Tàu lặn thám hiểm Titan bị mất tích hiện đại đến mức nào?
Chiếc tàu lặn thám hiểm chở 5 người bị mất tích tại Đại Tây Dương hôm 19/6 vừa qua được điều khiển bằng tay cầm chơi game có giá chỉ 30 USD (hơn 700.000 đồng), làm dấy lên những lo ngại về tiêu chuẩn an toàn của chiếc tàu này.
Tàu lặn thám hiểm có tên Titan chở theo 5 người gồm 4 du khách và một người điều khiển, đã bị mất tích dưới Đại Tây Dương trong lúc đang lặn xuống biển để tham quan xác con tàu đắm Titanic nổi tiếng. Được biết, mỗi du khách phải chi trả 250.000 USD để có được một suất thám hiểm bằng tàu lặn này.
Theo hãng tin Reuters, tín hiệu cuối cùng từ tàu gửi về tàu điều khiển trên mặt biển cho thấy vị trí của nó cách quần đảo Cape Code (bang Massachusetts, Mỹ) khoảng 1.400km về hướng đông, trong vùng nước có độ sâu khoảng 4.000m.
Khi thông tin về vụ tàu Titan mất tích được truyền thông đăng tải và lan truyền trên mạng xã hội, nhiều người đã nghi vấn liên quan đến tính an toàn của tàu này.
Tháng 11/2022, trong một phóng sự của đài CBS News, phóng viên David Pogue đã có chuyến thám hiểm xác tàu đắm Titanic chính bằng tàu lặn thám hiểm Titan. Trước khi bắt đầu chuyến đi, Stockton Rush - CEO của OceanGate, công ty quản lý và vận hành tàu Titan - đã dẫn phóng viên David Pogue tham quan toàn bộ con tàu.
Theo đó, Stockton Rush cho biết tàu ngầm Titan được thiết kế để điều khiển một cách đơn giản, như cách sử dụng thang máy với các tính năng lặn xuống và nổi lên. Nhiều thành phần trong tàu Titan được lắp đặt một cách ngẫu hứng và sử dụng những linh kiện có sẵn trên thị trường.
Đáng chú ý, tàu này sử dụng bộ tay cầm chơi game và rẻ tiền của Logitech để điều khiển. Điều này được chính Stockton Rush “khoe” trong video. Được biết, đó là tay cầm chơi game Logitech F710 PC, được ra mắt năm 2010. Chiếc tay cầm chơi game này dành cho máy tính nhưng không có dây mà kết nối qua Bluetooth, được gắn thêm 2 cần điều khiển in bằng 3D, giúp người điều khiển sử dụng dễ dàng và thuận tiện hơn.
Loại tay cầm này vẫn được Logitech bán cho đến ngày nay. Sau khi thông tin về vụ mất tích lan rộng, loại tay cầm giá 30 USD này đã “cháy hàng”.
Một số người cho rằng chiếc tay cầm này có thể là nguyên nhân của vụ việc, nhưng đến nay chưa có nguồn tin chính thống nào xác nhận điều này.
Theo Bloomberg, toàn bộ tàu được khóa chốt phía bên ngoài, do vậy ngay cả khi tàu nổi lên, những người ngồi trong tàu cũng không thể tự thoát ra nếu không có sự trợ giúp từ bên ngoài và nguy cơ bị chết ngạt trong khoang rất cao.
Stockton Rush đã thành lập OceanGate, có trụ sở tại Washington (Mỹ), vào năm 2009 nhằm giúp các nhà khoa học và khách du lịch dễ tiếp cận hơn với hoạt động khám phá đại dương sâu thẳm.
Trong 14 năm qua, công ty này đã tiến hành hơn 200 lần lặn. OceanGate đã vận hành 3 tàu lặn kể từ khi thành lập, với hai tàu đầu tiên - Antipodes và Cyclops 1 - có thể lần lượt đạt tới độ sâu khoảng 300 và 500 mét.
Tàu lặn duy nhất của OceanGate có thể tiếp cận xác của tàu Titanic được gọi là Titan, một con tàu bằng sợi carbon và titan có thể lặn tới hơn 3,9 km, công ty cho biết trên trang web của mình. Tàu Titanic nằm ở độ sâu khoảng 3,7 km dưới mực nước biển.
Aaron Newman, chuyên gia bảo mật phần mềm của OceanGate Expeditions cho biết: “Đây không phải là một chuyến đi tại Disney. Có rất nhiều rủi ro và thách thức”.
Các bảng thông số kỹ thuật cho thấy con tàu được làm chủ yếu bằng sợi carbon nhẹ, được kéo thành một ống cứng làm thành thân tàu.
Tàu rộng 2,7 mét và dài 2,4 mét, Titan không quá rộng rãi để phục vụ khách thám hiểm, những người phải ngồi trên sàn phụ bên trong. Ngoài ra, thông số kỹ thuật của Titan cho thấy 5 hành khách ngồi trên sàn tàu có ít không gian di chuyển hoặc đứng.
Trong tàu có một nhà vệ sinh, ngoài ra, không có cửa sổ nào khác ngoài cửa sổ mà qua đó hành khách có thể quan sát xác tàu Titanic.
Gabe Cohen, phóng viên của CNN từng ngồi trong tàu Titan hồi năm 2018, cho biết đó là “con tàu nhỏ, khá chật chội và nhỏ bé”.
Trong trường hợp khẩn cấp, tàu lặn được trang bị các vật tư y tế cơ bản và người điều khiển cũng được huấn luyện sơ cứu cơ bản, theo trang web của OceanGate Expeditions.
Việc tàu Titan được trang bị bộ điều khiển bằng tay cầm chơi game và được gắn nhiều phụ kiện không đồng bộ cho thấy con tàu này có vấn đề về tiêu chuẩn an toàn, nhưng tàu ngầm Titan vẫn được khai thác cho mục đích du lịch. Điều này làm nhiều người bức xúc.
Điều đáng nói là sự cố xảy ra vào ngày 19/6 không phải là lần đầu tiên tàu ngầm Titan bị mất tích.
Sau khi sự cố xảy ra, một phóng viên của Mỹ đã có một tiết lộ đầy bất ngờ trên trang Twitter của mình. Theo đó, phóng viên này cho biết vào mùa hè năm ngoái, tàu Titan cũng đã bị mất liên lạc với tàu điều khiển trong vài giờ. Khi đó, vào thời điểm tàu xảy ra sự cố mất liên lạc với tàu điều khiển trên mặt nước, phóng viên này đang có mặt trên tàu điều khiển.
Tàu lặn này sau đó đã có thể liên lạc trở lại với tàu điều khiển và nổi lên an toàn.
4 trong 5 người có mặt trên tàu Titan, từ trái sang: Hamish Hardwood, Paul-Henri Nargeolet, Shahaza Darwood và Stockton Rush. Ảnh: Mạng xã hội
Aaron Newman, người đã từng là hành khách trên tàu Titan, cho biết trong chương trình “Today” của đài NBC ngày 21/6 rằng nếu tàu lặn ở độ sâu vài trăm mét và không có điện, hành khách sẽ hoàn toàn chìm trong bóng tối và nhiệt độ thấp. “Khi lặn xuống sâu, nhiệt độ cũng giảm. Bạn phải mặc thêm nhiều lớp áo, đội mũ len và làm mọi cách để giữ ấm”.
John Danny Olivas, một phi hành gia đã nghỉ hưu, người từng hai lần hoàn thành chương trình đào tạo dưới nước của NASA và có kinh nghiệm về các chuyến đi dưới nước, cho CNN được biết rằng chuyến thám hiểm là “một tình huống rất căng thẳng”. “Có lẽ sẽ không có bất kỳ sự lưu thông không khí nào trong cabin. Oxy rất quan trọng, nhưng việc tạo ra CO2 bởi 5 người trong một con tàu nhỏ, chật hẹp sẽ rất nguy hiểm”, ông Olivas nói thêm.
Mike Reiss, người đã 4 lần thực hiện lặn kéo dài 10 giờ với OceanGate, trong đó có một lần xuống tàu Titanic, cho ABC News được biết rằng tàu của ông đã mất liên lạc với tàu điều hành trong mỗi lần lặn. Không có GPS, Reiss cho biết thủy thủ đoàn đã mất 3 giờ để tìm thấy xác tàu Titanic mặc dù hạ thủy chỉ cách địa điểm đó 500 mét.