Chung cư mini - hầu hết chưa đủ điều kiện cấp “sổ đỏ”

Chung cư mini hiện nay là một hệ quả tất yếu, với những ưu điểm dễ dàng được người mua chấp nhận như giá thành không quá cao, vị trí ở trong khu vực nội thành, thuận tiện cho sinh hoạt và làm việc của một bộ phận người dân. Tuy nhiên, sau những xôn xao về việc UBND TP Hà Nội có quyết định hướng dẫn cấp sổ đỏ cho chung cư mini, người dân sống trong những khu chung cư này dường như cũng đã trở lại với nỗi lo thường trực vì chiểu theo quy định, hầu như không có chung cư mini nào đủ tiêu chuẩn để được cấp.

Theo ông Nguyễn Hữu Nghĩa, Phó Giám đốc Sở TN-MT Hà Nội, trước đây, TP đã từng cấp sổ đỏ cho các căn hộ chung cư mini đủ điều kiện. Nhưng cũng theo ông Nghĩa, hầu hết các chung cư trên địa bàn Hà Nội đều xin giấy phép xây dựng nhà ở cá nhân, và sau đó từng căn hộ được bán theo thỏa thuận viết tay, hoặc cùng lắm có công chứng của một văn phòng luật sư nào đó. Giao dịch mua bán này, theo ông Nghĩa là giao dịch dân sự, không báo cáo với cơ quan thẩm quyền.

Cư dân chung cư mini khó hy vọng được cấp sổ đỏ.

Để được cấp sổ đỏ, chung cư mini phải đảm bảo các điều kiện: Có cơ quan thẩm định dự án, có giấy phép xây dựng, đảm bảo quy chuẩn xây dựng theo quy hoạch 1/500, có hạ tầng đồng bộ, hạ tầng giao thông, có điều lệ quản lý chung cư, phòng chống cháy nổ... và phải được cơ quan thẩm định thiết kế hoàn công. Thêm nữa, để được cấp sổ đỏ, chung cư mini phải đảm bảo điều kiện sau: Nhà ở do hộ gia đình, cá nhân xây dựng có từ 2 tầng trở lên, mỗi tầng có từ 2 căn hộ và mỗi căn được thiết kế, xây dựng khép kín (có phòng ở, bếp, nhà vệ sinh với diện tích sàn xây dựng tối thiểu 30m² và đáp ứng các quy định về nhà chung cư theo quy định tại Điều 70 Luật Nhà ở); căn hộ nhà chung cư mini được xây dựng theo giấy phép xây dựng của cơ quan có thẩm quyền cấp, đảm bảo quy chuẩn xây dựng theo quy hoạch 1/500 hoặc quy hoạch xây dựng đô thị. Trong trường hợp chung cư mini xây dựng không có hoặc sai giấy phép không được cấp sổ đỏ. Chủ đầu tư chung cư mini (công ty, cá nhân) sẽ thay mặt các hộ gia đình, cá nhân mua căn hộ làm thủ tục xin cấp sổ đỏ các căn hộ.

Quan điểm của cơ quan chức năng là cố gắng đảm bảo quyền lợi cho người mua chung cư mini trước đây. Sở TN-MT Hà Nội cũng sẽ có trách nhiệm tập hợp, phản ánh và cân nhắc chuyện cấp sổ đỏ thì lợi gì và sẽ có hệ lụy gì. Và trước tiên, phải xét đến việc chung cư mini đó có hoàn thành nghĩa vụ nộp thuế cho cơ quan tài chính không, có giấy phép xây dựng không… sau đó mới trình cấp TP xét duyệt. Tuy nhiên, khi đề cập đến chuyện nộp phạt để được tồn tại các tầng vượt phép, một chủ đầu tư chung cư mini trên phố Khương Thượng (phường Khương Thượng, quận Đống Đa) đã thể hiện luôn quan điểm, nếu cần nộp phạt để được tồn tại các tầng vượt phép và sau này có đủ điều kiện xét duyệt cấp sổ đỏ, cũng không có chuyện chủ đầu tư bỏ tiền túi ra chịu phạt.

“Các hộ dân ở những tầng vượt phép tự họp nhau lại, góp tiền để nộp phạt chứ làm sao chúng tôi nộp phạt thay được”, chủ đầu tư này khẳng định. Còn với những người dân đã tự nguyện mua và đang sống trong những căn hộ chung cư mini, sau những phấn khởi ban đầu, họ cũng đã ý thức được, có trong tay sổ đỏ cho căn hộ của mình là câu chuyện rất xa xôi. “Tiền ít, điều kiện cũng chỉ lo được cái nhà bé nhỏ này, thôi thì cứ ở tạm. Nếu được cấp sổ đỏ thì yên tâm hơn, còn nếu không thì cứ ở, có chỗ chui ra chui vào”, anh Thành, chung cư mini ngõ 139 phố Khương Thượng tâm sự.

Cũng chính vì đã xác định trước về sự bấp bênh trong việc đảm bảo tính pháp lý khi mua nhà nên khi biết thông tin về việc triển khai cấp sổ đỏ cho chung cư mini, hầu như không có sự xáo trộn đối với chủ các căn hộ. Họ cũng chấp nhận, vì mua bán chỉ là thỏa thuận giữa bên bán – mua mà thiếu sự xác nhận của chính quyền nên phần thiệt luôn luôn thuộc về người mua. Tuy nhiên, mong muốn có được một sự đảm bảo quyền sở hữu, cụ thể là sổ đỏ luôn là mong muốn của tất cả cư dân đang sinh sống trong những chung cư mini. Bởi lẽ, nhu cầu có chỗ ở là cấp bách, và chung cư mini đã đáp ứng được những nhu cầu tối thiểu đó. Và thực tế, sự tồn tại của loại hình nhà ở này là không thể xóa bỏ được. Vì vậy, nếu đã chấp nhận cho mô hình này tồn tại, cơ quan chức năng cũng nên có thêm “nới” những “nút buộc” pháp lý để người dân có được quyền lợi khi bỏ ra cả tỷ đồng để có được chỗ ở