặc phái viên của ASEAN sớm được tới Myanmar để thực hiện nhiệm vụ của mình, trong đó có thúc đẩy đối thoại, xây dựng lòng tin và gặp gỡ các bên liên quan.

Nhiều nước bày tỏ quan ngại về các vụ tấn công, bạo lực trên khắp Myanmar, đặc biệt ở vùng Bắc và Tây Bắc Myanmar gần đây, kêu gọi các bên kiềm chế, chấm dứt bạo lực, đảm bảo tiếp cận nhân đạo, an ninh, an toàn cho người dân.

Phát biểu tại cuộc họp, Tham tán Công sứ, Phó Trưởng Phái đoàn Việt Nam tại LHQ Nguyễn Phương Trà hoan nghênh một số động thái tích cực tại Myanmar trong thời gian vừa qua như tuyên bố trả tự do cho hàng nghìn người bị giam giữ. Tuy nhiên, đại diện Việt Nam bày tỏ lo ngại về việc chưa có tiến triển trong thực hiện Đồng thuận 5 điểm và tình trạng phá hủy các văn phòng, cơ sở hạ tầng dân sự thiết yếu cũng như các cuộc đụng độ, kích động bạo lực của các bên, trong đó có các nhóm vũ trang, gây khó khăn cho tiến trình đối thoại và hòa giải; làm tình trạng chia rẽ thêm sâu sắc và đẩy nhanh nguy cơ xảy ra một cuộc nội chiến ở nước này.

Trong bối cảnh đó, đại diện Việt Nam kêu gọi tất cả các bên ở Myanmar chấm dứt mọi hành động bạo lực, đảm bảo tính mạng, an toàn, an ninh cho người dân; bảo đảm tiếp cận nhân đạo an toàn và không bị cản trở, phù hợp với luật nhân đạo quốc tế cũng như ưu tiên phòng, chống và kiểm soát đại dịch COVID-19. Việt Nam thúc giục các bên thực hiện kịp thời và đầy đủ Đồng thuận 5 điểm, trong đó có việc tiến hành đối thoại có ý nghĩa nhằm tìm kiếm một giải pháp hòa bình, bền vững và toàn diện vì lợi ích của người dân Myanmar.

Bên cạnh đó, các bên cần giải quyết các nguyên nhân gốc rễ của cuộc khủng hoảng ở bang Rakhine và tạo điều kiện cần thiết để những người bị buộc phải rời khỏi nơi cư trú được hồi hương một cách an toàn, tự nguyện và bền vững. Việt Nam hoan nghênh sự hỗ trợ của các đối tác bên ngoài đối với các nỗ lực của ASEAN, trong đó có hỗ trợ nhân đạo, cũng như ủng hộ vai trò, tiếng nói của ASEAN.

Việt Nam cảm ơn sự đóng góp của Tổng Thư ký LHQ và cựu đặc phái viên của Tổng Thư ký LHQ về Myanmar, đồng thời hoan nghênh việc bổ nhiệm đặc phái viên mới của Tổng Thư ký LHQ tại nước này. Đại diện Việt Nam tái khẳng định cam kết của ASEAN nói chung và Việt Nam nói riêng trong việc hỗ trợ Myanmar trở lại bình thường và ổn định theo ý nguyện của người dân.

Cùng ngày, Phó Tổng thư ký LHQ phụ trách các vấn đề nhân đạo Martin Griffiths đã kêu gọi cộng đồng quốc tế hỗ trợ tổng cộng 385 triệu USD cho Myanmar trong bối cảnh quốc gia Đông Nam Á đang đối mặt với tình trạng khủng hoảng rất nghiêm trọng với 3 triệu người đang cần được hỗ trợ nhân đạo do đất nước bị tê liệt về kinh tế. Người đứng đầu các hoạt động động nhân đạo của LHQ cũng đưa ra cảnh báo về tình trạng giao tranh hết sức đáng lo ngại ở các bang như Chin, Magway và Sagaing.

Ngoài ra, ông Martin Griffiths cho hay tính tới nay đã có thêm khoảng hơn 37.000 người nữa bị mất chỗ ở và hơn 160 ngôi nhà, kể cả nhà thờ và văn phòng của một tổ chức nhân đạo, đã bị đốt cháy. Quan chức LHQ kêu gọi phải chấm dứt ngay những hành động này bởi các cuộc tấn công nhằm vào dân thường và cơ sở hạ tầng của dân thường là không được phép theo luật nhân đạo quốc tế.

Myanmar rơi vào bế tắc chính trị kể từ ngày 1/2 sau khi quân đội  bắt giữ các lãnh đạo chính phủ, các thủ hiến vùng và bang cùng các thành viên cấp cao của đảng Liên đoàn quốc gia vì dân chủ (NLD) với cáo buộc có hành vi gian lận bầu cử. Sau khi tạm nắm quyền điều hành đất nước, quân đội Myanmar ban bố tình trạng khẩn cấp kéo dài 1 năm, đồng thời cam kết sẽ tổ chức bầu cử và chuyển giao quyền lực. Ngày 26/7 vừa qua, chính quyền quân sự đã hủy kết quả cuộc bầu cử năm 2020 mà trong đó đảng NLD giành chiến thắng.