Lộ diện những ứng cử viên kế nhiệm ông Suga Yoshihide
Hồi cuối tuần trước, Thủ tướng Nhật Bản Suga Yoshihide thông báo sẽ không ra tranh cử chức Chủ tịch đảng Dân chủ Tự do (LDP) khi nhiệm kỳ chủ tịch kết thúc vào ngày 30/9 tới. Việc này đã khiến giới chính khách xứ sở mặt trời mọc bất ngờ, đồng thời để ngỏ cánh cửa cho cuộc đua người kế nhiệm.
Cuộc bầu cử LDP để tìm ra chủ tịch mới của đảng này sẽ là cuộc đua đầu tiên trong vòng 3 năm qua có sự tham gia đầy đủ của những thành viên đảng ở cả trong và ngoài quốc hội. Người chiến thắng trong cuộc bầu cử này sẽ thay thế ông Suga Yoshihide, trở thành Thủ tướng thứ 100 của Nhật Bản. Nhiệm vụ đầu tiên của người chiến thắng sẽ là lãnh đạo và dẫn dắt LDP bước vào một cuộc tổng tuyển cử vốn có thể diễn ra muộn nhất vào ngày 28/11 song đa phần dự đoán sẽ diễn ra vào tháng 10/2021.
Mặc dù đa phần dự đoán LDP sẽ giành chiến thắng, song tình trạng không chắc chắn về chính trị trong vài tuần tới khó có thể làm gia tăng cơ hội chiến thắng cho LDP. Cho tới thời điểm hiện tại, chỉ có cựu Ngoại trưởng Fumio Kishida đã chính thức thông báo về việc tham gia cuộc chạy đua vào chiếc ghế Chủ tịch LDP.
Bên cạnh đó, có hai chính trị gia khác đã bày tỏ ý định ra tranh cử là đương kim Bộ trưởng Cải cách hành chính Taro Kono và cựu Bộ trưởng Nội vụ và Truyền thông Sanae Takaichi. Ngoài 3 chính trị gia trên, Chủ tịch Hội đồng Nghiên cứu chính sách LDP Hakubun Shimomura và cựu Bộ trưởng Quốc phòng Shigeru Ishiba cũng có thể tham gia cuộc đua này. Và cũng không loại trừ đồn đoán về khả năng cựu Thủ tướng Abe Shinzo ra tranh cử chức thủ tướng nhiệm kỳ thứ ba...
Ông Fumio Kishida, năm nay 64 tuổi, đã thông báo sẽ ra tranh cử chức Chủ tịch LDP từ ngày 26/8. Phát biểu với các phóng viên, ông cho biết ông ra tranh cử để chứng tỏ LDP “lắng nghe người dân và vẫn còn nhiều lựa chọn”.
Hồi tuần trước, ông đã kêu gọi soạn thảo gói kích thích kinh tế trị giá “hàng chục nghìn tỷ yen” để đối phó với dịch COVID-19. Ông cũng cho rằng Nhật Bản cần phải duy trì lãi suất siêu thấp để hỗ trợ cho nền kinh tế đang gặp khó khăn vì dịch bệnh. Sau khi thông báo sẽ ra tranh cử, ông Fumio Kishida đã kêu gọi thu hẹp khoảng cách thu nhập và cam kết hỗ trợ cho những người dễ tổn thương về kinh tế như những nhân viên làm việc bán thời gian và phụ nữ, khác với đương kim Thủ tướng Suga - người nhấn mạnh vào tự hồi phục.
Ông Fumio Kishida từng được coi là nhân vật có khả năng kế nhiệm cựu Thủ tướng Shinzo Abe, người đã từ chức vào cuối tháng 8/2020. Tuy nhiên, nghị sỹ đến từ tỉnh Hiroshima này thường đứng ở vị trí khá thấp trong các cuộc thăm dò dư luận. Năm ngoái, ông chỉ đứng ở vị trí thứ hai trong cuộc chạy đua vào chiếc ghế Chủ tịch LDP cầm quyền, sau Thủ tướng Suga Yoshihide.
Một ứng cử viên đầy triển vọng khác là đương kim Bộ trưởng Cải cách hành chính Taro Kono. Hãng tin Kyodo hôm 3/9 dẫn lời một nguồn tin giấu tên cho biết ông Taro Kono đã bày tỏ ý định sẽ ra tranh cử chức Chủ tịch LDP. Ông Toro Kono, năm nay 58 tuổi, đã tốt nghiệp Đại học Georgetown vào năm 1985 và có thể nói tiếng Anh thành thạo.
Ông đã từng giữ chức Bộ trưởng Ngoại giao và Bộ trưởng Quốc phòng dưới thời chính quyền của cựu Thủ tướng Shinzo Abe. Ông là thành viên của phái Shikokai thuộc LDP do Phó Thủ tướng kiêm Bộ trưởng Tài chính Taro Aso lãnh đạo và được cho là ủng hộ các chính sách quan trọng của ông Abe. Ngoài vị trí Bộ trưởng Cải cách hành chính, hiện ông là quan chức phụ trách chương trình tiêm vaccine phòng COVID-19 của Chính phủ. Chính trị gia này thường có vị trí khá cao trong các cuộc thăm dò dư luận về những nhân vật có khả năng kế nhiệm Thủ tướng Suga.
Trước ông Toro Kono, cựu Bộ trưởng Nội vụ và Truyền thông Sanae Takaichi, năm nay 60 tuổi, đã tuyên bố sẽ ra tranh cử chức Chủ tịch LDP. Phát biểu với các phóng viên sau khi Thủ tướng Suga Yoshihide thông báo không ra tranh cử, bà Sanae Takaichi, một nhân vật thuộc phe bảo thủ và thân cận với cựu Thủ tướng Shinzo Abe, khẳng định bà “sẽ chiến đấu cho đến phút cuối” trong cuộc đua vào chiếc ghế lãnh đạo đảng cầm quyền sắp tới và sẽ đưa ra các chính sách nhằm chống lại mối đe dọa công nghệ của Trung Quốc cũng như giúp vực dậy nền kinh tế. Bà cho biết bà muốn tập trung vào các vấn đề mà các chính quyền trước đây chưa hoàn thành như mục tiêu nâng tỷ lệ lạm phát lên 2%, ban hành dự luật “giúp ngăn chặn sự rò rỉ thông tin nhạy cảm sang Trung Quốc”.
Nữ chính trị gia này cũng nhấn mạnh sự cần thiết phải soạn thảo ngân sách bổ sung càng sớm càng tốt để củng cố hệ thống y tế của Nhật Bản, vốn đang trong tình trạng căng thẳng do đại dịch. Nếu giành chiến thắng, bà sẽ trở thành nữ thủ tướng đầu tiên của Nhật Bản. Tuy nhiên, vẫn chưa rõ liệu bà Sanae Takaichi có nhận được sự ủng hộ của tối thiểu 20 nghị sỹ cần thiết để ra tranh cử chức Chủ tịch LDP hay không.
Ông Hakubun Shimomura, năm nay 67 tuổi, từng để ngỏ khả năng ra tranh cử nhưng đã rút lại ý định này sau cuộc gặp kéo dài 10 phút với Thủ tướng Suga Yoshihide hôm 30/8. Tuy nhiên, sau thông báo mới nhất của Thủ tướng Suga, chính trị gia đến từ tỉnh Gunma này cho biết “tình hình đã thay đổi” và ông sẽ tham vấn với những người khác trong LDP.
Trong khi đó, cựu Bộ trưởng Quốc phòng Shigeru Ishiba cũng có thể tham gia cuộc đua này. Phát biểu với các phóng viên tại thành phố Tottori hôm 27/8, ông cho biết ông cần “cân nhắc từ nay cho tới trước khi cuộc đua vào chiếc ghế Chủ tịch LDP chính thức bắt đầu vào ngày 17/9. Trước đó, chính trị gia này có vẻ như không muốn ra tranh cử khi kêu gọi cần hoãn bỏ phiếu bầu chủ tịch mới cho tới sau cuộc bầu cử hạ viện vì tình hình dịch bệnh hiện nay.
Tuy nhiên, với việc bỏ phiếu bầu chủ tịch LDP có thể sẽ diễn ra trước cuộc bầu cử Hạ viện, dường như ông Shigeru Ishiba đã thay đổi quan điểm. Cựu Bộ trưởng Quốc phòng Nhật Bản năm nay 64 tuổi, là người thường có vị trí khá cao trong các cuộc thăm dò dư luận về những nhân vật có khả năng trở thành thủ tướng, nhưng không được các nghị sỹ của LDP ưa thích.