Nga bắn tín hiệu xuống thang căng thẳng, loại trừ chiến tranh?
Nga dù "chuẩn bị cho điều tồi tệ nhất", nhưng phát tín hiệu ưu tiên đối thoại với phương Tây để tìm kiếm những đảm bảo về an ninh.
Tổng thống Nga Vladimir Putin ngày 14/2 có các cuộc gặp với các quan chức quốc phòng và ngoại giao cấp cao nhất của Nga, trong bối cảnh căng thẳng giữa Moscow và phương Tây xoanh quanh tình hình Ukraine chưa có dấu hiệu hạ nhiệt.
Trao đổi với Ngoại trưởng Sergei Lavrov, Tổng thống Putin đã hỏi rằng liệu còn cơ hội đạt được một thoả thuận nào với phương Tây về các lo ngại an ninh của Nga, hay liệu Moscow sẽ chỉ bị phương Tây lôi vào các cuộc đàm phán không hồi kết.
Trả lời ông chủ Điện Kremlin, Ngoại trưởng Lavrov một mặt thừa nhận các phản ứng gần đây của Liên minh châu Âu (EU) và NATO về các mối lo an ninh của Nga là chưa thoả đáng, song ông nhận định Mỹ ít nhất đã đưa ra những đề xuất rõ ràng hướng tới giảm thiểu nguy cơ xung đột.
"Chúng ta đã nhiều lần cảnh báo rằng (Nga) sẽ không chấp nhận các cuộc đàm phán kéo dài vô tận về những vấn đề cấp bách, cần câu trả lời ngay lập tức", ông Lavrov nói. "(Nhưng) tôi phải khẳng định rằng vẫn còn cơ hội".
Theo lời Ngoại trưởng Nga, khả năng đạt được đồng thuận bằng ngoại giao "còn lâu mới cạn kiệt". "Ở giai đoạn này, tôi đề nghị tiếp tục và xây dựng chúng", ông Lavrov đề cập đến khả năng tiến hành các cuộc đối thoại cùng Mỹ và phương Tây.
"OK", ông Putin đáp lời Ngoại trưởng Lavrov, theo Politico.
Giới quan sát đánh giá bình luận của Ngoại trưởng Lavrov và phản ứng của Tổng thống Putin cho thấy khả năng sớm xảy ra một cuộc xung đột ở Ukraine như các phát ngôn của Mỹ là rất thấp.
Tháng 12/2021, Nga đã đồng thời gửi 2 bản đề xuất an ninh lần lượt đến Mỹ và NATO, trong đó yêu cầu khối quân sự cam kết bằng văn bản về việc ngừng mở rộng về phía Đông và không kết nạp Ukraine.
Dù khước từ cam kết dừng mở rộng về phía Đông, trong văn bản trả lời Nga, Mỹ đã nêu các đề xuất và mong muốn tiếp tục đối thoại để hoá giải các bất đồng lớn khác với Nga.
Ngoại trưởng Lavrov khẳng định Moscow cũng đã sẵn sàng một văn bản dài 10 trang để hồi đáp các đề xuất được Mỹ gửi tới.
Cùng ngày, trong cuộc trao đổi giữa ông Putin và Bộ trưởng Quốc phòng Nga Sergei Shoigu, ông Shoigu thông báo, một số cuộc tập trận của Nga đã hoàn tất và một số sẽ kết thúc trong tương lai gần.
Nga hiện tiến hành các cuộc tập trận quy mô lớn ở nhiều khu vực như Biển Đen, trên lãnh thổ Belarus và một số khu vực khác gần Ukraine. Bộ trưởng Quốc phòng Nga không nói rõ liệu nhóm binh sĩ tham gia tập trận sẽ được di chuyển tới đâu khi các hoạt động này kết thúc.
Tháng 4 năm ngoái, phát ngôn về việc các cuộc tập trận của Nga gần biên giới Ukraine kết thúc từng được nhìn nhận là chỉ dấu đầu tiên cho thấy các hoạt động quân sự đột xuất của Nga đã đạt kết quả và phần lớn binh sĩ Nga sẽ được điều chuyển về đơn vị đóng quân thường trực.
Cũng trong ngày 14/2, người phát ngôn Điện Kremlin Dmitri Peskov cho biết Nga hy vọng các kênh đối thoại giữa nước này và phương Tây sẽ có thể tìm ra giải pháp cho vấn đề Ukraine, trong đó các lợi ích của Nga được cân nhắc.
Trả lời họp báo, ông Peskov cho hay Nga đang "chuẩn bị cho điều tồi tệ nhất, nhưng hy vọng vào điều tốt nhất". Nói về quan hệ của Nga và phương Tây, người phát ngôn Điện Kremlin nhấn mạnh ông rất muốn từ "chiến tranh" biến mất khỏi các cuộc trao đổi, theo FNA.
Trong một cuộc phỏng vấn với CNN, phát sóng sáng 15/2 (giờ Hà Nội), ông Peskov khẳng định, Tổng thống Nga Vladimir Putin luôn yêu cầu tiến hành các cuộc đàm phán. Ông Peskov cũng nói rằng Ukraine "chỉ là một phần của vấn đề".
"Ông ấy (Tổng thống Putin) đã khởi xướng (đàm phán) về đảm bảo an ninh cho Nga. Và Ukraine chỉ là một phần của vấn đề lớn hơn nhiều – đó là đảm bảo an ninh cho Nga và tất nhiên Tổng thống Putin sẵn sàng đàm phán", ông Peskov nói.
Nhắc đến các cáo buộc của phương Tây về một cuộc xâm lược tiềm tàng của Nga nhằm vào Ukraine, ông Peskov khẳng định chúng hoàn toàn "rỗng tuếch và vô căn cứ", nhằm mục đích kích động căng thẳng leo thang. Ông Peskov nhấn mạnh Nga không gây ra mối đe doạ với bất cứ ai.