Bêu tên có đủ sức răn đe?

• Hà Nội chỉ đạo xử lý dứt điểm vi phạm tại tòa nhà 8B Lê Trực
• Chủ tịch Hà Nội nhận trách nhiệm chậm xử lý nhà số 8 Lê Trực2

Đáng chú ý, trong đó có nhiều công trình cao tầng: Dự án đầu tư xây dựng công trình trung tâm thương mại, nhà ở để bán và cho thuê (8B Lê Trực, Ba Đình); Tòa nhà trung tâm thương mại, trụ sở, văn phòng cho thuê, căn hộ chung cư cao cấp để bán và cho thuê (93 Lò Đúc, Hai Bà Trưng)...

Đây là một trong những giải pháp theo Quyết định số 04/2019/QĐ-UBND về quy định quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn TP Hà Nội vừa được UBND TP Hà Nội ban hành.

Tồn đọng do đâu?

Trong số 43 trường hợp vi phạm từ năm 2015, 2016 đến nay vẫn chưa xử lý có tên của dự án Mỹ Sơn Tower 62 Nguyễn Huy Tưởng (Thanh Xuân Trung, quận Thanh Xuân). Lật lại vi phạm của dự án này, liên tục trong các năm 2015, 2016 dự án Mỹ Sơn Tower đã bị cơ quan chức năng kiểm tra, phát hiện hàng loạt sai phạm. Chủ đầu tư đã thi công trái với Giấy phép xây dựng và hồ sơ thiết kế được phê duyệt.

Cụ thể: Tại độ cao 85.4 m chủ đầu tư đã đổ toàn bộ sàn bê tông cốt thép diện tích 2.003m² (theo thiết kế được duyệt chỉ là 1.464m²). Tại độ cao 91,1m, chủ đầu tư đã tự ý thi công sàn bê tông cốt thép sai phép (theo bản thiết kế được duyệt là giàn cây che nắng), còn tại độ cao 94,05m chủ đầu tư đã đổ bê tông cốt thép 2 tầng kỹ thuật thang máy.

Mặc dù đã bị UBND phường Thanh Xuân Trung tiến hành lập hồ sơ và ban hành Quyết định số 351/QĐ-CTUBND đình chỉ thi công, nhưng chủ đầu tư vẫn ngang nhiên thi công.

Hậu quả, ngày 17-1-2016, các công nhân đang hoàn thiện cầu thang ở tầng 10 của dự án Mỹ Sơn Tower thì bất ngờ giàn giáo đổ sập khiến 7 công nhân bị thương, trong đó có 1 người đã tử vong.

Tuy nhiên, hơn 1 năm sau, quận Thanh Xuân mới có kiến nghị UBND thành phố Hà Nội có hình thức xử lý: Phạt tiền 1,5 tỷ đồng; tước quyền sử dụng Giấy phép xây dựng đã cấp. Biện pháp khắc phục hậu quả: Buộc tháo dỡ phần công trình xây dựng không đúng với Giấy phép xây dựng.

Tại sao ngay ở Thủ đô Hà Nội, tình trạng xây dựng sai phép, không phép lại có thể diễn ra ngang nhiên với nhiều cấp độ vi phạm đến vậy? Điểm lại các dự án sai phạm này, hầu hết các công trình vi phạm khi xảy ra đều có sự vào cuộc của các cơ quan chức năng, tuy nhiên do sự vào cuộc thiếu quyết liệt đã dẫn đến việc công trình vẫn tiếp tục vi phạm đến mức khó xử lý.

Điển hình như tòa nhà HH-01 thuộc dự án Khu chức năng đô thị Đại Mỗ ở phường Đại Mỗ, quận Nam Từ Liêm do Công ty cổ phần Địa ốc Alaska làm chủ đầu tư, UBND phường Đại Mỗ đã ban hành không dưới 10 văn bản xử lý sai phạm.

Tuy vậy, không hiểu vì sao UBND quận Nam Từ Liêm chỉ dừng lại ở việc xử phạt vi phạm hành chính mà không tiến hành cưỡng chế công trình sai phạm. Vì vậy, tòa nhà HH-01 vẫn không có giấy phép xây dựng nhưng đã kịp thi công không phép tới tầng… thứ 18.

Nan giải xử lý vi phạm

Suốt một thời gian dài, TP Hà Nội đã có không ít các động thái nhằm chấn chỉnh vi phạm trật tự xây dựng, giải quyết dứt điểm vi phạm còn tồn đọng. Nhưng thực tế, việc xử lý dứt điểm các vi phạm này vẫn nan giải và kéo dài.

Điển hình như, quyết liệt xử lý dứt điểm vi phạm trật tự xây dựng tồn đọng, ngày 17-7-2018, UBND TP Hà Nội đã ban hành Văn bản 3245/UBND-ĐT, yêu cầu UBND các quận, huyện, thị xã khẩn trương, nghiêm túc xây dựng và triển khai kế hoạch xử lý dứt điểm từng trường hợp tồn đọng cụ thể. Trong đó, phân công rõ trách nhiệm cho từng tập thể, cá nhân, bảo đảm tiến độ xử lý xong, dứt điểm trước ngày 15-10-2018.

Tuy nhiên, dù Sở Xây dựng Hà Nội đã có văn bản gửi các quận, huyện, thị xã, đề nghị các địa phương khẩn trương gửi kế hoạch xử lý, cũng như gửi báo cáo kết quả thực hiện theo đúng chỉ đạo của UBND thành phố, nhưng theo đại điện Sở Xây dựng thì rất nhiều địa phương không gửi kế hoạch xử lý, cũng như báo cáo về Sở.

Trách nhiệm xử lý thuộc chính quyền địa phương; Đội thanh tra xây dựng hiện nay cũng đã do địa phương quản lý, nên Thanh tra Sở Xây dựng chủ yếu vẫn là gửi văn bản đôn đốc.

Việc công khai danh sách 43 trường hợp vi phạm trật tự xây dựng vừa được Sở Xây dựng Hà Nội thực hiện nằm trong Quyết định số 04/2019/QĐ-UBND vừa được ban hành ngày 18-3-2019 và có hiệu lực từ 1-4-2019 về quy định quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn TP Hà Nội của UBND TP Hà Nội. Quyết định này nêu rõ về nguyên tắc, trách nhiệm quản lý, nhiệm vụ và mối quan hệ phối hợp giữa các cơ quan, đơn vị, tổ chức, cá nhân trong công tác quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn TP Hà Nội.

Sở Xây dựng Hà Nội có trách nhiệm đôn đốc, hướng dẫn UBND cấp huyện trong kiểm tra, xử lý các vi phạm trật tự xây dựng; đề xuất Chủ tịch UBND thành phố xem xét, xử lý trách nhiệm các tổ chức, cá nhân buông lỏng quản lý, thiếu tinh thần trách nhiệm để xảy ra vi phạm trật tự xây dựng nghiêm trọng.

Trong quyết định này cũng nêu rõ, đăng tải lên trang thông tin điện tử của Sở Xây dựng tên của tổ chức, cá nhân có hành vi vi phạm. Tuy nhiên, với các biện pháp trên có giải quyết dứt điểm được vi phạm trật tự xây dựng hay không thực sự vẫn là dấu hỏi.