Khát vọng đưa tò he ra thế giới

08:44 11/09/2022

Cùng với trống cơm, đèn ông sao, trống ếch, mặt nạ giấy, tàu thuỷ sắt, tò he không thể thiếu trong mỗi dịp Trung thu. Đây là những đồ chơi truyền thống có từ lâu đời nhưng dần bị mai một khi đồ chơi hiện đại, nhập ngoại tràn ngập thị trường.

Song tại làng nghề sản xuất tò he duy nhất ở Việt Nam - thôn Xuân La, xã Phượng Dực, huyện Phú Xuyên (Hà Nội) vẫn còn rất nhiều nghệ nhân không chỉ giữ được nghề nặn tò he, mà họ còn khát vọng đưa đồ chơi dân gian, mang đậm bản sắc văn hoá dân tộc này ra với thế giới.

Nghệ nhân Nguyễn Văn Thành hướng dẫn các em học sinh Trường THCS Chu Văn An nặn tò he.

Tò he truyền thống vẫn được đón nhận

Trong không gian ấm áp, nghệ nhân ưu tú Nguyễn Văn Thành, nguyên Chủ nhiệm CLB Làng nghề truyền thống Tò he Xuân La, xã Phượng Dực, huyện Phú Xuyên (Hà Nội) hướng dẫn nặn tò he cho 54 học sinh lớp 9A9 trường THCS Chu Văn An, quận Tây Hồ (Hà Nội). Em Bùi AnhThư hào hứng nói: “Đây là lần đầu tiên cháu được nặn tò he do nghệ nhân hướng dẫn, một hoạt động bổ ích mà Ban phụ huynh và cô chủ nhiệm tổ chức để chúng cháu vui Trung thu. Qua đó cháu biết thêm một nghề truyền thống, biết đến một món đồ chơi dân gian đặc sắc được làm từ bột nếp, từ sự khéo tay tài hoa của nghệ nhân”.

Nghệ nhân Nguyễn Văn Thành cho biết, thay vì mua những món đồ chơi đắt tiền, đồ chơi nhập ngoại, dịp Trung thu năm nào anh và các nghệ nhân trong làng cũng được nhiều trường học, giáo viên mời hướng dẫn nặn tò he cho các em học sinh từ mẫu giáo lên đến THCS. Anh Thành có 10 năm là Chủ nhiệm CLB Làng nghề truyền thống nặn Tò he Xuân La duy nhất Việt Nam, có tay nghề xuất sắc, được UBND TP Hà Nội phong tặng Nghệ nhân Hà Nội Tò he năm 2014.

Năm 2015, anh được Nhà nước tặng danh hiệu Nghệ nhân ưu tú. Năm 2022, anh có tên trong danh sách Nghệ nhân nhân dân và đang chờ trao quyết định. “Cả làng Xuân La ai cũng biết nặn tò he. Đến nay có hơn 100 người làm nghề, đi khắp đất nước để nặn tò he. Phải cạnh tranh với các loại đồ chơi hiện đại rẻ mà tiện dụng, nhưng đồ chơi truyền thống vẫn được đón nhận, vì thế người làm tò he vẫn sống được bằng nghề”, anh Thành cho biết.

Cách đây hơn 10 năm, nghề nặn tò he dần bị mai một do phải cạnh tranh với các loại đồ chơi hiện đại tràn ngập thị trường, nhiều người đã bỏ nghề đi kiếm việc khác. Để giữ nghề truyền thống, các nghệ nhân cao tuổi ở Xuân La đau đáu tâm huyết bảo tồn, duy trì và phát triển giá trị di sản văn hoá của dân tộc. Năm 2009, CLB Làng nghề truyền thống nặn Tò he Xuân La với 54 hội viên ra đời, do anh Thành làm Chủ nhiệm. Năm 2011, làng nghề Xuân La chính thức được UBND TP Hà Nội công nhận là làng nghề truyền thống của Hà Nội.

Hướng dẫn các em học sinh lớp 9A9 Trường THCS Chu Văn An nặn tò hè.

Cần sự chung tay hỗ trợ làng nghề

Anh Thành cho biết, tò he không chỉ vang xa trong nước mà còn vang xa nhiều nước trên thế giới như: Năm 2003, nghệ nhân Đặng Văn Tố đã mang tò he sang nước Nhật để trình diễn, quảng bá nét đẹp văn hoá Việt Nam; năm 2005, nghệ nhân Nguyễn Văn Thuận cũng mang tò he sang tham dự Tuần văn hoá Việt - Mỹ; năm 2012, tại chương trình giao lưu nghệ nhân các nước ASEAN ở Thái Lan, anh Thành đã nặn tò he chân dung, được bạn bè quốc tế đánh giá rất cao…

Để “giữ lửa” cho làng nghề, anh Thành và các nghệ nhân trong làng luôn đau đáu một trăn trở làm sao cho những con giống tò he có sức sống lâu bền hơn và được nhiều người đón nhận hơn, nên anh và các nghệ nhân đã tìm tòi, thử nghiệm, tích cực sáng tạo ra nhiều mẫu mã mới để cạnh tranh với các đồ chơi hiện đại như: Tò he được đặt trang trí trên mẹt tre, lọ gốm, các sản phẩm áp dụng trong học đường, đồ dùng học tập mẫu giáo… Đặc biệt, các nghệ nhân còn nghiên cứu ra chất liệu bột để được lâu vài năm, nặn các sản phẩm trưng bày làm quà lưu niệm.

“Đến nay tò he vẫn cạnh tranh được với các đồ chơi hiện đại do đây là đồ chơi truyền thống có từ nhiều đời, nguyên liệu an toàn bằng gạo nếp, màu sắc được chiết xuất từ hoa củ quả tự nhiên đảm bảo an toàn. Đặc biệt, đây là loại hình trình diễn nghệ thuật tại chỗ nên đã đáp ứng nhu cầu của mọi lứa tuổi, vì vậy đã quảng bá được tới khách du lịch quốc tế”, anh Thành tự hào nói.

Tuy nhiên, khát vọng đưa tò he xuất khẩu vẫn chưa thành hiện thực dù sản phẩm này đã đạt chất lượng OCOP 4 sao, đáp ứng được xuất khẩu. Nguyên nhân theo anh Thành là còn gặp khó khăn về đầu ra, nên rất cần các cấp, các ngành hỗ trợ cho làng nghề.

“Cơ sở vật chất của làng nghề hiện còn thiếu thốn, rất mong TP hỗ trợ làng nghề có nhà truyền thống để trưng bày các sản phẩm độc đáo của các nghệ nhân; xây dựng làng nghề Xuân La trở thành điểm du lịch trong chuỗi du lịch làng nghề truyền thống của Việt Nam. Chúng tôi mong muốn tuyên truyền, quảng bá rộng rãi hơn nữa về nghề nặn tò he, để người dân hiểu giá trị của đồ chơi truyền thống”, anh Thành đề xuất.

Trần Hằng

Đảng bộ chính quyền cấp tỉnh gồm các tổ chức đảng trong các cơ quan chuyên môn, đơn vị sự nghiệp thuộc UBND cấp tỉnh, một số doanh nghiệp Nhà nước. Riêng đảng bộ Quân sự và đảng bộ Công an, đảng bộ Biên phòng cấp tỉnh trực thuộc cấp uỷ cấp tỉnh giữ nguyên như hiện nay.

Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) vừa công bố dự thảo Thông tư sửa đổi, bổ sung một số điều của Quy chế tuyển sinh trình độ đại học với nhiều điểm mới quan trọng như nâng chuẩn đầu vào đối với ngành đào tạo giáo viên và sức khỏe, khống chế chỉ tiêu xét tuyển sớm, xét học bạ phải dùng điểm cả năm lớp 12, các phương thức xét tuyển phải quy về một thang điểm chung để xét tuyển công bằng. Nhiều ý kiến ủng hộ việc siết xét tuyển sớm đối với phương thức xét tuyển học bạ. Việc khống chế tỷ lệ chỉ tiêu chung đối với tất cả các phương thức xét tuyển sớm ở mức không vượt quá 20% đang là vấn đề khiến dư luận đặc biệt quan tâm.

Vi khuẩn Escheriachia coli (E.coli) và Salmonella là "thủ phạm" gây ra vụ ngộ độc thực phẩm khiến 379 người nhập viện sau khi ăn bánh mì ở tiệm bánh mì - xôi Cô Ba Bến Đình (TP Vũng Tàu). Đây cũng là vi khuẩn gây ra hàng loạt vụ ngộ độc tập thể lớn xảy ra tại nước ta trong thời gian vừa qua. 

Ngày 30/11/2024, cửa hàng rau, củ, quả, thực phẩm sạch đầu tiên của Hợp tác xã (HTX) Nông nghiệp công nghệ cao Si Pa Phin, huyện biên giới Nậm Pồ, tỉnh Điện Biên đã chính thức khai trương, mở bán tại TP Điện Biên Phủ. Cùng với những bản du lịch cộng đồng nổi tiếng như Nà Sự, Nậm Pồ đã và đang trở thành điểm đến của nhiều khách du lịch trong nước và quốc tế. Những đổi thay đó chính là nhờ sự quyết liệt trong đổi mới chính sách, “trải thảm đỏ” thu hút các nhà đầu tư để đổi thay mảnh đất vùng biên của chính quyền địa phương tỉnh Điện Biên nói chung, huyện Nậm Pồ nói riêng.

Tại thời điểm kiểm tra, lực lượng chức năng đã phát hiện 936 cá thể chim chào mào còn sống bị nhốt trong 7 thùng giấy được cất giấu tại khu vực bến xe phía Nam TP Huế nên tiến hành thu giữ để xử lý.

Sau 9 ngày tổ chức, Liên hoan Ca múa nhạc toàn quốc đợt 1 năm 2024 đã khép lại với lễ bế mạc vào tối 30/11 tại tỉnh Vĩnh Phúc. Giải thưởng Xuất sắc cho vở diễn được trao cho Nhà hát Nhạc Vũ kịch Việt Nam với vở opera ballet “Carmen” và Nhà hát Ca múa nhạc Thăng Long với vở nhạc kịch “Giấc mơ Chí Phèo”.

Thực hiện Nghị quyết số 12-NQ/TW với quan điểm “Hướng về cơ sở, tăng cường toàn diện cho Công an cấp xã”, thời gian qua, TP Thái Nguyên, tỉnh Thái Nguyên đã thực hiện tốt chủ trương bố trí các đồng chí Trưởng, Phó Trưởng Công an cấp xã làm điều tra viên, trực tiếp tiếp nhận, giải quyết tin báo tố giác về tội phạm và điều tra giải quyết các vụ án có tính chất ít nghiêm trọng. Qua đó, nâng cao hiệu quả hoạt động của lực lượng Công an cấp xã trong phòng, chống tội phạm, góp phần ổn định ANTT ngay từ cơ sở.

Điểm trúng tuyển sớm không thấp hơn điểm chuẩn đợt xét tuyển chung; điểm xét tuyển, điểm chuẩn ở mọi phương thức, tổ hợp phải được quy đổi về một thang điểm chung để xét tuyển là một trong những điểm mới quan trọng trong Dự thảo quy chế tuyển sinh đại học từ năm 2025 đang được Bộ Giáo dục và Đào tạo (GD&ĐT) lấy ý kiến. Tuy nhiên, nhiều ý kiến cho rằng, việc quy đổi về 1 thang điểm chung giữa các phương thức xét tuyển trong bối cảnh hiện nay là không hợp lý và khó khả thi.

©2004. Bản quyền thuộc về Báo Công An Nhân Dân.
®Không sao chép dưới mọi hình thức khi chưa có sự đồng ý bằng văn bản của Báo Công An Nhân Dân.
English | 中文