Sóng gió bủa vây chính trường Pháp
Thủ tướng Pháp Sebastien Lecornu đệ đơn từ chức sau chưa đầy một tháng nắm quyền, trở thành vị Thủ tướng có thời gian tại nhiệm ngắn nhất lịch sử nước Pháp hiện đại, trong bối cảnh thành phần nội các mà ông Lecornu vừa công bố vấp phải sự phản đối gay gắt của nhiều đảng phái lớn tại quốc hội.
New York Times cho biết, lá đơn từ chức được Thủ tướng Lecornu đệ trình lên Tổng thống Pháp Emmanuel Macron ngày 6/10, tức chưa đầy 24 giờ kể từ khi ông công bố thành phần chính phủ mới và 27 ngày kể từ khi ông được Tổng thống Pháp Emmanuel Macron bổ nhiệm làm người đứng đầu nội các.
Theo Văn phòng Tổng thống Pháp, ông Macron đã chấp nhận đơn từ chức của ông Lecornu khiến ông trở thành vị Thủ tướng Pháp có thời gian tại nhiệm ngắn nhất lịch sử nước Pháp hiện đại và nội các của ông là nội các có thời gian tồn tại ngắn nhất, chưa đầy một ngày.
Trong bài phát biểu đầu tiên sau quyết định bất ngờ, ông Lecornu nói: “Các điều kiện để tôi thực hiện chức năng của một Thủ tướng không thể được đáp ứng nữa”. Ông thừa nhận đã thất bại trong nỗ lực tìm kiếm thỏa hiệp của các đảng phái và rằng, các đảng phái “hành xử như thể họ chiếm thế đa số trong quốc hội”. Trên thực tế, hiện không có đảng phái nào chiếm đa số trong quốc hội Pháp kể từ sau cuộc tổng tuyển cử trước hạn hồi năm ngoái.
Ông Lecornu năm nay 39 tuổi, giữ chức Bộ trưởng Quốc phòng trước khi trở thành vị Thủ tướng thứ 5 được Tổng thống Macron bổ nhiệm trong chưa đầy hai năm qua. Người tiền nhiệm của ông Lecornu là ông Francois Bayrou đã bị quốc hội Pháp phế truất khỏi vị trí Thủ tướng sau nhiều tranh cãi về kế hoạch mạnh tay kiểm soát nợ công.
Sau khi nhậm chức vào ngày 9/9 vừa qua, ông Lecornu được Tổng thống Macron giao nhiệm vụ đàm phán với tất cả đảng phái chính trị trong quốc hội để tìm kiếm thỏa hiệp về ngân sách và các chính sách khác trước khi thành lập nội các mới. Ông Lecornu đã phải đối mặt với nhiệm vụ khó khăn là tìm cách để quốc hội phê chuẩn ngân sách thắt lưng buộc bụng cho năm tài khóa tới. Dữ liệu mới nhất cho thấy, Pháp nợ công 3.900 tỷ USD, tương đương 114% GDP. Tỷ lệ nợ công của Pháp cao thứ 3 trong Liên minh châu Âu (EU), sau Hy Lạp, Italy, và gần gấp đôi mức được phép là 60% theo quy định EU.
Sau nhiều tuần tham vấn với các đảng chính trị trên toàn quốc, ông Lecornu đã bổ nhiệm các vị trí bộ trưởng hôm 5/10 và nội các mới dự kiến tổ chức cuộc họp đầu tiên vào chiều 6/10 (giờ địa phương). Tuy nhiên, thành phần nội các mới gần như không thay đổi so với đội hình cũ khiến cả phe đối lập lẫn đồng minh chính trị của Tổng thống Macron tại quốc hội phản đối. Những giờ qua, tranh cãi trong chính trường Pháp đã làm dấy lên lo ngại về khả năng tồn tại lâu dài của chính phủ do ông Lecornu dẫn đầu.
Tổng thống Macron hiện chưa công bố nhân vật có thể được lựa chọn thay thế ông Lecornu và định hướng cho thời gian sắp tới. Hiến pháp Pháp quy định Tổng thống Pháp là nguyên thủ quốc gia, được người dân bầu 5 năm một lần, chịu trách nhiệm về chính sách đối ngoại và quốc phòng.
Thủ tướng Pháp được Tổng thống bổ nhiệm sau các kỳ bầu cử nghị viện, thường thuộc đảng kiểm soát quốc hội, chịu trách nhiệm về các chính sách trong nước và đảm nhiệm công việc hàng ngày của chính phủ. Thành viên trong nội các do Thủ tướng đề cử và cần được Tổng thống chấp thuận. Tuy nhiên, quốc hội Pháp có thể tiến hành các cuộc bỏ phiếu bất tín nhiệm đối với chính phủ và chính phủ Pháp sẽ phải từ nhiệm nếu không vượt qua các cuộc bỏ phiếu đó.
Giới quan sát chính trị đánh giá, quyết định từ chức của ông Lecornu gây nhiều bất ngờ, đồng thời đẩy chính trường Pháp vào sâu hơn trong khủng hoảng chính trị, với một quốc hội khá chia rẽ và không phe phái nào nắm được đa số. Theo Reuters, một số đảng phái đã kêu gọi Tổng thống Macron ra quyết định tổ chức bầu cử quốc hội bất thường. “Sẽ không thể ổn định trở lại nếu không tổ chức bầu cử lại và giải tán quốc hội”, lãnh đạo đảng Tập hợp Quốc gia cánh hữu của Pháp Jordan Bardella nói.
Cùng ngày, thành viên đảng Xã hội Pháp Philippe Brun khẳng định họ sẵn sàng “gánh vác trách nhiệm đất nước” để tìm ra những “người chiến thắng trong bầu cử”. Trong khi đó, chính trị đối lập Marine Le Pen cũng tuyên bố, việc giải tán quốc hội để tiến hành bầu cử bất thường là điều “hoàn toàn cần thiết”. “Quyết định sáng suốt duy nhất trong hoàn cảnh này là quay trở lại các cuộc bỏ phiếu và để người Pháp định hướng cho đất nước”, bà nói.