Độc đáo một xã có 2 thư viện
Có lẽ xã Dương Hòa, thành phố Hà Nội là xã duy nhất trong cả nước có đến hai thư viện tư nhân thu hút đông đảo người đọc. Và hai thư viện đều do anh Phùng Bá Hưng (SN 1990), một người con của quê hương Dương Hoà thành lập và điều hành hoạt động.
Phùng Bá Hưng vừa kết thúc 2 năm học thạc sĩ trong chương trình học bổng thạc sĩ toàn phần Fulbright của Chính phủ Mỹ trở về Việt Nam. Hưng cũng chính là “thủ thư” đưa mô hình “thư viện làng” ra thế giới.
Từ ngày 1/10 này, người dân và các em nhỏ ở thôn Me Táo - vùng ngoài đê xã Dương Hoà, Hà Nội (xã Dương Liễu, huyện Hoài Đức cũ) sẽ có một không gian rộng rãi, hiện đại để đọc sách và tham gia nhiều hoạt động trải nghiệm thú vị. Đó là Thư viện Dương Liễu - EnjoHub (cơ sở 2). Đây là món quà ý nghĩa thứ 2 mà anh Phùng Bá Hưng (SN 1990) dành tặng cho người dân quê mình sau 2 năm sang Mỹ du học trở về.
Đến dự Lễ khai trương Thư viện Dương Liễu - EnjoHub (cơ sở 2) diễn ra vào ngày 28/9 vừa qua có sự tham dự của đại diện chính quyền địa phương, các đoàn thể và đông đảo người dân trong và ngoài xã.
Tham gia cắt băng khánh thành Thư viện, bà Vũ Dương Thuý Ngà - nguyên Vụ trưởng Vụ Thư viện, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã chia sẻ rằng: “Thư viện tư nhân Dương Liễu là điểm sáng dẫn đầu cả nước, được nhiều cá nhân, tổ chức, địa phương học hỏi mô hình. Và Phùng Bá Hưng là tấm gương ham học, ham đọc sách và không ngừng nỗ lực để có đóng góp hữu ích cho cộng đồng. Thư viện Dương Liễu thực sự là mái nhà chung của những người yêu sách, là nơi lưu giữ và lan toả những giá trị văn hoá tốt đẹp của quê hương”.
Phùng Bá Hưng ham đọc sách từ nhỏ. Lớn lên Hưng theo học khoa Báo chí – Truyền thông, Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội. Năm 2013, sau khi ra trường và làm truyền thông cho một số tổ chức ở Việt Nam, Hưng luôn mong muốn có một địa điểm cất giữ sách cho trẻ con trong làng tới đọc. Thật may, có một người anh trong xã đã dành phòng khách của gia đình để làm phòng đọc. Hưng tham gia vào vận hành phòng đọc. Sách cứ nhiều dần lên, Thư viện tư nhân Dương Liễu được thành lập đơn sơ như thế.
Giai đoạn đầu, có những thời điểm, ngày đi làm, tối về thủ thư Hưng cần mẫn nhập sách, làm thẻ. Trong đầu Hưng luôn tồn tại nhiều câu hỏi: Làm sao để có được nguồn sách? Làm sao để thu hút được bọn trẻ đến thư viện lâu dài? Hưng kì công tạo dựng nhiều hoạt động thú vị để “nhử” bọn trẻ đến. Ban đầu, có khi chỉ là đến chơi. Rồi “chuyển hoá” dần, khiến chúng nghiện sách lúc nào không hay. Bọn trẻ ở Dương Liễu lúc đó đa phần giờ đều mê thư viện. Rồi bọn trẻ ở các xã bên cũng đến đăng kí đọc sách.
Chính sự kiên trì, tận tâm và cách làm việc chuyên nghiệp đã giúp Hưng vận hành thư viện một cách hiệu quả. Thư viện Dương Liễu ngày càng được biết đến nhiều hơn, tổ chức các hoạt động với quy mô vượt ra ngoài phòng đọc sách như những buổi nói chuyện, giao lưu với người nổi tiếng, chuyên gia; làm đồ chơi truyền thống, hoạt động bảo vệ môi trường,… mà không thu bất kỳ khoản phí nào của các bạn nhỏ và người dân tham gia.
Năm 2019, Hưng quyết định thành lập Local Bookable và Mạng lưới thư viện địa phương tại Việt Nam với mục tiêu kết nối và hỗ trợ chuyên môn, kinh nghiệm điều hành cho các nhóm thư viện tư nhân, thư viện cộng đồng trên khắp cả nước. Cũng năm này, Hưng mang mô hình thư viện cấp xã sang giới thiệu tại Mỹ theo một chương trình của Đại sứ quán. Không ngờ rằng mô hình thư viện bé nhỏ, đơn sơ ở vùng quê ngoại thành Hà Nội lại gây nhiều sự chú ý cho bạn bè quốc tế.
Tháng 9/2023, Hưng xuất sắc giành được học bổng thạc sĩ toàn phần Fulbright của Chính phủ Mỹ, chuyên ngành dịch vụ thông tin thư viện. Dù đi học xa nhà nhưng Hưng vẫn có đội ngũ gần 100 tình nguyện viên thay anh vận hành thư viện. Và từ lúc đó anh ấp ủ mở một không gian đọc thứ 2 cho các em nhỏ. Đến nay, mong muốn đó đã thành hiện thực.
Chia sẻ với phóng viên Báo CAND, anh cho biết: “Thư viện mới chỉ cách thư viện cũ hơn 1 cây số, nhưng là không gian đầy ý nghĩa cho người dân và các em nhỏ vùng bãi ven bờ sông Đáy. Từ nay người dân và các em nhỏ sẽ không phải vất vả vượt qua đê sang thư viện trong làng để đọc sách nữa, nhất là vào buổi tối hay những hôm mưa gió. Tôi muốn tất cả các em nhỏ đều được đọc sách, thư viện phải ở vị trí mà người dân dễ tiếp cận nhất. Để việc đọc sách dễ dàng và thành thói quen như cơm ăn, nước uống hằng ngày. Đó là điều tôi nhận ra trong những tháng ngày học ở Mỹ”.
Thư viện thứ 2 được thành lập đúng vào dịp kỷ niệm 12 năm hành trình lan toả tri thức của Thư viện Dương Liễu. Đây cũng là nơi chứng kiến sự thay đổi của nhiều bạn trẻ, từ những ngày đam mê đọc sách ở thư viện đến khi vào đại học, rồi đi du học. Không chỉ Hưng, mà trước đó đã có các bạn giành học bổng đi du học Nhật Bản, Trung Quốc. Còn gì tuyệt vời hơn khi nhiều bạn trở lại đồng hành, hỗ trợ kinh phí để thư viện hoạt động lâu bền và ý nghĩa hơn.