Vì sao Nga giảm hoạt động quân sự ở miền Bắc Ukraine?
Trong khi Bộ Quốc phòng Anh nhận định Nga đã “thất bại trong mục tiêu bao vây Kiev”, nhiều lãnh đạo châu Âu khác lại tỏ ra hoài nghi về việc Moscow giảm hoạt động quân sự ở miền Bắc Ukraine.
Mới đây, ảnh vệ tinh của Maxar Technologies cho thấy lực lượng Nga đã rút khỏi sân bay Antonov, cách Kiev khoảng 28 km. Việc kiểm soát sân bay này được coi là thắng lợi lớn đầu tiên của Moscow trong ngày đầu tiến hành chiến dịch quân sự tại Ukraine.
Trong một tuyên bố đưa ra hôm 1/4, Tổng thống Ukraine Zelensky nêu rõ: "Họ đang rút lực lượng khỏi miền Bắc đất nước chúng tôi. Có nơi họ rút sau khi giao tranh, có nơi họ tự rời đi. Tuy nhiên, mọi người cần cẩn trọng khi trở lại khu vực này. Hãy chờ đến khi có thể yên tâm rằng không có thêm bất kỳ cuộc pháo kích nào".
Nhiều quan điểm về việc Nga giảm hoạt động quân sự tại miền Bắc Ukraine đã được đưa ra bởi các lãnh đạo phương Tây và cả giới học giả Nga.
Cụ thể, giới chuyên gia phân tích quân sự của Nga cho rằng, động thái này của Moscow ở gần Kiev và tỉnh Chernihiv là nhằm thích nghi với tình hình thực tế.
Tờ Aljazeera dẫn quan điểm của chuyên gia quân sự người Nga Pavel Felgenhauer nêu rõ: “Quân đội Nga tạm dừng để cho người dân thấy rằng mọi chuyện đều nằm trong tầm kiểm soát. Ngoài ra, động thái này có thể liên quan tới tình hình thời tiết tại Ukraine trong thời gian tới".
Theo chuyên gia Pavel Felgenhauer, chiến dịch mùa Đông về cơ bản đã kết thúc. Thực tế đã chứng minh rằng Ukraine phải hứng chịu nhiều trận lũ lụt vào tháng 4. Do đó, khi thời tiết khô ráo trở lại vào tháng 5, Nga có thể sẽ triển khai chiến dịch mùa Hè mang tính quyết định.
Chung quan điểm với ông Pavel Felgenhauer, chuyên gia Alexei Mukhin từ Trung tâm Thông tin chính trị Moscow cho rằng, tuyên bố giảm leo thang căng thẳng ở mặt trận phía Bắc của đoàn đàm phán Nga phù hợp với kế hoạch đã được Điện Kremlin tính toán kỹ lưỡng.
Ở một góc nhìn khác, ông Omar Ashour, nhà nghiên cứu xung đột tại Viện Doha (Qatar) nhận định, việc chiếm Kiev không còn trong chương trình nghị sự của Nga: “Nỗ lực bao vây và áp đảo Kiev không thành công. Do đó, Nga buộc phải tập trung vào phía Đông”.
Ban đầu, Nga đề ra chiến lược quân sự ba mũi nhọn gồm bao vây để chiếm thủ đô, làm chủ miền Nam Ukraine và kiểm soát thành phố trọng yếu Mariupol vốn nằm trên bờ biển phía Nam của Ukraine kết nối vùng Donbass do phe ly khai kiểm soát và bán đảo Crimea. Nhưng Nga đã gặp không ít khó khăn trước sự chống trả quyết liệt của quân đội Ukraine vốn nhận được nhiều khí tài quân sự khủng từ phương Tây. Vì vậy, Moscow "đang tìm cách thoát khó tại Ukraine".
Tuy nhiên, nhiều quan chức phương Tây tỏ ra hoài nghi về động thái mới của Nga. Tổng thống Pháp Emmanuel Macron nhấn mạnh "còn quá sớm để nói về việc liệu người Nga có thay đổi cách tiếp cận của họ hay không".
Về phía Mỹ, Bộ Quốc phòng nước này cho rằng không nên loại trừ khả năng quân đội Nga chuẩn bị tiến hành một chiến dịch lớn hơn tại nhiều nơi khác trên lãnh thổ Ukraine. Người phát ngôn Lầu Năm Góc John Kirby khẳng định “sẽ không gọi đây là một cuộc rút quân”.
Stephen Biddle, Giáo sư về các vấn đề quốc tế và công cộng tại Đại học Columbia, người đã nghiên cứu các cuộc chiến của Mỹ ở Iraq, Afghanistan và các nơi khác, cho biết rất khó để giải mã ý định của Moscow từ tuyên bố quân sự hôm 1/4 .
"Họ rút quân gần Kiev để tạo điều kiện đàm phán là rõ ràng. Nhưng có thể Nga thực sự muốn thu hẹp mục tiêu để hướng tới các khu vực họ đã kiểm soát, đặc biệt là Donbass", ông Stephen Biddle lưu ý.
Được biết, trong bối cảnh Nga giảm hoạt động quân sự ở miền Bắc Ukraine, Tổng thống Zelensky cho biết, lực lượng quân sự nước này đang chuẩn bị ứng phó khả năng Nga tấn công ở khu vực Donbass và Kharkov, thành phố lớn thứ hai của đất nước.
"Tình hình vẫn vô cùng khó khăn. Lực lượng Nga đang dồn về Donbass, theo hướng Kharkov. Họ đang chuẩn bị cho những đợt tấn công mới. Chúng tôi đang chuẩn bị phòng thủ tích cực hơn nữa", ông Zelensky nhấn mạnh.